Karadenizliler çok kızacak…  Lahana çorbası en kötü yemekler listesinde

“Dünyanın en iyi 100 yemeği” içinde Türkiye’den Cağ Kebabı, İskender Kebap, Döner Kebap, Mantı, Adana Kebap, Mercimek Çorbası, Hünkâr Beğendi ve Tombik döner var. Komşu ile aramızda neredeyse krize neden olan Kokoreç’i ise listede Yunanlılara kaptırdık. “Hadi oradan! Bizim kokoreç ile aynı mı?” der susarım ama susamayacağım bir liste var ki… En kötü yemekler listesi… Lahana çorbamız ilk 100’e önce 7. sıradan girdi oylama devam ettikçe 22. sıraya geriledi ama hâlâ listede. Siz hiç güzelini içmemişseniz demek ki… Anne tarafından Rizeli olarak gururuma yediremedim ve hem Karadenizli hem de dünya mutfağını iyi bilen üstatları aradım hemen.

İŞTE EN KÖTÜ İLK ON

1- İzlanda’nın tütsülenmiş köpek balığı etinden yapılan ulusal lezzeti ‘hákarl.’

2- Uzak Doğu ve ABD mutfağının birleşmesinden doğan ‘Ramen burger.’

3- İsrail’den ‘Yerushalmi Kugel.’ (Karamelli ve bol karabiberli kek.)

4- İsveç’ten ‘Kalvsylta.’ (Bir çeşit et kavurma.)

5- Letonya’dan ‘Sklandrausis.’ (Kıymalı, patatesli, tarçın ve kremalı tatlı- tuzlu pie.)

6- Şili’den ‘Chapalele.’ (Bir çeşit lavaş ancak buharda da pişirilebiliyor.)

7- İsveç’ten ‘Calskrove.’ (Pizza üzeri hamburger.)

8- İspanya- Valencia’dan ‘Bocadillo de carne de caballo.’ (At etinden yapılan sandviç.)

9- Yeni Zelanda’dan ‘Marmite and Chip Sandwich.’ (Bira mayasından sos ve patatesli sandviç.)

10- Finlandiya’dan ‘Ryynimakkara.’ (Pişmiş arpa, yağ ve çeşitli baharatlarla hazırlanmış sucuk.)

22- Türkiye’den ‘Lahana çorbası.’

LİSTELER KİME VE NEYE GÖRE HAZIRLANMIŞ

Ne yalan diyeyim gastronomi rehberi denince benim aklıma önce ‘İncili Gastronomi Rehberi’ gelir. Rehberin proje koordinatörü ve Hürriyet yazarı Müge Akgün’ü aradım. Şöyle diyor: “Bu listeler yapılırken ‘kime’ ve ‘neye göre’ sorusunun sorulup sorulmadığından, kültürel ve ekolojik bağlamının düşünülüp düşünülmediğinden emin değilim. Her bölgenin ve ülkenin sahip oldukları ürünlere göre gelişen kendine has yemek kültürü ve ona bağlı da gelişen damak tadı var. O yüzden de bu listeleri oluşturanların gastronomi kültürüne vakıf olan kişiler olduğunu pek düşünmüyorum. Aynı malzemeler kullanılarak iyi yapılan ve yapılamayan yemekler olabilir. Mesela patates ve unla yapılan Şili ekmeği Norveç’te de ‘Lompe’ adıyla bilinir ve çok lezzetli bir cins lavaştır. Ki iyi yapıldığında çok sevdiğim Karalahana Çorbası da listenin sorunlu olduğunun bir diğer kanıtı. Bu çorba içindeki karalahana, barbunya fasulyesi, mısır, soğan gibi ana malzemeleriyle tam bir denge yemeğidir. Ez cümle derim ki bu, en iyiler- en kötüler listelerinden vazgeçmek en iyisi.”

Müge Akgün

KAPUSKADIR O DEDİKLERİ

Gastronomi dünyasının ‘sinirli’ şeflerinden biri, Rafet İnce’de diyor ki: “Ya ne anlar onlar güzel çorbadan... Nereden bilsinler hangisi kara hangisi beyaz lahana. Kesin karıştırdılar. Bak! Lahana çorbası demişler. Karalahana çorbası dememişler. Ki Avrupalılar beyaz lahanadan kremalı bir çorba yapıyor ki... Kaç! Korkunç. Kapuskayı kastetmişlerse de bak o doğru olabilir. Lahananın beyazını hiç sevmem. Sodalı, karbonatlı suda uzunca bekletmezsen gaz sıkışması, reflü yapar. Yoksa karalahana çorbası efsanedir. Lif kaynağı, sağlıklı. Artvin- Rize tarafında salça konmaz, Trabzonlular salça koyar. Pişerken biraz ağır kokar ama iyi yapılırsa yeme de yanında yat. Bir de bu listelere pek inanmayın. Çoğu ‘tırışka.’ Kim oy vermiş, nasıl vermiş... Belli değil.”

Rafet İnce

BİZDE LAHANA DEĞİL KARALAHANA ÇORBASI VAR

Geleneksel Anadolu mutfağına yaptığı dokunuşlarla son yılların en popüler restoranlarından Seraf’ı yaratan Şef Sinem Özler de Anadolu’da sadece karalahana çorbası yapıldığını söylüyor ve ekliyor: “Bizde ‘lahana çorbası’ diye bir şey yok. Diyet uygulayanlara kür olarak verilen bir lahana çorbası var ama yani onu değerlendirmeye almamışlardır herhalde. Biz de lahananın sarması olur, turşusu olur ki müthiştir. Dur bakalım! Var bir yanlışlık bu işte. Yoksa da ayıp etmişler!”

Sinem Özler

HİÇ ŞAŞIRMADIM KÖTÜ DEĞİL AMA ÖNE DE ÇIKMAZ

Avustralya’daki restoranları ile ödül alan Masterchef Jürisi Somer Sivrioğlu’da listenin ciddiyetine dikkat çekiyor: “Benim bildiğim kadarı ile Taste Atlas, Hırvat asıllı bir girişimcinin başlattığı, oylama üzerinden yürüyen bir genel görüş rehberi. Yani çok ciddiye alınacak bir rehber değil. Dünyada kimse tarafından da ciddiye alınmıyor ama Türkiye’de herkes fazlaca önemsiyor. Karalahana çorbası meselesine gelince... Ben de pek sevmem ve Türkiye’den renk ve lezzet olarak o kadar öne çıkacak bir yemek değil. O yüzden şaşırmadım. Ancak yine de en kötüsü diyemem. Daha kötüleri var tabii.” Peki, “en kötü” listesinin başında ne var? Cevabı şu: “Türkiye’de meyan kökü şerbeti, dünyada ise Durian (meyve) ile yapılan herhangi bir yemek.”

Somer Sivrioğlu

YİYEN ÖVE ÖVE BİTİREMİYOR NERESİ KÖTÜ

Karadeniz mutfağı denince de aklıma Beyoğlu’ndaki ‘Hayvore’ geliyor. Lazca, ‘Ben buradayım’ demek Hayvore. Ki özellikle karalahana çorbası içmek için gelen yerli- yabancı müşterileri çok. Şef Hızır Keskin, “Mümkün değil. ‘En kötü yemek’ öyle mi? Hadi oradan... Hiç şeffaf bir seçim değil bu. Her gün çıkarıyoruz ve inanın 1-2 saate bitiyor. Karalahana sarması- çorbası, turşusu, hamsi pilavı ve et kavurması ile uluslararası gastronomi rehberlerine girdik ve ne zaman dünyanın bir yerinden bir TV ekibi gelse bu saydığım bu ürünlerle öve öve bitiremiyorlar bizi. Bence beyaz lahana ile ya da başka bir çorba ile karıştırdılar. Kastamonu’dan tutun Sinop, Samsun, Giresun, Ordu, Artvin, Rize’ye kadar yemeyeni yok. Ki lahana bize ABD’den gelme. Dolayısı ile benim bu listeye itirazım var” diyor.

Hızır Keskin

HANGİ KENDİNİ BİLMEZ UŞAĞIN LAFIDIR BU

Arkadaşımın halası, Artvinli ev hanımı Meliha Balcıoğlu’nu arıyorum. Köpürüyor: “Kim dedi? Hangi kendini bilmez uşağın lafı bu? Ne demek karalahana kötü? Yememiştir o lahana hiç ömründe de ondan böyle konuşuyor. Kışın kavurmasını yaparız, sarmasını yaparız, çorbasını, turşusunu yaparız. Yanına bir de mısır ekmeği... Değme keyfimize. Yemekte lahana yoksa açız demektir. Sen bu lafı eden uşağa ver adresimi, yesin bizim çorbadan. Bakalım aynı lafı edebilecek mi bir daha?”

Meliha Balcıoğlu

GAZETENİN KARA LAHANA LOBİSİ

Oh be! Yalnız değilmişim. Bizim gazetenin benim gibi anneden Rizeli yazarı Savaş Özbey de Abdülkadir Selvi de Ahmet Hakan da Ömür Kurt ile Orkun Ün de benden yana. Çok şükür karalahana lobisi var bizim gazetenin artık. Bir ara buluşup çorba içmek farz oldu. Hatta Abdülkadir Selvi şu notu da düşüyor: “Karalahana için savaş bile ilan ederim. Hele de iyi yapan yerde içersen çok güzeldir.” Peki en kötü yemekler listesi hazırlayacak olsalardı ilk sıraya hangi yemeği koyarlardı?

- Ben: Bamya

- Abdülkadir Selvi: Kabak- Karnabahar

- Ahmet Hakan: Bamya

- Savaş Özbey: Bamya, Brokoli, Pırasa

- Orkun Ün: Bamya

- Ömür Kurt: İşkembe çorbası

Aman! Konyalılar kızmasın. Çiçek-küçük değil o iri, sümüklü bamya sevmediğimiz bizim.

ORTADA BÜYÜK BİR HAKSIZLIK VAR

Gürkan Bilen, Kadıköy’deki Ayık Çorba’nın hem şefi hem işletmecisi. O da diyor ki:

Gürkan Bilen

“Bizde işkembe, kelle paça gibi sakatat çorbalarının alternatifi olarak en fazla rağbet gören çorbalardan biri karalahana. Lezzetli, çok sağlıklı bir çorba. Yerli müşterimizin dışında Alman, İngiliz, Rusların başta olduğu yabancı müşterilerimiz de çok tercih ediyor. Sonuç şaşırtıcı. Oylamaya katılanlar bizim yaptığımız kadar güzelini içmediler demek ki... Bugüne kadar deneyip de beğenmeyeni görmedim ben. Büyük haksızlık edilmiş bize.”