Dünyanın En Önemli Mozaik Müzelerinden Biri Hatay'da

Hatay’ın resmileşmeyen diğer adı gibi oldu “hoşgörü kenti” ya da “medeniyetler buluşması” tanımları. 13 farklı medeniyetin izlerinin görülebileceği bu muhteşem kent, çok uzun yıllar Müslüman ve Protestan Arap, Sünni ve Alevi Türk, Süryani, Katolik, Ortodoks Rum, Ermeni ve Yahudi gibi farklı etnik kökenlere ve dinlere ev sahipliği yapmış. UNESCO tarafından “Barış Kenti” seçilen Hatay öyle çok tarih ve kültür mirasına sahip ki; Anadolu’da inşa edilen ilk cami olan Habib-i Neccar, Hristiyanlığın yayılma döneminden günümüze özelliğini kaybetmeden ayakta kalan tek yapı olan St. Pierre Kilisesi bunlardan sadece ikisi…

Yüzyıllar öncesinden bugüne muhteşem bir yolculuk yaptıran Hatay Arkeoloji Müzesi ise adeta şehrin hazine odası gibi… Hatay Arkeoloji Müzesi, özellikle mozaik koleksiyonuyla öne çıkıyor 2013 yılında açılan müzede şu anda bin 500 metrekare mozaik sergileniyor. Devam eden çalışmalar sayesinde, yakın zamanda 2 bin 500 ve nihayetinde 5 bin metrekare mozaik sergisine sahip olacak. Mozaiklerin önemli bir bölümü, Princeton Üniversitesi tarafından yapılan kazılarda çıkarılarak müzeye kazandırılmış. Bir kısmı ise Amik Ovası höyüklerinde yapılan kazılardan ve müze kurtarma kazılarında ortaya çıkarılmış. Ayrıca çok önemli bir toplumsal duyarlılık örneği olarak, vatandaşların bulduğu ve müzeye teslim ettiği eserler de koleksiyonda yer alıyor.

Müzede sergilenen mozaikler M.S. 2. yüzyıldan 6. yüzyıla uzanan 400 yıllık dönemi kapsıyor. Mitolojik öykülerin ya da geometrik desenlerin yer aldığı mozaiklerde, günlük yaşama ya da doğaya ilişkin betimlemeler görmek mümkün. Tamamı taban mozaiği olduğu için dekorasyon amacıyla kullanılma amacı öne çıkıyor. Paleolitik Dönemden Bizans’a sürekli zenginleşen müzede, bugün itibariyle yaklaşık 40 bin eser sergileniyor. Müze her ne kadar mozaiklerle anılsa da aslında sahip olduğu geniş bir tarihi eser yelpazesi var. Koleksiyonda Paleolitik dönemden başlayarak kronolojik olarak; Neolitik-Kalkolitik-Tunç Çağları, Demir Çağı, Arkaik-Helenistik, Roma ve Bizans dönemi eserleri yer alıyor. Görecekleriniz arasında; el yazmaları, tabletler, sikkeler, mühürler, fosil ve iskeletler var. Özellikle sikke koleksiyonu çok değerli. Üretildikler döneme ait siyasi, ekonomik ve gündelik yaşam ipuçlarını içeriyor. Müzede öne çıkan bir diğer koleksiyon ise Hititler dönemine ait tarihi eserler; Hitit Kralı Suppiluliuma heykeli de bunlardan biri.

Müze sanal ortama başarıyla taşınmasıyla da dikkat çekiyor. IBM sponsorluğunda yürütülen proje ile sanal ortama aktarılan eserler 360 derece görülebiliyor. Müze envanteri bütünüyle sanal ortama aktarıldığı için merak ettiğiniz eserlerin bilgilerine ilişkin detayları öğrenme fırsatı da sunuyor. Fikir edinmek ya da gördüklerinizi hatırlamak için çok önemli ama müzeyi mutlaka yerinde ziyaret etme deneyimi yaşamalısınız. Pazartesi günleri hariç; yaz sezonunda 09.00-18.30, kış sezonunda ise 08.00-16.30 saatleri arasında gezebilirsiniz. Giriş ücreti 8 TL, Müzekart sahiplerine ise ücretsiz.

Dikkat Çeken Parçalar

• Sidemera Türü Lahit, içinde bulunan iskeletler ve ölü hediyeleriyle eksiksiz olarak sergileniyor.
• Yakto Mozaiği’nin bordüründe, dönemin Antakya’sının şehir kültürünü ve yaşamını anlatan tasvirler bulunuyor.
• Okeanus Mozaiği, taşların çok küçük olması, renklerin canlılığı, anatomik özelliklerin çok iyi vurgulanması ve bir yağlı boya tabloyu andırması nedeniyle mozaik sanatını en iyi sunan eserlern arasında gösteriliyor.
• Bazalt Kapı Aslanları, AçananHöyüğü’ndeki 13. yüzyıl tapınak yapısının ihtişamını yansıtıyor.
• salon vitrin teşhirinde sergilenen pişmiş topraktan yapılma objeler, o dönemlerde bile fal baktırıldığının belgesi olma niteliği taşıyor.