Kravatlı ve kravatsız satışlar

- Hocam, 10 tekstil firması adına bir sorum olacak. Bizim sektörde, "kravatlı ve kravatsız" olmak üzere iki ayrı satış var. Kravatsız satışlardan aldığımız senet ve çekleri, bankaya bloke ettiğimizde, ileride "bunun vergisini ödediniz mi?" diye sorarlar mı?

KRAVATSIZ SATIŞ

İşin doğrusu, kravatlı ve kravatsız satış, deyimlerini tam olarak anlayamamıştım. "Galiba elbise satarken, bazılarına kravat koyuyorlar, bazılarına da koymuyorlar. Bunun soru ile ilgisi ne olabilir?" diye düşünürken, soru sahibi ekleme yaptı.

- Salondakilerden bir kısmı bilmeyebilir. Biz faturalı satışlara "kravatlı", faturasız satışlara da "kravatsız" diyoruz.

Olay anlaşılmıştı. Hemen yanıtladım;

- Yasada, sadece Vergi Usul Kanunu’nun 30/7. maddesi yönünden işlem yapılmayacağı taahhüt ediliyor. Örneğin aynı maddenin altıncı bendinde "tutulması zorunlu defterlerin veya verilen beyannamelerin gerçek durumu yansıtmadığına dair delil bulunursa" hükmü var. Faturasız satışlarla ilgili senet ve çekleri, imzalı bir liste ekinde bankaya bloke ettiğinizde, bu bent hükmüne göre, hakkınızda işlem yapılabilir.

dediğimde, soru sahibi "Tamam, ben sorumun yanıtını aldım" diyerek gitmişti...

10 yıl önce, ben dahil büyük bir kesimin desteği ile başlatılan "vergi reformu" çalışmaları sırasında, ısrarlı uyarılara rağmen, vergilendirme yönünden yasa ile genel bir güvence verilmeyip, 30/7. madde ile sınırlı tutulduğu ve sözlü güvence verildiği için "mali milat" olayı başarısız olmuş, ekonomi daralmış, paralar yurt dışına ya da yastık altına gitmişti. Ben de dayanamayıp "Demek ki kral çıplakmış" başlığı altında "yasal güvence verilmesi" uyarılarını göz ardı edenleri eleştirmiştim.

Nitekim, bir süre sonra, "Nereden buldun?" ile ilgili yasa maddeleri ertelendi. Ardından da 4873 sayılı yasa ile bütünüyle kaldırıldı.

YASTIK ALTI PARALARI

Bu günlerde, "yastık altı parası için 3 ay sorgu sual olmayacağından" ve bunun yüzde 5’lik vergi ile sisteme alınmasından söz ediliyor.

Mevcut yasalara göre, yastık altındaki paralara, zaten vergi yok. "Tasarrufların vergiye tabi tutulmuş veya vergiye tabi olmayan kazançlardan sağlandığı kanıtlanamazsa, re’sen vergi alınacağı" yönündeki Vergi Usul Kanunu’nun 30/7. maddesi, 9 Ocak 2003 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 4783 sayılı Kanun’un 9. maddesi ile 1.1.2003 tarihinden itibaren, yürürlükten kaldırıldı. Aynı kanunla, "nereden buldun?" ile ilgili diğer yasalar da yürürlükten kalktı.

Bu nedenle, yastık altındaki paralara "Nereden buldun ya da vergisini ödedin mi?" diye sorulması hukuken mümkün değil. Daha açık bir anlatımla, evdeki kasada bulunan 50 ya da 100 bin dolar, bankaya yatırıldığında, "yastık altı para" kabul edilip, yüzde 5 vergi alınamaz. Peki, o zaman yastık altı para ne? Vatandaşın kafasını karıştırmaktansa, net olarak hangi para ile ilgili sorgu sual olmayacağı açıklansa iyi olur.

İngiltere, ABD ya da diğer gelişmiş ülkelerde, para bankaya yatırıldığında ya da ev, otomobil vs. alındığında "Bu parayı nereden buldun?" diye sorgulama yapılabiliyor. Türkiye’de ise buna olanak sağlayan bir yasa yok.

O nedenle, yurtdışındaki paraların Türkiye’ye gelebilmesi ya da yastık altındaki paraların ekonomiye kazandırılması isteniyorsa, düşük oranlı vergiden vazgeçilmesi, mevduat güvencesinin artırılması ve yasa ile genel bir güvence verilmesi gerekir.

Aksi halde, 10 yıl önce olduğu gibi yine dağ fare doğurur...