Enflasyonla mücadele neye bağlı?

Erdal SAĞLAM

Başbakan Mesut Yılmaz, dün, ‘‘Vergi yasa tasarısını engellemeye çalışanlar enflasyonun sürmesini isteyenlerdir’’ demiş.

Başbakanımız işçiden gelen talepleri 8 aydır canla başla karşılamaya çalıştığını savunup ‘‘ancak en önemli sorun enflasyon’’ demiş. Ardından da Vergi, Haller, Sosyal Güvenlik tasarılarının, ‘‘Parlamentoda özünü ve anlamını yitirmeden yasalaşması’’nın, enflasyonla mücadeledeki belirleyiciliğine değinmiş.

Bunların hepsi doğru şeyler de, eksik...

Herşeyden önce bu yasaları TBMM'den çıkartma sorumluluğu Hükümete ait. Ayrıca Hükümetin getirmeyi planladığı sosyal güvenlik yasası soruna ne kadar çözüm buluyor ki; TBMM'den ‘‘özü değişmeden’’ geçse ne olacak.

Vergi yasa tasarısını engellemeye çalışanların enflasyonun sürmesini isteyenler olduğu saptamasına gelince... Enflasyonun düşmesini istemeyen de olabilir. Herkes menfaatlerini düşünür, bu doğaldır. Üstüne üstlük vergi tasarısında değişik maddelere karşı çıkanların hepsini birden ‘‘enflasyon istiyor’’ diye suçlamak alıştığımız Bakana yakışıyor da, Başbakana değil.

Değişik kesimler, değişik amaçlarla tasarılara karşı çıksalar da, bunun dengesini bulmak da, amaçladığı yolda ‘‘siyasi irade’’ gösterip, kararlı davranıp, yasaları çıkartacak olan da Hükümetlerdir.

Bunun da ötesinde; bu yasaların önemli olduğunu ama enflasyonun düşürülmesi için yeterli olmayacağını, herhalde Başbakanımız da biliyordur.

Evet, Başbakanın da dediği gibi ‘‘en önemli sorun enflasyon’’ dur.

Enflasyonun düşürülmesi, herşeyden önce de korkunç hal alan gelir dağılımı uçurumunun hemen önlenmesi için enflasyonun düşürülmesi gerekiyor.

Hatta, enflasyon artık rejimi tehdit eder konuma bile gelmiştir.

DAHA NELER GEREKİR

Bu yasaların çıkması enflasyonun düşürülmesine katkıda bulunur ama...

‘‘Vergi tabanını büyütüp, kayıtdışı ekonomiyi önlemek için’’ hazırlanan vergi tasarısı, ileriki yıllarda ‘‘sağlam gelir’’ dediğimiz vergi gelirlerini büyütecektir. Ancak bir iktisatçının, ‘‘iktisatta bir taşla beş kuş birden vuracak düzenlemeler olamaz’’ dediği gibi, amacı başka olan vergi tasarısına sonradan ‘‘tüm istikrar tedbirleri yerine geçecek bir misyon’’ yüklemek, yine iktisadi olarak, başka büyük sorunlar çıkarabilir.

Sorunu çözmeyecek bir sosyal güvenlik yasasını reform gibi göstermekle de enflasyon düşmez.

Bu yasaların çıkması çok önemli ama kesinlikle yeterli değil.

- Enflasyonu düşürmek için; herşeyden önce ‘‘siyasi irade’’ gerekir.

- Enflasyonu düşürmek için; yetkin kadrolar ve bunların eşgüdümü gerekir.

- Enflasyonu düşürmek için; her gün başka konuşup, piyasaları karıştıran yöneticiler yerine teknisyen sözü dinleyen güvenilir yöneticiler gerekir.

- Enflasyonu düşürmek için; sayısı sınırlı bankalar ile toplantı yapıp, bunlara bir-kaç gün sonra interbank faizlerinin düşeceğini söyleyen yöneticiler yerine, açık, şeffaf ve adil yöneticiler gerekir.

- Enflasyonu düşürmek için; bütün kesimlerin uzlaşmasıyla, -müteahhitler dahil- herkese eşit yük dağıtan, ‘‘dört başı mamur’’ tedbirler gerekir.

- Enflasyonu düşürmek için; ‘‘kendimiz için’’ hazırlayacağımız programa dış desteğin sağlanması, dışkaynak akışının düzenlenmesi gerekir.

- Enflasyonu düşürmek için; bakanların popülist eğilimlerini engellemek, ‘‘bütçe dışından finanse edilecek’’ gerekçesine dayanıp, otoyollar gibi kaynak yutup talebi artıran yatırımlara, enflasyon düşürülene kadar dur diyebilecek yöneticiler gerekir.

---