Erdal Sağlam: Mali sektöre acil güven kazandırılacak

Erdal SAĞLAM

NİYET Mektubu açıklandı ve fazla bir sürpriz bulunmadığı ortaya çıktı. Piyasalardaki ilk değerlendirmelerin olumlu olduğu gözleniyor.

Niyet Mektubu'yla birlikte, piyasalarda son günlerde ortaya atılan, ‘‘kur bandı uygulamasının öne çekileceği’’ yönündeki spekülasyonların gerçek olmadığı, net içvarlıklar için belirlenen aylık rakamların, tümüyle 1 Temmuz'da geçilecek kur bandı sistemine göre dizayn edilmesiyle iyice ortaya çıktı.

Niyet Mektubu'nun ağırlığı, ‘‘mali sektöre yeniden kredibilite kazandırmak’’ üzerine kurulmuş.

Net içvarlıklar başta olmak üzere oluşturulan parasal hedefler, kur bandı sistemi ve kamu finansmanı yöntemleri, sonuçta bankacılık sektörünün daha sağlıklı hale getirilmesi göz önüne alınarak hazırlanmış.

Aslında, mali sektöre ilişkin düzenlemelerin başlı başına mektubun içindeki tuttuğu yer bile, bu önceliği açıkça ortaya koyuyor. Fondaki 8 banka için hazırlanan eylem planına atıflarda bulunularak, bu bankaların bir an önce ya tasfiye edileceği ya da satılacağı belirtilmiş. Eylem planı çerçevesinde Üst Kurul'un 20 Ocak'a kadar hangi bankaların satışa sunacağını veya diğer durumda çözüme kavuşturacağını belirleyeceği kaydedilirken, bu takvimi garanti altına alabilmek için bu tarih beşinci gözden geçirme için ön koşul haline getirilmiş.

6. GÖZDEN GEÇİRME SINIRI

Bunun da ötesine gidilerek, bu bankaların satışı 6. gözden geçirme için önkoşul yapılmış. Yani IMF, fondaki 8 bankanın satış ya da tasfiyesinin gecikmemesi için her türlü önlemi almış durumda.

Fon'daki 8 bankanın yanı sıra sonradan fona alınan 3 bankanın satış veya tasfiyesinin hızla bu plan içerisine alınması yönündeki ibareler de niyet mektubunda yer alıyor. Demirbank'la ilgili olarak da IMF'yle 2001 Ocak ayında yapılacak ziyaret sırasında müzakere yapılacağı belirtiliyor.

Bankacılık sektörüne yeniden güven kazandırılması için Üst Kurul'un bir süredir yürüttüğü sisteme ilişkin yeni rasyolara ilişkin bilgiler de Niyet Mektubu'nda yer alıyor. Örneğin; Üst Kurul'un ocak ayı sonuna kadar hissedarlara dolaylı kredi verilmesini yeniden tanımlayan düzenlemesinin yapılacağı belirtiliyor.

Kamu bankalarına ilişkin oluşturulan yasal mevzuatın ardından bu sürecin hızla yürüyeceği, verilecek káğıt tanımlarıyla birlikte açıklanırken, Fon'daki bankaların takipteki alacaklarının Üst Kurul bünyesinde kurulan Varlık Yönetim Birimi'ne devredileceği de Niyet Mektubu'nda yazılı.

Ancak mali sektöre güven kazandırabilmek için atılan en önemli adımlardan biri, daha önce Başbakan Ecevit'in açıkladığı bankaların mevduat ve kredilerine verilen devlet garantisi. Bu garanti, Fon'daki bankalar için geçerli olacak. Niyet Mektubu'nda bir anlamda, ‘‘Bankalarda tasfiye yapmıyoruz, Fon'a alıyoruz, bunlar da devlet garantisine giriyor’’ deniliyor. Fonda bu yolla oluşacak zararın da Hazine'ce karşılanacağı, bunun için Hazine ile Üst Kurul arasında 15 Ocak'a kadar bir protokolün yapılacağı belirtiliyor.

Mektupta bu uygulamadan geçici olarak söz ediliyor. Bu önemli. Umarız bir an önce mali sektöre amaçlandığı gibi güven kazandırılır da, bir an önce bu garantiden geri dönülür.