‘Musk’eli süvari!
ELON Musk. Tartışmasız bu yüzyılın en çok konuşulan insanlarından biri olarak tarihe geçecek. Ancak ortada büyük bir bilinmezlik var. Tarih Elon Musk’ı nasıl anacak? Dünyanın son zamanlardaki en çılgın dahi ve cesur girişimcisi mi, en küçük bir eleştiriye bile tahammülü olmayan sansürcü, korkak şımarık bir iş insanı mı?
Kimdir Elon Musk, kısaca bir hatırlayalım. Musk, 28 Haziran 1971 tarihinde Güney Afrika’da doğdu. Annesi Kanadalı, babası ise Güney Afrikalı.
BAŞARILARI:
Kendi kendine yazılım programlayıp kodlamayı öğrendi. 12 yaşında yazdığı Blastar adındaki uzay oyununu yaklaşık 500 dolara satıp ilk parasını kazandı.
Öğrenimini Kanada ve ABD’de tamamladı. Wharton School’dan ekonomi alanında lisans, fizik alanında ise B.A. ve B.Sc. derecelerini aldı. Doktora derecesine başlamak için 1995 yılında Kaliforniya’ya taşındı ve Stanford Üniversitesi’nde, uygulamalı fizik ve malzeme bilimleri alanında yüksek lisans yaptı ancak akademik kariyer üzerinden devam etmek yerine iş kariyeri üzerinden devam etmeye karar verdi.
Web yazılım şirketi Zip2’yi, kardeşi Kimbal Musk ile birlikte kurdu. 1999’da, Compaq’ın AltaVista birimi, Zip2’yu 307 milyon dolar nakit ve 34 milyon dolarlık hisse senedi vererek satın aldı. Milyarlarca dolarlık servetin ayak sesleri de duyulmaya başlandı.
Musk bu ticaretten kazandığı gelir ile 1999 yılında sanal bir finans ve ödeme servisi olan X.com’u kurdu. Bir sene sonra X.com bir yüzde 50 birleşme anlaşmasıyla aynı büyüklükte bir açık arttırma sistemi olan Confinity ile birleşti ve PayPal doğdu.
Ekim 2002’de eBay, PayPal’ı 1.5 milyar dolarlık hisse senedi karşılığında satın aldı. Satıştan önce şirketin en büyük hissedarı olan Musk PayPal’ın yüzde 11.7’lik hissesine sahipti. Musk bu işlemden kazandığı paranın tamamını Space Exploration Technologies’e yani SpaceX’e ve Tesla’ya yatırdı.
SpaceX 2002’de kuruldu. Bugün SpaceX günümüzde dünyanın en ileri teknoloji roketlerini üretiyor ve uzay yarışında neredeyse rakipsiz. Dikine yer yüzüne geri inebilen roketleri sayesinde uzaya malzeme ve insan gönderme maliyetlerini düşürdüğü için NASA’ya bile hizmet verir halde. Ülkelerin kuruluşların binlerce uydusunu yörüngeye yerleştirmeye devam ediyor. Dragon adında bir kapsül ile uzay istasyonuna astronot taşımayı da sürdürüyor.
Musk aynı zamanda Tesla Motors’un da kurucusu. Tesla Motors ilk olarak elektrikli spor araç olan Tesla Roadster’ı üretti ve 31 ülkede yaklaşık 2 bin 500 adet sattı. Böylece elektrikli araçlar için yeni bir çağ başlamış oldu. Yeni modeller peşi sıra geldi sırada TIR ve diğer kategorilerdeki elektrikli araçlar var.
SolarCity şirketi ise Amerika Birleşik Devletler’indeki en büyük güneş enerjisi sistemi sağlayıcısı. Dünyada en hızlı şekilde yeraltı tüneli açan ‘The Boring Company’ adında bir şirkete, yapay zeka üzerine çalışan ‘Open-AI’ adlı araştırma şirketine, nörolojik beyin çipleri üreten ‘Neuralink’ isimli bir şirkete ve Tesla’da insansı robot üretim çalışmaları yapan bir departmana da sahip.
Musk ayrıca ‘Hyperloop’ adındaki geleceğin en çok kullanılacak ulaşım yöntemlerinden biri olduğu sanılan vakumlu tüp içinde manyetizm sayesinde uçarak giden kapsül projesinin de öncüsü.
Tarihler 27 Ekim 2022’yi gösterdiğinde Musk, sosyal medya devi Twitter’ı çalkantılı bir sürecin sonunda resmen satın aldığını duyurdu. Siyasetin pençesine düşen Twitter, Musk’ın sürüp giden işlerinin içinde hiçbir yere oturmuyordu. O yüzden bu satın alma çok anlamsız bulundu. Son dönemde tutarsız kararlar almakla eleştirilen Musk, bu eleştirilere yeni bir halka daha eklemiş oldu.
Twitter’ı aldıktan sonraki ‘mavi tikden para almak vs.’ hamleleri de en az bu satın alma kadar anlamsız bulundu. Dünyanın en zengin insanı için huzursuzluğun kapısı iyice aralanmıştı. Twitter’ı sansürcülükle suçlayan bunun için de Trump’ın seçim dönemini referans gösteren Musk eleştirilmekten kurtulamıyordu. Son olarak dün kendi tutumuyla çelişen hamlelerinde zirve yaptı ve Twitter’ın, CNN, NYT, WP muhabirleri dahil, Elon Musk’ı eleştiren gazetecilerin hesaplarını askıya aldığı duyuruldu. Bu git-gel eko-politik kararlar Musk için ne ilkti ne de son olacağa benziyordu.
Sözün özü, milyar dolarlar içinde yüzen bir husursuz karakter ile karşı karşıyayız.
MUSK’IN HUZURUNU KAÇIRAN ADIMLAR
Federal Büro, Twitter alma süreci ile hakkında soruşturma başlattı. Neyin incelendiği çok açıklanmasa da soruşturmanın akıbeti belirsizliğini koruyor.
Sosyal medya devi Twitter’ı aldıktan sonra, platformda attığı adımlar ve açıklamalarıyla özellikle Amerikan kamuoyunda büyük tartışmalara neden olan dünyanın en zengin insanı Elon Musk sahnede yuhalandı.
Musk Tesla’nın hisselerindeki düşüşün ardından ‘dünyanın en zengin kişisi’ unvanını kaybetti. Forbes ve Bloomberg’e göre, artık dünyanın en zengini, Fransa merkezli lüks tüketim ürünleri firması LVMH’nin CEO’su Bernard Arnault’tu.
Musk’ın sahibi olduğu beyin-bilgisayar arayüz şirketi Neuralink için de bir hayvan hakları ihlali davası sürüyor. Şirket deney hayvanlarına acımasız davranmakla suçlanıyor.
Musk, 2021’in son günlerinde milyarlarca dolarlık TESLA hissesi satacağının sinyalini vermişti. Ancak bu satışlardan bir gün önce kardeşi Kimbal Musk daha yüksek fiyattan 108 milyon dolarlık hisse satmıştı. Bu ortaya çıkınca Elon Musk ‘ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) ile de davalık oldu.
Kasım ayında Musk aleyhine bir dava daha açıldı. Tesla’nın kurucusu ve CEO’su Elon Musk, 2018’de yönetici olarak bazı taahhütler verdi. Tesla, verilen on iki sözün de tutulması karşılığında ünlü milyardere hisse senedi verecekti. O dönemde yapılan hesaba göre bu hisselerin tutarı 56 milyar dolar seviyesindeydi. Mahkemeye neden olan iddialara göre Elon Musk, sözü edilen 12 hedefi daha önceden hesaplayarak hareket etti. Planlamasını doğru yapan ünlü milyarder, zaten tutacağını bildiği sözler verdi. Tesla Yönetim Kurulu ise bu durumun farkında olmasına rağmen ödeme yapmayı kabul etti. Davayı açan Richard Tornetta Musk’ın 56 milyar doları şirkete geri ödemesini istiyor.
