Ücretliler yine vergi rekortmeni

Hürriyet’te okuduğunuz gibi, Gelir Vergisi Kanunu yeniden yazılıyor.

Tasarı henüz netleşmediği için ayrıntıları belli değil.

Bu aşamada ücretlilerle ilgili bazı gerçekleri ortaya koymakta ve ücretliler lehine bir takım düzenlemeler yapılması gerektiğini hatırlatmakta yarar var.

VERGİLER ARTIYOR

Gelir vergisinde yer alan yedi unsurdan, en fazla vergi ödeyen kesim ücretliler...

Ücretlilerin ödediği toplam vergi, gelir vergisinden elde edilen hasılatın yarısını geçmiş durumda...

Diğer bir deyişle, ücretlilerin ödediği gelir vergisinin toplamı,

- Tüccarın, bakkalın, marketin, manavın, berberin, diğer esnafın,

- Çiftçinin, balıkçının,

- Avukatın, doktorun, diş hekiminin, mali müşavirin, mühendisin, mimarın,

- Konutundan ya da işyerinden kira geliri elde edenlerin,

- Mevduat faizi, repo faizi ya da hazine bonusu faizi elde edenlerin,

- Şirketlere ortaklığı nedeniyle kár payı alan, hisse senedi alım satım kazancı elde edenlerin tamamının ödediği verginin toplamından kat kat fazla...

Tablodan da fark edileceği gibi, ücretlilerin ödediği vergi, toplam gelir vergisi hasılatına göre her yıl artıyor.

İLGİNÇ ÇELİŞKİLER

Bu konuda, bazı kıyaslamalar yapmak istiyoruz.

1- Ücret gelirleri, kaynakta vergilendirildiği için, vergi kaçırma olanağı yok. Oysa diğer gelirler, beyana dayalı olarak vergilendirildiğinden, vergi kaçırma olanağı var.

2- Otomobili olan şirket ya da defter tutan gelir vergisi mükellefi, otomobilin tüm giderlerini masraf yazıp, kazancından düşebiliyor. Otomobili olan ücretli, giderlerinin tamamını, cebinden karşılıyor.

3- Şirket yetkilisi ya da defter tutan gelir vergisi mükellefi, lokantada yemek yiyor ve iş yemeği diyerek, masraf yazabiliyor. Uçağa, otobüse ya da trene biniyor, otelde yatıyor, "işle ilgili" diye bunları da masraf yazıp, kazancından düşebiliyor. Ücretlinin bu tür bir olanağı yok.

4- Bazı şirketlerde; eş ve çocuğa verilen otomobiller, şirkete kaydediliyor. Tüm giderleri, şirketin defterine masraf yazılıyor. Üniversitelerde, otomobili olan öğrencileri çevirip, ruhsatına baksak; çoğunun bir şirkete kayıtlı olduğu görülür. Oysa, ücretlinin, eş ve çocuğu için, bu tür bir olanağı yok.

5- Alınan gömlek ve kravatlar, eşantiyon gösterilip masraf yazılabiliyor. Bilgisayar, kırtasiye ve bazı eşyalar, firmaya alınmış gösterilebiliyor. Ücretlinin bu olanağı da yok.

Çelişkiler, ücretliler aleyhine uzayıp gidiyor.

Gelir Vergisi Yasası değişirken, ücretlilerin özel durumlarına bakıp, daha düşük oranlı "ayrı bir tarife" belirlenmesinde yarar var...