Eti neden çok pişirmemeliyiz?

Pahalı restoranlarda, yemek davetlerinde ya da mangalda et yiyeceğiniz zaman “Etiniz nasıl olsun?” sorusunu mutlaka duymuşsunuzdur. Bazıları eti az pişmiş, bazıları orta, bazıları da çok pişmiş sever. Son yıllarda eti mühürleyerek az pişmiş olarak yeme eğilimi bizim gibi eti çok pişmiş seven toplumlarda da yaygınlaşmaya başladı. Peki çoğumuzun alışık olduğu şekilde eti çok pişmiş yemek sağlığımıza zararlı mı? Eti neden çok pişirmemeliyiz?

Etin nasıl pişirilmesi gerektiği ve çok pişmiş etin zararları hakkında pek çok klinik çalışma mevcut. 200 gramlık kırmızı etleri farklı ısılarda ve farklı yöntemlerle pişiren İsviçreli bilim insanları örneklerde yer alan vitamin ve mineral değerlerindeki değişimleri ölçtüler. Elde ettikleri sonuçlar şu şekilde:

Izgarada daha uzun süre pişirilen biftek diğerlerine göre daha az vitamin içeriyor. Suda haşlanan etin içerdiği vitamin suya sızdığından diğer yöntemlere göre daha az vitamin bulunuyor. Pişirme süresi uzadığında ortaya çıkan demir ve çinko seviyeleri yükseliyor. Ette bulunan yağlar ise pişirme süresi uzadıkça azalıyor.

ETİ FAZLA PİŞİRMENİN ZARARLARI

Etinizi nasıl pişirirseniz pişirin demir, çinko, protein ve vitaminleri az veya çok bir şekilde alırsınız. Ancak eti çok pişirmek sağlığınızı olumsuz etkileyebilir. Yapılan araştırmalara göre çok pişmiş et, az pişmiş ete göre daha fazla miktarda HCA adı verilen karsinojen içerir. Etinizi ızgarada pişirdiğinizde de ya da tavada kızarttığınızda da ette bulunan keratin ve amino asitler yüksek ısıyla reaksiyona girer ve HCA’lar oluşur. Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar yüksek HCA oranının kolon kanserine yol açma olasılığının yüksek olduğunu gösteriyor.

Fazla pişirilen etin yüksek miktarda karsinojen içermesinin ve kansere davetiye çıkarmasının yanı sıra beynimize de zararları mevcut. Çok pişmiş ette bulunan yüksek miktardaki glikotoksinler ileri yaşlarda demans ve Alzheimer hastalıklarına yakalanma riskini de artırıyor.

PEKİ NE YAPMALI?

Eti çok pişmiş seviyorsanız, pişirirken dikkat etmeniz gereken zararlı HCA oluşumunu en aza indirgemektir. Bu yüzden yüzey alanını genişletmek için etinizi daha küçük parçalar halinde pişirin. Etinizi pişirmeden önce limon suyu, sirke, sarımsak, yağ ve baharatlar ile marine edin. Böylece karsinojen oluşumunu azaltabilirsiniz. Ayrıca haftada yarım kilodan fazla kırmızı et yemenin tip-2 diyabet, kolon kanseri ve kroner kalp yetmezliği olasılığını artırdığını unutmayın.

ETİN YANINDA YİYEBİLECEĞİNİZ MİS GİBİ BİR PATATES TARİFİMİZ VAR