Sakızı damlatalım çiftçi kazansın ülke kazansın

BÖLGEMİZİN önemli bir ürününden, sakızdan söz edeceğim. İzmir Life dergisinde Hakkı Kesirli’nin dosyasından özetliyorum. Çeşme’nin yamacındaki Sakız Adası, damla sakızından milyonlarca euro kazanıyor. Mübadil çiftçiler sakız ağaçlarını ve bağları söküp tütüne yönelince Çeşme büyük hazineyi kaybetmiş. Ve sakız ağaçlarının izini süren projenin yürütücüsü Hasan Ege Tütüncüoğlu’nu dinleyelim:

Haberin Devamı


YALNIZ ÇEŞME VE ADA’DA
“Sakız ağacı dünyada sadece Çeşme’nin Sakız’a, adanın da Çeşme’ye bakan yüzünde yetişiyor. Ağaç 10 yaşına kadar ortalama 200 gram ürün veriyor, rakam 400’e çıkabiliyor. Sakız, yüzyıllarca sağlıkta kullanılmış. Ülkemizde daha çok gastronomide kullanılıyor. Sakızlı kurabiye, muhallebi, dondurma, çaylar, kahveler, şekerleme ürünleri gibi.
MİLLİ MESELEMİZDİR
Turizm Bakanlığı Çeşme’de tarıma izin vermiyor. Biz de tarımı turizmle birleştirmeye çabalıyoruz. Sakıza milli mesele olarak bakıyoruz.20 bin fidanımız var. Her sene 10 bin fidan üretebiliyoruz. Ama dikecek toprak yok. Devletin her yıl 100-150 dönüm yer ayırması lazım. Beş senede sakızda söz sahibi olmaya başlarız. Çeşme’de arazi fiyatları çok pahalı… Ancak devlet desteğiyle bu tarım yapılabilir, ülke ekonomisine önemli katkı sağlanır.
HEDEF 5 BİN ÇİFTÇİ YARATMAK
Aile işletmeleri harekete geçirilirse proje hızla büyür. 5 binin üzerinde sakız çiftçisi yaratma hedefimiz var. Arazisini bize açacak ve 5 yıl sonra şimdiki tarım kazancından kat be kat yüksek gelir elde edecek aileleri arıyoruz. Euroyla alım garantili sözleşme yapacağız. Başka tarım yapılamayan topraklarda yetişen sakız gübre, su istemez, bakım maliyeti neredeyse sıfır. Hasadı da aile kendisi yapabiliyor.
KOOPERATİF HER AŞAMADA
Sakız Adası’nda 2 milyon ağaç var, 6 bin çiftçi aile 250 ton sakız üretiyor. Kooperatif sakızı alıyor, ürün yapıp dünyaya tekel olarak pazarlıyor. Biz geçen sene 8, bu sene 50 kilo sakız ürettik. Çeşme sakızının uluslararası tescilini de sağlayacağız. Kozmetikte sabun, diş macunu ve ağız sağlığı, parfüm, şampuan yapımında kullanılan sakız için Çeşme mahreçli kolonya ve kremler ürettik. Maltepe Üniversitesi ile çalışıyoruz. Ürünleri yurtdışına da gönderdik, testleri yapıldı ve kapasite bilgisi istendi.
KULLANIM ALANLARI
Sakızın bir önemli kullanım alanı da ilaç... Bişkek’teki uluslararası bir sempozyumda sakızımızın cilde ve yağının bağırsak, mide problemlerine faydasını anlatan bildiri sunuldu. Maltepe Üniversitesi’nin ‘Yara iyileştiren yara bandı’ projesinde kremlerimiz kullanıldı. Sakızdan yapılan bir ürün de ameliyat ipi... Sanatta resimlerin renklerinin korunmasında da sakız çok etken bir madde.
KOMŞU FARKIMIZDA
BİZ ANLATAMADIK
Bir Yunan milletvekili, tarım bakanlarına ‘Türklerdeki sakız faaliyetlerinden bizim üreticimizi 5 sene sonra nasıl koruyacaksınız’ diye sormuş. Komşu potansiyelimizin farkında. Biz ilgililerimize derdimizi anlatamadık. Devletin sakız için sadece Çeşme’ye özgü, özel ağaçlandırma izni vermesi lazım. Başvurumuzu yaptık, umarız saksıdaki fidanları toprakla buluşturabiliriz.

BAŞARIYA İNANCIMIZ TAM
Adanın 250 ton/yıl üretimi, 41 ülkeye ihracatı, 100 milyon euro civarında geliri var. Sadece Türkiye 20 ton sakız ithal ediyor. Onlar da katma değerli ürünlere yöneldi. Bugün adadan bir kilodan fazla sakız çıkaramıyorsunuz. Toptan satmıyorlar. 25-50 gramlık paketlerde satınca fiyat kiloda 10 bin liraya kadar çıkıyor. İyi bir planla yola çıktık, başarıya inancımız tam.”

Yazarın Tüm Yazıları