Sibirya yine geliyor

Bir Sibirya soğuğu daha kapıda. Yurdun hemen hemen tamamında bu hafta sonunda etkili olacak soğuk ve kar yağışlı sistem Doğu’da hayatı yine durma noktasına getirebilir. Batı bölgelerde de kar var ve sıcaklıklar gündüz bile sıfırın altında kalabilecek. Doğu’ya dikkat çekiyoruz ama Batı bölgeler yalnızca Doğu’dan daha az kar alacak, yoksa çok hafif bir sistem değil. Marmara ve İç Ege için de hayatı zorlaştıracak bir sistem gibi görünüyor. Sıcaklıklar pazar ve pazartesi Marmara’da gündüz bile sıfırın altında kalabilir. İç ve Doğu bölgelerde ise sıfırın hayli altında olacak. Haritalarda nerelerde ne şiddette kar yağışının olacağını ve sıcaklıkların ne kadar olacağını görüyorsunuz. Hatırlatacağım şu; Doğu’da yine binlerle ifade edilen sayılarda köy yolları kapanabilir, hava ve kara ulaşımı aksayabilir ve çığ riski ortaya çıkabilir. Olabilir ifadesini kullanıyorum, hava tahmininde hiçbir şey kesin olmadığı için, yoksa bu risklerin olasılığı çok yüksek. Yetkililere kış koşullarına karşı tedbirli olunması gerektiğini hatırlatıyoruz. Herkese de eğer şart değilse bu hafta sonu özellikle Anadolu’da kara seyahatlerinizi erteleyin diyoruz. İstanbul dahil olmak üzere Batı’daki büyük şehirlerde de sıkıntı yaşanma ihtimalinin bulunduğunu hatırlatıyoruz, sıkıntısız atlatmak dileğiyle!

*

Bundan 2-3 hafta önce Doğu çok ağır bir kar aldı, 5000’e yakın köy yolu kapandı, havaalanları işlemez oldu, neredeyse hayat durdu. İşin kötü yanı bu ağır kar yağışı 10-15 günlük yağışsız bir dönemin akabinde geldi. Bu 2 haftalık molanın dezavantajı eski kar tabakasının üzerine gelen yeni karın tutunamama sorunuydu. Bu da maalesef çığı beraberinde getirdi. Bu hafta sonu yurdun büyük kısmında kar bekliyoruz, Doğu’da yine çok ağır. Ve bu tür ağır kar yağışlarının hemen akabinde (çoğunlukla kar kesilmesinden bir iki gün sonra ya da bir iki gün içinde) çığ düşüyor.

Bu hafta size çığ riskine karşı alınacak önlemlerden bahsetmek istiyorum. Öncelikle dışarıdaysanız yapacağınız bazı temel şeyler var.

Konumunuzu değerlendirin sığınabileceğiniz yer (büyük ve sabit kayalar, yamaç aşağı girintiler, vb.) tespiti yapmaya çalışın. Çığın daha yavaş ve yüksekliğinin az olduğu kenar kısımlarına ulaşmaya çalışmalısınız. Eğer çığa yakalanmamız kesin ise veya o anda kayak yapıyor iseniz, kayak sopalarını (batonlar bileğe bağlı olmasın) ve kayakları çıkarıp atın, sabit bir ağaç, kaya veya başka bir cisme tutunmaya çalışın. Tabii kırılmış ağaç ve kaya parçaları olmadığına da dikkat edin. Yerden de destek alıp yüzme hareketi yaparak akan karın üstünde kalmaya çalışın. Ağzınızı sıkıca kapatın, eğer mümkünse başınız karın altında kaldığı anda uzun süre nefesinizi tutmaya çalışın. Çığ durmadan önce mutlaka bir elinizi yüzünüzün önünde (ağız ve burnu kapatacak şekilde), diğer elinizi de başınızın üstünde (yüzeye doğru uzatarak) tutun ve kar altında kalınılan zaman boyunca bizim için hayati önem taşıyacak olan nefes alınan boşluğu (hava kesesi) genişletmeye ve bu arada başınızı sağa sola çevirmeye çalışın. Bu; hava kesesi, çok küçük olsa bile ağız ve burnun kar ile dolmaması demektir. Kesenin varlığı, kazazedenin her zaman kurtulma şansının olduğunu ümit etmesini sağlar. Çığın içinde kara gömülürseniz hareketsiz kalın. Bu yapması zor ama gerçekçi bir davranıştır. Eğer çıkmak için gayret ederseniz, bu enerji ve oksijen kaybetmeniz anlamına gelir. Sizi kurtarmaya gelen insanların sesini duymadan önce bağırmayın. Kardaki ses iletimi çok zayıf olduğu için sesinizi duyurmayı başaramama ihtimaliniz yüksek olacağından, bu teşebbüs ancak oksijenin hızlıca tükenmesine yol açacaktır o kadar. Bir detay daha; bazı olaylar ve araştırmalar göstermiştir ki, sırt çantası taşıyan insanların çığın topuğu civarında yüzeyde kalma şansları, taşımayanlardan daha fazla olmuş.

Eğer araba içindeyseniz, araçtaki oksijen miktarını korumak için sigara içmemeli ve kibrit yakmamalısınız. Alın bakın sigaranın bir zararı daha :) Eğer telsiz varsa çağrı yapmalı ve telsizi alıcı konumunda sürekli açık tutmalısınız. Dışarı ses (korna) ve ışık verecek herhangi bir alet (fener gibi) faydalı olabilir. Eğer araçta bir çubuk veya benzeri bir alet var ise, bunu kar içine yukarı doğru batırıp kurtarmaya gelecek olanların çubuğu görmelerini ümit etme şansımız da olabilir. En son olarak da çevreleyen karı kazmaktır. Ancak, kazarken kendinizi güvende hissetmiyorsanız araç içinde kalmanız daha emniyetli olacaktır.

Çığla ilgili anlatılacak çok şey var. Çığ neden oluşur? Önlemeye yönelik ne tür tedbirler alınıyor? Çığa maruz kalındığında neler yapılmalı? Çığla ilgili tüm sorularınızın cevabını Yacht Türkiye’nin mart ayı sayısında bulabilirsiniz!