TOBB, programa sahip çıkıp ince ayar istedi

Önce TOBB’un da bağlı olduğu Avrupa Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği Eurochambers’ın, Avrupa Birliği’ne üye 25 ülke ile, 3 aday ülkede düzenli olarak gerçekleştirdiği anketin, Türkiye’ye ilişkin, 2005 yılı sonuçları açıklandı. Türkiye’nin tüm bölgelerinden 5 bin 176 işadamının katıldığı anket sonuçları özetle; bu yıl geçen yıla kıyasla, ekonominin yavaşladığını ancak henüz bir durgunluk belirtisi olmadığını, geçen sene yüksek seyreden kar marjlarının, bu sene hızla düşmekte olduğunu gösteriyor.

Hisarcıklıoğlu, buradan yola çıkarak, üyelerini uyardı ve artık, eski usul çalışma döneminin sona erdiğini, kar marjlarının azaldığını ve eskisi gibi 3-4 yıl içinde yatırımın geri dönüşünün beklenmemesi gerektiğini, üretim ve faaliyet süreçlerinin gözden geçirilmesini, bundan sonra, sadece satış hacmine, üretim kapasitesine ve şirket büyüklüğüne değil, ne kadar katma değer sağladıkları ve ne kadar verimli çalıştıklarına odaklanmalarını, kurumsallaşmaya ve ortak iş yapmaya yönelmek gerektiğini söyledi.

Çıkan sonuçlardan birinin de ‘ihracattaki kárın azalmasının, ihracat performansını düşürdüğü’ biçiminde özetlenebileceğini kaydeden TOBB Başkanı, ihracat kárlılığının azalmasında, YTL’nin reel olarak değer kazanmaya devam etmesinin yanısıra, girdi maliyetlerinin, rekabet içinde olduğumuz ülkeler seviyesine çekilememiş olmasının da, büyük rol oynadığını kaydetti. İstihdamdaki artış sinyalinin, henüz yeterince kuvvetli olmadığı sonucunun çıktığını, şirketlerin yüzde 60’ına yakının, 2005’in tamamında istihdam düzeylerini aynen koruduğunun görüldüğünü kaydeden Hisarcıklıoğlu, istihdam maliyetlerinin yüksekliği, mevzuat kaynaklı engeller ve sanayi aramalı ithalatındaki hızlı artışın, istihdamı olumsuz etkilediğini söyledi.

Şirketlerin yatırım gerçekleşmesini ve planlarını sorduklarında, ‘özellikle 2005’in ikinci yarısında, ekonominin büyüme temposunda beklenen yavaşlamaya paralel olarak, yatırımlarda da bir yavaşlama beklendiğini gördüklerini kaydeden TOBB Başkanı, şirketlere, ilk 6 ayda gelişmelerden nasıl etkilendiklerini ve ikinci 6 aya dair beklentilerini sorduklarında ise, ‘beklentiler zayıflamakla birlikte, iyimserliğin korunduğu’ sonucunun çıktığını kaydetti.

TOBB Başkanı, son dönemde yaptıkları bölge toplantılarındaki gözlemleri ve değerlendirmeleri hakkında da bilgi verdi.

UYARILAR

Toplantıdan çıkan özet sonuç, bizce ‘TOBB’un ekonomik programın ana çatısını desteklediği ama bazı rötuşlara ihtiyaç olduğunu da göstermesi’ oldu. Tüm tahriklere rağmen Hisarcıklıoğlu,’nun kur ve faizler konusunda beklenen sert bir tutuma girmek yerine, ekonomik koşulların bu kur ve faiz gelişmelerini ortaya çıkardığını, bunların özellikle yapısal tedbirlerin hızlanmasıyla yerine oturacağını söylemesi ise bizce olumluydu.

Hisarcıklıoğlu, özellikle sanayi aramalı ithalatının artık yerli sanayii olumsuz etkilemesine dikkat çekti. Hisarcıklıoğlu’nun bizce önemli mesajları arasında Hükümete yaptığı ‘hızla büyüyen cari harcamalarınızı kesip vergi oranlarını indirin’ çağrısı vardı. Yüksek vergi oranlarının akaryakıt, sigara ve içkide çok büyük kaçaklara yol açtığını, gayrimeşru yolları özendirdiğini kaydeden Hisarcıklıoğlu, bu durumun mutlaka düzeltilmesi, gümrüklere mutlaka çeki düzen verilmesi gerektiğinin de altını çizdi.

Bu arada yatırım teşvik sistemi kapsamdaki 49 ilden sadece 6’sının, sistemden olumlu etkilendiğini ifade eden Hisarcıklıoğlu, kalan teşvikli 43 il ile sistem dışındaki 32 il’de yoğun şikayetlerin bulunduğunu kaydederek, yatırım teşvik sisteminin, bölgelere ve sektörlere göre farklılık gösterecek şekilde yeniden dizayn edilmesinin şart olduğunu söyledi.

Yani yıllarca popülizm yapmış, üyelerinin tepkilerini haması biçimde dile getirmiş olan TOBB, 4 yıllık değişim çizgisini geliştirmeye devam ediyor ve artık bilimsel verilerle, araştırmalarla ortaya çıkıp, sağduyulu biçimde eleştirilerini de sayıyor. Bu, değişimin gücünü ortaya koyan bir örnek.