Güneydoğu dersi çok işe yarıyor

Enis BERBEROĞLU

AMASYA-SAMSUN

YÖRE halkı teröre de, terörle mücadeleye de çok yabancı. Ama güvenlik güçleri öyle değil. Tokat ve Amasya gibi terör ittifakının gölgesinde yaşayan illere yollanan asker ve polisler, genellikle Güneydoğu'da deneyim kazananlar arasından seçiliyor. Bu uzman kadrolar Güneydoğu'da öğrendikleri dersleri terörün tırmandığı bu yeni coğrafyada başarıyla uyguluyor.

* * *

Bu satırların yazarı, PKK terörünün ilk yıllarında devletin Güneydoğu Bölgesi'nde düştüğü hataların büyük bölümüne tanıklık etti. Tokat-Amasya hattında aynı hatalara rastlanmaması son derece sevindirici...

Güneydoğu'daki yerel yöneticiler, ilk aylar, hatta yıllar boyunca terör tehlikesini kişisel kariyerlerine tehdit olarak algıladı. Merkeze yollanan raporlar gerçekten çok uzak ve sorunu küçük göstermeye dönüktü. Oysa Tokat ve Amasya'da kimse devekuşu gibi hareket etmedi. Terör tehlikesi daha ilk günden fark edildi, gerekli önlemler vakit yitirilmeden alındı.

İkinci olarak, Güneydoğu'daki sorunu basit asayiş vakası gibi gören anlayış, halkla ilişkilere hiç önem vermedi. Yerel halk ve hatta medya düşman sayıldı, terörle mücadele için son derece gerekli kamuoyu desteği ihmal edildi. Tokat ve Amasya'ya yollanan yeni yöneticiler ise aksine sıradan vatandaşla çok kolay diyalog kurabilen isimler arasından seçildi.

Üçüncü olarak, devlet de Güneydoğu olaylarının ilk döneminde en az PKK kadar bölücü davrandı. Koruculuk sistemiyle yerel savaş beyleri yarattı. Bu sistemin temizlenmesi yıllar aldı. Oysa bugün Tokat ve Amasya'da mezhep farkları dikkate alınarak, gönüllü korucu sayısı bile sınırlı tutuluyor.

* * *

Ama sanmayın ki ortalık dikensiz gül bahçesi. Aksine Tokat ve Amasya'da terörle mücadeleyi Güneydoğu'dan bile zor hale getiren etkenler var:

1) Bölge sadece Güneydoğu'daki gibi dağlık değil, aynı zamanda orman örtüsüyle kaplı. Topçam ormanları o kadar sık ki, görüş mesafesi 5-10 metreden az. Çatışmalar neredeyse göğüs göğüse geçiyor ve en fazla birkaç dakika sürüyor. Hemen kaçan teröristlerin izini sürmek mümkün olmuyor.

2) Gerek personel, gerekse teçhizat takviyesi henüz istenen düzeye ulaşmadı. Güvenlik güçleri izinsiz, bazen günlerce uykusuz kalarak görev yapıyor. Örnek vermek gerekirse, ‘‘Zaten olay çıkmıyor’’ mantığıyla 90 bin nüfuslu Turhal'da sadece 60 kişilik polis gücü bulunuyor.

3) Güneydoğu'da tehdidin adı belli. Oysa Tokat ve Amasya'da taktikleri çok farklı üç ayrı terör örgütüne karşı savaş veriliyor.

4) Tokat ve Amasya kamunun sürgün yeri sayılıyor. Üstelik bu illerde geçen süre doğu hizmeti olarak kabul edilmiyor. O yüzden öğretmen ve doktor açığı bir türlü kapatılamıyor. Özel olarak yollanan başarılı yöneticiler alt kadro bulamıyor.

* * *

Tokat ve Amasya'daki kısa turumuzda edindiğimiz en önemli izlenim tek cümleye sığıyor: Terörle mücadele kırıp dökmeden de yapılabiliyor.