Nisan yağmuru Altın araba, gümüş tekerlek

Tüm dünyada nisanda kar yağışı sanatçılara ilham olmuş, film ve şarkılara adını vermiştir. Örneğin, 2005’te Güney Koreli yönetmen Hur Jin-ho tarafından yapılan ve Asya ülkelerinde çok tutulan romantik filmin adı “Nisan Karı”dır. Prens olarak adlandırılan Christopher Tracy adlı karakterin “Nisanda Kar” adı şarkısı öyle beklendiği gibi romantik değil biraz melankonik. İşin daha da kötüsü, Andrew Robinson’un yönettiği ve 2009’da vizyona giren “Nisan Yağışı” adlı film ise bir okulda geçen vahşeti konu aldığı için dram kategorisinde.

İNGİLİZLER DONMUŞTU

Yeter artık ısınsın havalar, yaz gelsin dediğimiz nisanda dünyanın bir çok yerinde şiddetli kar yağışları hep olmuştur. Örneğin, geçen sene İngiltere’ye de “kış geri geldi” dedirten, son 20 yılın en şiddetli karı yağmış uçaklar yerinden kımıldayamadığı için birçok kişi yollarda kalmıştı. Benzer şekilde Türkiye’de de nisanda kar yağdığı çok görülmüştür. Ben şahsen kısa pantolonumla katıldığım törenlerde “Bugün 23 Nisan, neşe doluyor insan” diye şarkı söylerken de havada kar kristallerinin uçuştuğunu hatırlarım.
Ayrıca örneğin 8 Nisan 2003’te İstanbul’a da kar yağmış ve bugünler unuttuğumuz küresel ısınma tartışmasını gündeme getirmişti. “Var mı, yok mu” diye konuşulmuştu. Aslında atalarımız adına ata sözü dediğimiz sözleri ile nisanda yağan kar için bizi hem uyarmış, hem de umutlandırmıştı. Örneğin, “Kork aprilin beşinden, öküzü ayırır eşinden” sözü ile nisan başında havanın çift süren iki öküzü birbirinden ayıracak kadar soğuk olabileceği uyarısı yapılmıştır...
Nisanda havaların soğuması, kar yağması ile birlikte görülen donlar, çiçek açan ağaçlara zarar vermekte. “İlkbahar ile birlikte çiçek açan ağaçların üzerine yağan kar farklı görüntülere sahne oldu” şeklinde olaya romantik bakanlara da bu nedenle hep sinir olurum. Anlaşılan bitkilerin, atası yok ya da bitki ataları onları uyarmıyor. Belki uyarsa da insanlar gibi bitkiler de atalarının dedikleriyle pek ilgilenmiyor.

SABANLAR ALTIN OLUR

Atalarımız, “Nisan yağmuru: Altın araba, gümüş tekerlek” diyerek de, “Nisan karı” değil ama “Nisan yağmuru” için müjde veriyor. Çünkü nisanda yağan yağmur, ürünleri bollaştırır; çiftçiyi zengin eder, tüketicinin de yüzünü güldürür. Benzer şekilde dünya edebiyatında da nisan yağmurları üzerine şiirler yazılmış, bu yağmurların getirdiği bolluk ve sevinç hep dile getirilmiştir. Örneğin bir İngliz atasözü de benzer şekilde “Nisan yağmurları, mayıs çiçeklerini getirir” demekte.
Yine atalarımız yağışın tipine, yani yağışın kar ya da yağmur olup olmamasına bakmadan, “Martta yağmaz, nisanda dinmezse sabanlar altın olur” demişler. Bu durum da şöyle açıklanıyor: “Mart oldukça soğuk bir aydır. Bu ayda yağmurun yağması ürün için iyi değildir. Nisan ise havaların ısınmaya başladığı aydır. Bu ayda yağacak bol yağmur ürün için oldukça faydalıdır, verimi artırır ve çiftçiyi son derece memnun eder.”
Konu uzman olmadığım tarımsal meteoroloji alanına giriyor. En iyisi bir Alman atasözüyle noktalamak: “Nisan, hava, aşk, gül yaprakları, zar, kart ve şans, her an hayatınızı değiştirebilir.”