Her yerden bakabilme sanatının alaycısı

Başkalarının acıları anlatıyor elimizde tuttuğumuz dünyayı.
Başkalarına bakarak yaşıyoruz çünkü.
Farkında olmadan içimizdeki başkasıyla konuşuyoruz.
Mesela ani bir ölüm haberiyle çözülüp kalıyoruz.
Daha dün Şükrü Küçükşahin’e dedim ki:
“Anneni kaybettin. Başın sağ olsun. Ama öyle bir anne yazmışsın ki. Almanya’dan döner dönmez gidip anneme sarılacağım...”
Sonra Birand’ın ölüm haberi geldi.
Aynı anda Çölaşan annesini kaybetti.
Bu ölümler söyletiyor işte bizi:
“Herkes gidip annesine sarılsın” diye.
Sonra aşkına.
Ve sonra geriye doğru hafızamızın en yakası açılmadık yerlerinden görüntüler toplayalım.�
İşte Birand.
Ondan görüntüler topluyorum şimdi.
Ve her ölümden bir şeyler öğrendiğimiz gibi, bir ders de ben çıkarıyorum.
Yeni başlayanlar için.
Adı: 180 derece körlük.
Bugün hangi çatışmaya baksanız, hangi bitmeyen tartışmaya dokunsanız, altından aynı şey çıkıyor.
“Ötekinin olduğu yerden bakamamak.”
Yani...
180 derecede kalmak.
Öyle bir körlüktür ki bu...
İnsan kendisini 180 derece haklı hisseder.
Ve bunu bir de inançla kuşatırsa eğer, yapmayacağı şey yoktur.
Çarpışır, vurur, öldürür hatta.
Yıllar sonra Birand’la konuşurken çıkarmıştım bu kavramı.
Swissotel’de Dışişleri Bakanı Davutoğlu’nun brifinginden çıktıktan sonra uzun uzun sohbet etmiştik.
O zaman kısa bir not almışım.
“360 derece bakabilmek.”
Bugün en çok ihtiyacımız olan şey işte budur.
360 derece bakabilmek.
Ötekinin olduğu yerden, hissettiği dünyadan, renkten, notadan bakabilmek.
Mesela...
Diyarbakır’daki cenaze töreninin böyle bir sakinlikte yapılabilmesi, 180 derece körlüğün ötesine geçilebileceğini göstermiştir.
Demek ki Habur, 360 derecelik bir ders olmuştur.
Demek ki, acılarla besleniyor mutluluklarımız.
Başka türlü bu dünyayı nasıl yaşayacağız.
Öfkeden, nefretten, gündelik ve ucuz hırslardan nasıl kurtulacağız.
360 derece bakarak elbette.
Ötekinin yerine geçerek.
Birand’a dönersek...
Dersin son cümlesi şudur:
“Nur içinde yat.
Her yerden bakabilme sanatının alaycısı.”