Londra’dan transfer bankacı çayı içti, BDDK Başkanı Bankalar Kanunu hediye etti

Aralarından birini, Feyzullah Eğriboyun’un transfer etmeye karar verdi. Eğriboyun’u Genel Müdür Yardımcısı yapmaya karar verince, durumu Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’na (BDDK) bildirdi.
BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, New York ve Londra’da bankacılık yapmış Feyzullah Eğriboyun’u çay içmeye çağırdı. Bilgin, Eğriboyun’la Türkiye’deki kurallar üzerine sohbetinden sonra hediye olarak bir Bankalar Kanunu kitapçığı verdi:
- Alın, bunu iyi okuyun. Göreviniz sırasında uymanız gereken bütün kurallar burada yazıyor.
BDDK’da görev yaptıktan sonra, 5 yıl Türkiye Kalkınma Bankası’nı (TKB) yönetip, sonra Bank Asya’ya transfer olan Abdullah Çelik, bu örneği anlatırken, katılım bankalarının regülasyon açısından diğer bankalardan pek de farkı olmadığını vurguladı:
- Normal bankacılık sistemi için geçerli kuralların hemen hepsi bizim için de geçerli.
Ardından Bank Asya’nın sistemdeki büyüklüğüne dikkat çekti:
- 48 banka arasında toplam krediler açısından 18’inci sıradayız.
- Nedir kredi büyüklüğünüz?
- 21.8 milyar lira. Bunun 12.5 milyar lirasını nakdi krediler oluşturuyor.
Çelik, konut kredisine yüklenmeye karar verdiğini belirtti:
- Konut kredilerimiz 1.4 milyar liraya ulaştı.
- Konut kredisini nasıl kurguluyorsunuz? Sizin sisteminizde faizin olmaması gerekiyor değil mi?
- Bizde “taksitli satış sistemi” diye geçiyor. Vade farkı koyuyoruz.
- Mevduat sahipleriniz, “faiz haram” diye inanan vatandaşlardan mı oluşuyor?
- Onlar da var ama katılım bankalarına herkes geliyor. Çünkü, mevduat sahipleri öncelikle getiriye bakıyor.
- Tüketici kredisi kullandırıyor musunuz?
- Bizim sistemde tüketiciye doğrudan nakit kredi vermek yok. Yani, karşılığında bir mal olması gerekiyor. Örneğin, taşıt kredisi veriyoruz. Çünkü, karşılığında bir araç var. Ancak, çıkarıp, “ihtiyaç kredisi” adıyla bir kaynak kullandıramıyoruz.
- Bu durumda devlet tahvili, hazine bonosu da alamıyorsunuz değil mi?
- Onların yerine gelir ortaklığı senetleri alıyoruz. Katılım bankalarının aktiflerinin yüzde 6’sı gelir ortaklığı senetlerinden oluşuyor.
Abdullah Çelik, katılım bankacılığını, “kriz dostu” olarak tanımlayıp, ekledi:
- Bizim sistemimizde ticari kredilerin faizi bile sabittir. Kredi geri çağırmak da asla yoktur.
- Sıkıntılı ortamlarda müşterinize, “Gel, kredini kapat” diyemiyor musunuz?
- Hayır...
- Neden?
- Çünkü, bizim sistemimizde kredi geri çağırma yoktur.
Katılım bankalarının ilk örnekleri Turgut Özal’ın açtığı kapıdan, 1980’li yıllarda Türkiye’ye geldiğinde, Celal Pir ve Erkan Çelebi’yle birlikte yaptığımız “Faiz Haram, Kâr Helal” dizisini anımsadım...
O günden bugüne katılım bankalarının hem sayısı arttı, hem sistem içindeki yerleri genişledi...

Bank Asya Ligi’ne yılda 15 milyon lira gidiyor ama çok iyi iş yapmışız

BANK Asya’nın Fenerbahçe taraftarı olan Genel Müdürü Abdullah Çelik’e şike soruşturmasıyla birlikte Bank Asla Ligi’nin gündeme oturmasını sordum:
- Şike soruşturmasıyla birlikte Bank Asya Ligi’nin adı sürekli manşetlere çıktı. Bu durum sizin işinize yaramış olmalı...
- Bankamızın adının çok öne çıktığı doğru ama önemli olan şike olayının en sağlıklı şekilde çözülmesi.
- Bank Asya Ligi’ne yılda ne kadar harcıyorsunuz?
- Yıllık harcama 15 milyon lirayı buluyor. Çünkü, içinde TRT Fonu, takımlara verilen primler de var.
- Anlaşma sizden önce yapılmış ama, memnun musunuz?
- Bank Asla Ligi’nin oluşmasından çok memnunuz. Ancak, bizim de lige katkımız oluyor. Dikkat ederseniz ligin değeri de artıyor.

Londra’da ‘Dıt Kart’la Barclays’e hava attı

ABDULLAH Çelik, Bank Asya’nın 1 milyon 750 bin kredi kartıyla bankacılık sisteminde 10’uncu sırada olduğunu vurguladı:
- “Dıt Kart”ı çok iyi bulmuşlar. Temassız kart konusunda “jenerik marka” gibi olmuş.
Kullanıldığı yerlerden örnek verdi:
- Örneğin otoyol ve köprülerdeki KGS’de “Dıt Kart”ımız kullanılıyor. Şimdi cep telefonuna uyumlu hale getireceğiz. Cep telefonunuzu gösterip, KGS’den geçebileceksiniz.
Ardından Londra’da yaşadığı bir örneği anlattı:
- Bank Asya’nın başına ilk geçtiğim günlerde Londra’da bir toplantıya katıldım. Orada “Dıt Kart”ı katılımcı bankacılara toplantı arasında anlattım. Barclays Bank’tan bir meslektaşımız, “Bizim kartlar ‘dıt’ yapmıyor, yani iyi çalışmıyor” diye dert yandı.

Afrika’daki İslamic Bank’ta ortaklığı var

BANK Asya Genel Müdürü Abdullah Çelik, Afrika ülkelerinden Senegal, Nijer, Gine ve Moritanya’daki İslamic Bank’ın yüzde 40’ının kendilerine ait olduğunu dile getirdi:
- Bu bankaların yüzde 60 hissesi de İslam Kalkınma Bankası’na ait.
- Neden bu dört ülke?
- Çünkü, aralarında parasal birlik var. Tek merkez bankası faaliyet gösteriyor.
Ardından dışa dönük diğer adımlarını anlattı:
- Erbil’de şube açmak için başvurduk. Hindistan’da da bir temsilcilik açacağız.
- Balkanlara dönük bir planınız
var mı?
- Balkan ülkelerinde 10-20 milyon dolara bir banka alımı yapmayı planlıyoruz.

4 bin 300 kişi çalışıyor

200 şubede hizmet veriyor
ABDULLAH Çelik, Bank Asya’nın şube ağının 200’e ulaştığını belirtti:
- Yılda 30
şube açmayı planlıyoruz.
- Kaç personeliniz var?
- 4 bin 300... Şube sayımız arttıkça personelde de artış olacak.

Yüzde 52’si halka açık yüzde 5.5’i İsveç’ten bir fona ait bulunuyor

ABDULLAH Çelik, Bank Asya’nın yüzde 52’sinin halka açık olduğunu belirtip ekledi:
- Halka açık hisselerimizden yüzde 5.5’i İsveçli bir fona ait.
Ardından yatırımcı telekonferanslarından izlenim aktardı:
- Dünyanın her tarafından ortaklarımız var. Telekonferansta aynı anda “Good morning, good afternoon, good evening” diyoruz.
Çelik’le sohbetten sonra Bank Asya’nın hisse dağılıma baktım:
-  Ortadoğu Tekstil Ticaret ve Sanayi A.Ş.: Yüzde 4.22
-  Forum İnşaat Dekorasyon Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş.: Yüzde 3.85
-  Osman Can Pehlivan: Yüzde 3.23
-  Birim Birleşik İnşaatçılık Mümessillik Sanayi ve Ticaret A.Ş.: Yüzde 2.40
-  Abdulkadir Konukoğlu: Yüzde 2.23
-  Diğer ortaklar: Yüzde 31.29
-  Halka açık: Yüzde 52.78
Ortadoğu Tekstil’in patronu Ali Akbulut, Zaman Gazetesi’nin İmtiyaz Sahibi olarak gazetenin künyesinde yer alıyor.
Forum İnşaat’ın ortağı Ömer Faruk Berksan da, Top Havacılık, Hezarfen Havaalanı ile Kar Şirketler Grubu’nın patronu olarak biliniyor.

İslami bankalara yazılım geliştirecek

ABDULLAH Çelik, Bank Asya’nın bilgi işlem birimini ayrı şirket haline getirmeyi düşündüklerini aktardı:
- Bilgi işlemde 250 mühendis arkadaşımız çalışıyor.
- Neden ayrı şirket haline getireceksiniz?
- İslami bankalara yazılım geliştiren bir şirket olmak istiyoruz. Bu yazılımı yurtdışında da pazarlayabiliriz.