Sarkaç neden Tahran’da durdu

Geçen hafta sonu Ürdün’de durdu, sonra iki günlüğüne Riga’ya uğradı, bu pazar Tahran’da.

Haftaya Romanya gezisi var, Suriye’nin tarihi belli değil, ABD sırada.

Türkiye iki cephede birden savaş veriyor: AB ve Irak.

Başbakan, Avrupa’yı içten fethe çalışıyor, Irak’ı komşu ülkelerden kuşatıyor.

* * *

İran’ı yöneten Mahmut Ahmedinejad ile Tayyip Erdoğan’ın mazilerinde benzerlik bulmak kolay.

İkisi de politikanın zirvesine yerel basamaklardan, belediye başkanlığından tırmandı.

Ahmedinejad bir yıldır Cumhurbaşkanı, Erdoğan bir yıl içinde o makama taşınabilir.

Yine iki liderin gelecek siyasi kariyeri açısından 15 Aralık tarihi kritik.

Biliyorsunuz, AB Liderler Zirvesi bu tarihte Türkiye için kesin kararı verecek.

Aynı gün Ahmedinejad’ın bir yıllık iktidarı, çifte seçimle test edilecek.

İranlı seçmen, Uzmanlar Meclisi ile belediye seçimi için sandığa gidecek.

Uzmanlar Meclisi, 8 yılda bir dini eğitimi yüksek mollalar arasından seçiliyor.

Bu meclisin tek görevi, dini lideri denetlemek. Bu anlamda biraz etkisiz gözükse de Humeyni öldüğünde (1989) yerine Hamaney’i atayanın aynı meclis olduğunu unutmamak gerekiyor.

Uzmanlar Meclisi, İran’da iktidar sürecini belirliyor, iktidar yoluysa belediyeden geçiyor.

Tahran’da 15 kişilik Belediye Meclisi, muhtemelen sadece yeni belediye başkanını değil, 2009 seçiminde Ahmedinejad’ın potansiyel rakibini de belirleyecek.

* * *

Türkiye-İran arasındaki küresel gündem belli: Irak, Lübnan, Afganistan.

Türk Başbakanı haklı olarak Ortadoğu’da akan kanın, sönmeyen yangının ülkesine sıçramasından korkuyor. O yüzden Irak’ta toprak bütünlüğünden, Lübnan’da barıştan, Afganistan’da koalisyondan yana. Peki ya İran’ı yöneten Mahmut Ahmedinejad?

Daha geçen hafta Irak’taki İngiliz işgal güçlerinin hezimete uğradığını ilan etti.

Lübnan’da desteklediği Hizbullah’ı yeniden ateş hattına sürmesinden korkuluyor. Afganistan’ın güneyinde koalisyon askerleriyle savaşan, Taliban’dan çok İran destekli Hizb-i İslami.

Ahmedinejad, ABD ve Batı karşıtlığının bölgesel liderliğine oynuyor.

Dolayısıyla Tahran temaslarını "ikna gezisi" diye takdim etmek fazla iyimserlik olur.

* * *

Başbakan’a İran gezisinde eşlik edecek iki isim dikkati çekiyor: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler ile BOTAŞ Genel Müdürü Hüseyin Saltuk Düzyol. Bu ikili, İran’ın 27 milyon metreküp düzeyinde söz verdiği ancak yarısını yolladığı doğalgazda sorunların aşılmasına gayret edecek.

Erdoğan’a Tahran’da en üst protokol uygulanıyor. Sadece Başbakan Perviz Davudi ve Cumhurbaşkanı ile görüşmekle kalmayacak, Seyyid Ali Hamaney’le buluşacak.

Başbakan’ın programında, Türkiye’nin 20 yıl önce Manuçehr Muttaki’nin büyükelçiliği döneminden tanıdığı ve kısa süre önce yeniden Ankara’ya atanan İran Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Gholam Reza Begheri Moghaddam’ın katkısı kuşkusuz inkár edilemez.

Ama her İran gezisi, fırsatlar kadar risklere de gebedir, kimse unutmasın!