Muharrem Sarıkaya: Hükümette, ihtisas gümrüğü tartışması

Muharrem SARIKAYA

SANAYİ Bakanı Ahmet Kenan Tanrıkulu'nun, lüks otomobil ithalatının kısıtlanması için önerdiği ‘‘ihtisas gümrüğü’’ uygulaması hükümette tartışma yaratıyor.

Gümrüklerden Sorumlu Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler buna karşı çıkıyor.

Keçeciler, söze ‘‘Böyle bir uygulamanın semerini bize daha pahalıya getirirler’’ diye söze giriyor ve ekliyor:

‘‘Türkiye, Avrupa Gümrük Birliği ve Dünya Ticaret Örgütü üyesi. Bunun kurallarına herkes uymalı. Kimse tek başına bir adada yaşadığımızı farz ederek hareket edemez.’’

Keçeciler, Bakan Tanrıkulu'nun getirdiği lüks otomobillerin girişinin kısıtlanması için Van'da bir ihtisas gümrüğü oluşturulması ve girişin zorlaştırılması önerisinin bu açıdan olanaksız olduğunu belirtiyor.

Türkiye'nin otomobil ithalatı için ihtisas gümrüklerinin bulunduğunu da belirtiyor ve buna örnek veriyor:

‘‘Şu an otomobil ithalatı sadece dört gümrükten yapılabilir. Gebze, Ankara, Yeşilköy ve İzmir'in dışında hiçbir yerden otomobil giremez. Birinci sınıf gümrükten bile kimse otomobil sokamaz...’’

Fransa'nın da ihtisas gümrükleri bulunduğunu hatırlatmamız üzerine Keçeciler şöyle diyor:

‘‘Fransa, İspanya sınırında zor olan bir gümrüğünde bu uygulamaya gitti. Ama gittiğine gideceğine pişman oldu, kararını geri almak zorunda kaldı.’’

Türkiye'nin ihtisas gümrüklerinden birini Gürbulak'a taşımasının zor olmadığını da belirtiyor.

* * *

Ancak sonrasının da hesaplanması gerektiğini belirtip devam ediyor:

‘‘Gürbulak'ı ihtisas gümrüğü yaptık diyelim. Adam getirir bir yere otomobillerini yıkar, gider işlemlerini Gürbulak'tan halleder ve belgelerini alıp ithalatı gerçekleştirir. Ardından AB de bize tek gümrükten giriş uyulamaya başlar. O zaman da bu işin semeri bize pahalıya patlar.’’

Avrupa'nın teknolojik ürünleri, Türkiye'nin de tarım ürünlerini ihraç ettiğine dikkat çeken Keçeciler ekliyor:

‘‘Avrupa'nın gönderdiği mal gümrükte bir yıl da bekler. Ama bizim tarım ürünümüzün beklemeye tahammülü yoktur. Avrupa da Türk TIR'larına o zaman sen de şu kapıdan gireceksin dediğinde biz ne yapacağız?’’

Keçeciler, konunun sadece Avrupa ile ilişkili olmadığını söylüyor.

Türkiye'nin tekstil alanında da ihtisas gümrüğü bulunduğunu anımsatıyor ve buna ilişkin son dönemde yaşanan bir olayı açıklıyor.

Aktardığına göre, bir süre önce Hindistan, pamuk fiyatına kumaş sattığı için kota uygulayan Türkiye'yi Dünya Ticaret Örgütü'ne şikáyet etmiş.

Türkiye sonuçta yüklü bir tazminat ödemeye mahkûm edilmiş.

Keçeciler, bu örneğin ardından şu ilginç cümleyi kullanıyor:

‘‘Artık dünyada hiç kimse gümrük duvarlarının ardına saklanıp orada semirme özgürlüğüne sahip değil...’’

Bakan Keçeciler bunları söylüyor.

Ancak TOBB Başkanı Fuat Miras da ekonominin rayına girdiğini anımsatıp, ithalatta da önlemler alınması gerektiğini söylüyor. Yoksa ekonomik programın aksayabileceği uyarısında bulunuyor.

Örneğin, Türkiye'de üretilip 9 dolara yurtdışına satılan bir pantolon üzerine sadece marka konulduktan sonra 45 dolara ithal ediliyor.

Keçeciler, bu durumun önüne geçilmesinin yöntemini ise şöyle açıklıyor:

‘‘Bu kadar ucuz kredi ile otomobil satışı yapılırsa kimse önünü alamaz. Gümrükleri sıkıp, diğer ülkelerin sorun yaratmasını göze almak yerine bankaları ikna edip lüks ithalattaki krediyi yükseltmeliyiz...’’

Hükümet, ekonomik programın gerçekleşmesi için önümüzdeki günlerde ek önlemler getirmeyi planlıyor. Hatta, buna ilişkin hazırlıklarını da tamamlamış. Birkaç gün içinde açıklanması beklenen tedbirlerin hedefi de, gümrükleri sıkmak yerine daha kalıcı önlemlere yönelmek...