Döviz alım ihalesi de kurları durduramaz

Kurların bu kadar aşağı gidişinde dışarıdan kısa vadeli fon girişinin etkili olduğu açık. Ancak eskiden 100 birim girişin yaptığı etkiyi şimdi 10 birimlik girişin yapabildiği de söyleniyor.  Çünkü içeride döviz talebi iyice kurumuş durumda.

Bunun nedeni ise açık; ithalat talebi yok... Bu da ülke ekonomisinin büyümediğinin, ihracat için ithalat talebi olmadığının, iç talebin hâlâ durgun olduğunun birer kanıtı.

Dolayısıyla dışarıdan çok fazla döviz girişi olmasa bile içeride yarattığı etki, eskisine kıyasla çok daha büyük oluyor.

BU DÖVİZ NEDEN GELİYOR

Bu resim sadece bizde değil, bizim gibi ülkelerin hepsinde geçerli...

Bu gidiş sürdüğü müddetçe, yani döviz talebi olmayıp dışarıdan döviz girişi devam ettiği sürece kurların aşağı doğru gelmesi de kaçınılmaz görülüyor. Merkez Bankası’nın döviz alım ihaleleri hele ilk sıralar kurları durdurmak için hiç yetmez. Belki ileride toplam alımlar belli büyüklüklere erişmeye başladığında bir etki yapabilir ama şimdilik etkisinin olmayacağı açık.

Peki, miktarı eskisine kıyasla azalmış olsa da, yine yabancı sermaye girişi neden başladı, bu döviz nereden geliyor, niye geliyor?

Bence yine yabancı fonların bir hareketi söz konusu. Düşünsenize; bu fonlar, yatırım bankaları kendi ülkelerinde sıfır faizle döviz alabiliyorlar. Bu fonları bizim gibi gelişmekte olan ve hâlâ kâr marjı gördükleri ülkelere yatırıyorlar.

KURDAN VE KAĞITTAN KÂR

Tüm bankacılar bu girişlerin çok kısa vadeli girişler olduğu konusunda hemfikir.

Neden getirmesinler ki? Aynen eskiden olduğu gibi, meşhur sıcak para hikayelerinde olduğu gibi, sıfır faizle topladıkları fonları getirip Türkiye’ye yatırıyorlar. Hem yüksek fiyattan TL’ye çeviriyorlar, hem de TC Merkez Bankası “faizi tek haneye indireceğim ve orada tut acağım” demiş, gelip Hazine kağıtlarından, hisse sene tlerinden kâr elde edecekler.

Bu hareket sürdüğü müddetçe kurlar aşağı gideceği için, hem kurlardan, hem de yatırdıkları kağıtlardan kar elde edip çıkıp gidecekler. Böylece fon sahipleri, çok kötü geçen bir yılın ardından yıl sonuna doğru biraz kâr elde etme imkanı kazanacaklar. Böylece fonların yönetimleri de sermaye sahiplerine bir miktar getiri sağlayıp, başarılı olacaklar.

YERLİ ŞİRKETLERİN KATKISI

Bu arada sadece yabancıların değil yerli şirketlerin de döviz arzına katkıda bulundukları, ithalat için daha önceden biriktirdikleri dövizleri, talebin canlanmayacağını gördükleri için bozdurma yoluna gittikleri de söyleniyor.

Öyle ya da böyle, bu gidişat bir süre daha devam edecek. Ne zamana kadar sürer, kimsenin bunu bildiğini sanmıyorum ama yıl sonuna doğru bir dönüş yaşanacağından söz eden çok.

Bankacıların ortak kanısı; büyük bir ihtimalle yeni bir balonun şişirilmekte olduğu.

Bu süreç eninde sonunda tersine dönmesi ise kaçınılmaz.

İşte o zaman Merkez Bankası yukarı doğru hızla gidecek kurları dengelemek için döviz satmak zorunda kalacak.

İşte bu nedenle, bence Merkez Bankası’nın şimdiden döviz biriktirmesi olumlu bir adım...