Tufan Türenç: Türkiye'nin en yoksul ilinde 3 gün

Tufan TÜRENÇ

Ağrı'da kişi başına yıllık gelir sadece 744 dolar... Yoksulluk çizgisinin bir hayli altı.

Kentin en büyük gelir kaynağını oluşturan hayvancılık Özalizm sayesinde yerle bir edilmiş.

İşsizliğin büyük boyutlarda olduğunu anlamak için rakamları incelemeye gerek yok, bunu kenti şöyle bir dolaşınca anlıyorsunuz.

Kentte sinema, tiyatro yok.

Bunların dışında herhangi bir sanat etkinliği de yok.

Oysa yıllar önce 3 sinema varmış. Halkevinde tiyatro yapılırmış.

Bayramlarda ve özel günlerde mutlaka balo olurmuş.

O günleri yaşayanlar sosyal hayatta büyük gerileme olduğunu söylüyor.

Ne yazık ki Ağrı'daki bu durum bugün hemen hemen bütün Anadolu illeri için de geçerli.

Acı ama büyük kentler dışında sosyal yaşamda geriye gidiş var.

* * *

Ben bu kadar olumsuzluğa rağmen neden Türkiye'nin ayakta kaldığını Ağrı'da 3 gün geçirince çok daha iyi anladım.

Sivil, asker tüm devlet görevlileri buraları ayakta tutuyorlar.

Ağrı'da her şey devletin imzasını taşıyor.

4 yıldır bu kent için didinip duran Vali Lütfi Yiğenoğlu'nun hakkı ödenemez.

Bu kadar olanaksızlıklar içinde yaptıkları Ay'ı fethetmek gibi bir olay.

Önce kendinden önceki vali tarafından başlatılan havaalanını tamamlayıp hizmete açmış.

Ondan sonra tamamen biten hayvancılığı ayağa kaldırmak için yıllardan beri atıl duran et kombinasını yeniden çalışır hale getirmiş.

Bugün burada 102 işçi çalışıyor. Yıllık cirosu 2.5 trilyon lira.

Bir inançlı adam daha çıkıp valiye demiş ki: ‘‘Bu kombinaya entegre bir tesis de ben kurayım. Çıkan etleri sucuk, salam, sosis gibi et mamüllerine dönüştüreyim. Artı değerin tamamı Ağrı'da kalsın.’’

Vali ‘‘Tamam hemen başla’’ demiş. İki üç ay içinde Ağrı üretimi et mamülleri piyasaya çıkacak.

Kombinanın çalışmasıyla birlikte hayvancılık dirilmeye başlamış.

* * *

Kombinada çıkan deriler Eleşkirt'te kurulan deri ve deri konfeksiyonu fabrikasında değerlendiriliyor.

Üretilen deri giyim eşyaları büyük kentlere satılıyor.

Diyadin İlçesi'nde yapılan sondajlarda debisi çok yüksek sıcak su bulunmuş.

Su evlerin ısıtılmasında kullanılıyor, seracılık için çalışmalar var.

Ayrıca káğıt ve ilaç sanayiinde kullanılan kalsiyum karbonat ve karbon dioksit (kuru buz) tesisleri kuruluyor. Yakında işletmeye alınacak.

Süt-peynir fabrikası en geç iki ay içinde üretime geçecek.

Nefis bir stadyum yapılmış.

Bütün bu yoktan var edilen yatırımlarda şu anda 709 kişi çalışıyor.

Vali bunları kaymakam arkadaşları ile birlikte başardıklarını anlatıyor.

Bir de çok önemli biri var onlara destek olan: Erdal Batmaz...

Erdal Batmaz Ağrılı. SPK üyesi, Ağrı Sanayici ve Yöneticiler Derneği Başkanı. Kimi bulsa elinden tutup Ağrı'ya götürüyor.

Bütün bunlardan çok daha önemli bir görev yapılmış Ağrı'da.

Kutsal bir görev. Vali Yiğenoğlu'dan dinleyelim:

‘‘Göreve geldiğimizde ilimizdeki 700 okuldan 350'si kapalıydı. Binalar perişandı. Onları yeniden yapıp 293'ünü açtık. 13 bin öğrenci öğretime döndü.’’

‘‘Bu kadar olumsuzluğa karşın Türkiye neden ayakta kalıyor bunu Ağrı'yı görünce daha iyi anladım’’ demem inanın boşuna değil.