Gerçek bir kayıp hikâyesi

Dört çocuk annesi Tunuslu Olfa’nın iki kızı, IŞİD terör örgütüne katılmak için Libya’ya kaçtı. Film yapımcısı Kaouther Ben Hania ile iletişme geçen Olfa Hamrouni, kızlarının yokluğunu duyurmak için “Four Daughters” adlı belgesel filmi yapmaya karar verdi. Fransa, Tunus ve Suudi Arabistan ortak yapımı “Four Daughters”, Cannes Film Festivali’nde ilk kez izleyiciyle buluştu. Festivalde yönetmen Kaouther Ben Hania, yapımcı Nadim Cheikhrouha, Anne Olfa’yı canlandıran Hind Sabri ve acı hikâyeyi asıl yaşayan Olfa Hamrouni, Barbaros Tapan aracılığıyla “Four Daughters” belgeselini Kelebek okurlarına anlattı.

Haberin Devamı

Gerçek bir kayıp hikâyesi

Olfa ile nasıl tanıştınız ve neden onun hikâyesini anlatmak istediniz?

- Kaouther Ben Hania: Radyo dinliyordum. Olfa ile 2016 yılında bir söyleşi vardı. Kızlarının hikâyesinden bahsediyordu ve bu beni büyülemişti. Pek çok metafor içeren görüntüler buldum. Çok çeşitli duygular vardı ve onun bir film karakteri olduğunu düşündüm. Bunun üzerine gazeteciyi aradım, telefon numarasını istedim ve kendisiyle iletişime geçtim. “Birlikte bir film çekmemizi istiyorum” dedim. Gazeteci olduğumu düşündü çünkü o sırada gazeteciler tarafından sık sık çağrılıyordu ve her şey böyle başladı.

Belgeselde hem Olfa Hamrouni’yi oynattınız hem de onu başka bir oyuncu canlandırdı... Neden böyle bir şey tercih ettiniz?

Haberin Devamı

- Kaouther Ben Hania: Filmdeki Olfa’nın hayatı ve anılarını sorgulamam gerekiyordu. Bunu doğrudan Olfa ile tek başıma yapamazdım. Kurgusal bir karaktere ihtiyacım vardı... Bu belgesel filmi yapmak, benim için Olfa’nın kızlarına gerçekte ne olduğunu anlamamın bir yoluydu.

Olfa, bir oyuncunun sizi canlandırdığını gördüğünüzde ne hissettiniz? Film hakkında düşünceleriniz ne oldu?

- Olfa Hamrouni:

Hind Sabri’nin benim karakterimi oynayacağını biliyordum, çok mutlu olmuştum. Ben onun büyük hayranlarından biriyim. Ama ilk başta filmin pek gerçekçi olmadığı ve gerçeği pek yansıtmadığı izlenimine kapıldım. Bu yüzden kendi kendime, olayları nasıl deneyimlediğimi açıklamak için onunla çok zaman geçirmem gerektiğini düşündüm. Çünkü bu benim için gerçek bir mesele. Sadece film değil...

İSTEDİĞİM ŞEY KIZLARIMI GERİ ALMAKTI

Filmde siz de rol aldınız... Oyuncu olmak nasıl bir deneyimdi?

- Olfa Hamrouni: Oyunculuk hakkında en ufak bir bilgim yok. Ben oyuncu değilim. Sadece kendim olabilirdim, bunu başardığımı düşünüyorum. Filmi ilk izlediğimde şaşırmıştım. Filmde bu kadar çok rol alacağımı bilmiyordum. Hikâyemi anlattığımda sadece küçük zaman parçacıkları olacağını düşündüm. Bu kadar mevcut olacağımı hiç düşünmemiştim.

Haberin Devamı

Kaouther sizinle temasa geçtiğinde, tereddüt mü ettiniz yoksa filmin çok gerekli ve önemli olduğu en başından belli miydi?

- Olfa Hamrouni: Beni aradı. Gazeteci olduğunu sanıyordum. Hikâyeyi ve dünyadaki tüm dergileri okuyordum ama bir mesaj iletmeye çalıştığım için beklediğim sonuçları alamadım. Bana gazeteci olmadığını ve hikâyeyi öylece anlatmayacağını söyledi ama ben gerçekten ikna olmadım. İstediğim şey kızlarımı geri almaktı. Ama çok sabırlıydı. Bizimle çok zaman geçirdi. Film çekiyormuşuz gibi bir izlenimimiz yoktu. Ona tüm sorunlarımızı anlattığımızı hissettik. Sette tartıştık, set dışında bile tartıştık. Ne zaman bir sorunumuz olsa onu aradık. Oldukça izole hissettik.

Haberin Devamı

Toplumun bize pek olumlu baktığını düşünmüyorduk ve o bizim tek müttefikimizdi. Ne zaman bir sorunumuz olsa onu aradık. Parayla ilgili bir sorunum olduğunda onu arardım. Oğlumla veya kızlarımla ilgili bir sorun olduğunda onu arardım.

ÇOK BÜYÜK BİR MEYDAN OKUMAYDI

Bu filmde yaşadıklarınızı anlatınca üzerinizden biraz da olsa yük kalktı mı?

- Olfa Hamrouni: Oldukça utandığım bazı şeyler var. Bu doğru. Ama anlatınca artık uğraşmak zorunda olmadığım bir ağırlık gibi oldular. Böylece kızlarımla barışabilirim, umarım...

Hind Sabri, bir oyuncu olarak yaşayan gerçek bir karakteri canlandırmak nasıl bir duyguydu?

- Hind Sabri: Biraz zorlandığımı söyleyebilirim. Böyle bir sorumluluğun altından kalkabilmek zordu.Performans ve gerçeklik arasında bir yerde olması gerekiyordu. Bu çok büyük bir meydan okumaydı.Oyuncular genellikle taklit etmemeye veya  kopyalamamaya çalışırlar. Burada Olfa’yı saatlerce gözlemlemek, nasıl giyindiğini, nasıl konuştuğunu, gözlerini nasıl hareket ettirdiğini izlemek zorunda kaldım.Muazzam bir karizması var ve benim için zordu.

Haberin Devamı

 FİLMİ TERK EDİLMİŞ OTELDE ÇEKTİK 

Nadim Cheikhrouha, film tek bir sette çekildi. Bu kimin fikriydi?

- Nadim Cheikhrouha: Kaouther’ın seçimiydi. Kaouther ile konu bir film çekmeye geldiğinde hemen hemen her şeyde ustalaştı ve bu seti buldu. Terk edilmiş bir oteldi.

Çok pratikti. Pek çok oda vardı, pek çok farklı görsel kimlik vardı, yine de belirli bir birlik vardı. Bir yapımcı için tek bir ortamda çekim yapmak aslında oldukça pratikti çünkü aynı zamanda o otelde kaldık.

Neden film için tek bir mekân seçtiniz, Kaouther?

- Kaouther Ben Hania: Çoğu zaman dekoru, seti merak ederim. Bu film söz konusu olduğunda, çok gerçekçi bir ortama ihtiyacım olmadığını biliyordum.

Haberin Devamı

Belirli bir stile ihtiyacım vardı; mavi ile belirli bir estetik. Bu mavi rengi seviyorum ve filmin oldukça içe dönük olduğunu biliyordum. Yani beni ilgilendiren, bu belirli ortamda gördüğünüz karakterlerdi. İşleri basitleştirmek istedim. Bir sürü kamyonum, teknisyenim, kameram olsun istemedim.

Çok mahrem meselelerle, çok hassas şeylerle uğraşıyorduk ve etrafımda bu kadar ağır film malzemesi olmasını istemiyordum. Bu film söz konusu olduğunda, abartılı şeyler işe yaramazdı. Bu mümkün değildi.

Gerçek bir kayıp hikâyesi

Kızlarım ülkelerine geri gönderilsin

Kızlarınız IŞİD örgütüne katılmak için Libya’ya kaçtı... Seslerini en son ne zaman duydunuz ve bu filmin onların kurtuluşu üzerinde bir etkisi olabileceğini düşünüyor musunuz?

- Olfa Hamrouni: Bu benim için çok önemli bir soru. Bu film için sekiz yıl bekledim. Fikir, sesimi gerçekten duyurmaktı. Kızlarımın hata yapmadığını söyleyemem. Yollarını kaybettiler ama sorumluluğu tek başlarına taşımamalılar. Her şeyden önce, benim için sorumlu olan hükümetti. Kızlarım 15 ve 16 yaşlarındayken ayrıldıklarında hâlâ reşit değillerdi. Benim istediğim, ülkelerine geri gönderilip ülkelerinde adil yargılanmalarıdır. Bu nedenle tüm insan hakları kuruluşlarına çağrıda bulunmak istiyorum, insanlığı olan herkes sekiz yaşındaki torunum Fatma’ya yardım etsin. Aynı durumda olan başka birçok küçük çocuk var... Hayatımı ve sorunlarımı teşhir etmek için burada, Cannes’da Tunus bayrağını dalgalandırıyoruz. Kızlarım ve torunum ülkelerine geri gönderilsinler ve adil yargılansınlar diye...

Hayatımda şiddet hep vardı

Çekim yaparken, durmak zorunda kaldığınız ya da endişelendiğiniz bir an oldu mu, merak ediyorum.

- Kaouther Ben Hania: Duygusal açıdan çok yoğun bir filmdi. Olfa kız kardeşlerinden bahsetmeye başladığında ağlıyordum.

Sonra aklıma kamera ve tüm teknik şeyler geliyordu. Kontrol manyağı olduğum için kafamı toparlamak karmaşıktı.Durumu kontrol etmek istiyordum. Sonra insanları, hayatlarını filme alırken etik sorularımız oldu.Daha önce birkaç belgesel yaptım. Bu soruları kendime sürekli soruyorum; “İnsanları nasıl filme alırım, ne söylerim, neleri saklarım” vb.Bu her zaman kolay bir iş değil ama umarım iyi bir iş çıkarmış ve başarılı olmuşumdur.

Olfa, karakterinizle birlikte aktardığınız güç, karizma, ıstıraptan derinden etkilendim. Kızlarına şiddet uygulamışsınız. Tüm bu aşırılıkların sebebi nedir?

- Olfa Hamrouni: Bu şiddet ya da güç, hangisi bilmiyorum. Tüm bunlar yaşadığımız koşullardan geliyor. Yani, bu güç yaşadığım hayattan geliyor. Tek başıma, annesiz babasız büyüdüm. Kendimi savunmayı öğrenmem gerekiyordu. Bu güne kadar hayatımda şiddet vardı. Kendimi engelleyemiyorum. Kızlarımı seviyorum, kızlarım için korkuyorum.Hayatta sadece kızlarım var.Onları çok seviyorum. Onlara vuruyorum, sonra ağlıyorum ve onlara sarılıyorum. Geçmişten çok bahsetmek istemiyorum. Annem bana hiç vurmadı ama benimle hiç ilgilenmedi.Beni asla korumadı, beni hiç eğitmedi. Kızlarımın ‘bana vurdu ama beni korudu ve bana değer verdi’ demelerini tercih ederim. Bu benim duruşum.

Yazarın Tüm Yazıları