Türk müziğini sevenlere

Bilhassa bu eski seslerin, sazların aslına uygun ve doğru biçimde CD’ye geçirilmesi, bunların alınabilmesi, eşsiz bir ses hazinesini dinleyebilme mutluluğuna kavuşturur bizi.
Bu konuda iki devlet kurumu, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile, TRT arşivlerimizi her geçen gün yeni CD’lerle, DVD’lerle genişletiyor. Artık evlerimizde dinleyebiliyor, seyredebiliyoruz.
Saz musikisini dinleyenlerdenim.
Ne yazık ki şimdi radyolarda, televizyonlarda eskisi kadar bu müzik çalınmıyor. Geçmişteki saz ustaları, saz müziğimizin en seçkin en önemli bestelerini çalarlardı. Hele bazı ikililer vardı ki, onların seslerini sık sık duymak istiyorum. Nubar Tekyay (keman) - Ercüment Batanay (tanbur) ikilisi, Fulya Akaydın (piyano) - Enise Can (keman) ikilisi, Vecihe Daryal (kanun) - İzzettin Ökte (tanbur) ikilisi.
* * *
GEÇEN hafta, iki CD’den oluşan Türk Müziğinde Formlar ve Üsluplar serisinin üçüncüsü, Sirto’dan Longa’ya albümünü (1) dinledim.
Saz eserlerini sadece peşrev ve saz semaisinden ibaret sananlar için, bu, bilgiyi ve ses zevkimizi geliştiren bir toplam.
Ayrıca, Türkiye ve özellikle İstanbul’un kozmopolit ses hazinesinin örneklerinin bulunması, ses tarihimiz açısından bu CD’leri önemli kılıyor.
CD kitapçığının başında yer alan yazısında eski Güzel Sanatlar Genel Müdürü, şimdi Sakarya Milletvekili Doç. Dr. Ayşenur İslâm, bu dizinin ve CD’nin önemini belirtiyor:
“Söz konusu CD’ler, Türk müziğinin aslına uygun icrasını ön planda tutan, arşiv niteliği taşıyan, unutulmaya yüz tutmuş ya da yüksek sanatsal değeri haiz örnekleri arasından seçilerek hazırlanmaktadır. İstanbul Devlet Türk Müziği Araştırma ve Uygulama Topluluğunun ‘Sirto’dan Longa’ya’ adlı CD’si ve Ege ve Balkanlar’daki ortak tarihsel kültür mirasının dans ve müzik ilişkisi kapsamında araştırılmasını hedefleyerek geçmişimize ışık tutup geleceği aydınlatmaktadır.”
Cenk Güray - Murat Salim Tokaç’ın CD’ler üzerine verdiği bilgiler, sanırım, bu parçaların daha çok tadına varmanızı sağlayacaktır.
Bu yazıyı, türler hakkındaki bilgiler ve CD’de yer alan bestecilerin kısa biyografileri izliyor.
“Ülkemizde son üç yüzyılda yaşanan kültürel değişimler sonucu, söz konusu ortak dans biçimlerinin önemli bir kısmı gündelik hayatımızdan sessiz bir şekilde kaybolmuştur. Maalesef birbirini doğuran bu iki önemli olgunun birinin kaybolması işlevini kaybeden diğerinin de yitirilmesi anlamına gelmektedir, dolayısıyla dansların kaybolması, görevi bu danslara eşlik etmek olan bazı oyun havalarının da sahneden çekilmesine yol açmıştır. Bu kayıp toplumsal hafızamızın gücünü yitirmesine yol açarken aynı zamanda kültür kimliğimizin de harici etkilere açık olması sonucunu ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışma hem dans geleneği seyrekleşen hem de dans geleneği tamamen kaybolmuş sadece çalgısal form olarak ömrünü sürdüren oyun havası biçimlerine yer vererek tarihi unsurların detaylı olarak algılanabilmesini gerçekleştirmeyi hedeflemektedir.”
* * *
HAYÂTİ ÇİFTÇİ’nin yönettiği İzmir Devlet Klasik Türk Müziği Korosu’nun (2) özellikle bazı bestelerin icra tarzını çok beğendim.
Repertuvarı oluşturma anlayışına da katılıyorum. Önce klasik müziğimizin ustalarının bestelerini, sonra da günümüz bestecilerinin eserlerini seslendirmişler.
İki parçanın icrası, bana Mesut Cemil’in yönetim tarzını hatırlattı. Bu iki parçayı, okurlarımın özellikle dinlemelerini salık veririm. Güfte ve bestesi Rahmi Bey’in olan Hisar Bûselik şarkı:
“Bir nev-civânsın, şûh-i cihansın”. Güftesi Âşık Hıfzi’ye bestesi Tanburi Mustafa Çavuş’a ait olan ünlü beste: “Dök zülfünü meydâna gel, sür atını ferzâna gel”.
Mesut Cemil de Tanburi Mustafa Çavuş’un bestesini çalan koroyu yönetmişti.
* * *
TÜRK müziğinin coğrafyasında zevkli bir geziye çağırıyor bu CD’ler sizi.

(1) T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü İstanbul Devlet Türk MÜziği Araştırma ve Uygulama Topluluğu, Sanat Yönetmeni: Dr. Murat Salim Tokaç
(2) İzmir Devlet Klasik Türk Müziği Korosu, Şef: Hayâti Çiftçi, 25. Yıl “25. Kuruluş Yıldönümü Anı CD’si” (Bakanlık yayını)