Doğu donuyor

Bu ısınmanın doğuya yansıması birkaç gün sonra olacak ama geceye değil. Gece sıcaklık değerleri Doğu Anadolu’da eksi 30, İç Anadolu’da eksi 18 derecelerde. Bu dondurucu soğuklar maalesef donma vakalarını da beraberinde getiriyor. İkinci hatırlatma kalp hastalarına; sıcak kadar soğuk da kalp üzerine olumsuz etki oluşturuyor, efor gerektirici hareketlerden uzak durun diyoruz. Bu arada batı bölgeler kar yağışını gördü, ikincisini istiyor ama modeller aynı şeyi söylemiyor. Eğer bir değişim olmaz ise batı bölgelerde ayın 21-22’sine kadar kar yok, yağış değil, kar yok!

Bugünlerde elementler arasında en popüleri radon gazı! Bilim çevreleri bugünlerde bu konuyu çok tartışıyor. Birçoğumuz gün içerisinde fazlaca radon gazına maruz kalıyoruz.

Bu radon gazı, atmosferin yere yakın yerlerinde bulunur, çünkü toprak ve kayaçlardan sızarak havaya karışıyor. Belki bir çoğumuz günümüzün büyük kısmını binalarda geçiriyoruz. Toprak içinden yükselerek bina temellerine, oradan da boru sistemleri havalandırması yetersiz binaların zemin katlarında birikiyor. Oradan da binaya yayılıyor.

Bu gazın sağlığa zararı 1980’lerin sonlarında iyice kabul edilmeye başlandı. Radon gazı yoğunluğunun fazla olduğu yerlerde uzun yıllar bulunan kişilerde akciğer kanseri riski büyük ölçülerde artıyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde sigara kullanmayan ama akciğer kanserine yakalanan kişiler üzerinde araştırma yapılmış. Bu insanlar evlerini çok fazla havalandırmayan ve uzun süre evlerinde kapalı oturan insanlarmış.

Buna ek olarak, akciğer kanserinden yaşamını yitirenlerin yüzde 14’ünün bina içi radon gazına maruz kalanlardan olduğu görülmüş.

Şimdi bu gaz nerelerde var, nerelerde yok? Bunun tespiti zor ama bu gazdan korunmak için yapabilecekleriniz var. Bina içerisinden gelen havanın evinizde kalmasına izin vermeyin, evlerinizi havalandırın. Bu şekilde radon gazı konsantrasyonunu çok düşük seviyelere çekebilirsiniz. ABD’de radon gazı aspiratörleri satılmakta ve 24 saat çalışır durumda tutularak radon gazı tahliyesi yapmakta.

Ahşap yapılar bizler gibi nefes aldığı için radon gazını tahliye edebiliyor. Bakın yapılan araştırmalarda yaklaşık olarak radon gazı miktarı beton binalarda 250 bekarel, ahşap evlerde 10 bekarel, ahşap Japon evlerinde ise yaklaşık 3 bekarel ölçülmüş. Bu, beton binalarda radon gazı, ahşap evlere göre 25 kat fazla olduğu anlamına geliyor. Tabii bu değerler, evlerin üzerinde bulunduğu zeminin yapısına göre değişiyor ama bu değerler ölçülmüş.

Şimdiden sonra, hele büyük şehirlerde ahşap evlere geçmek muhakkak zor ama en azından bu gazın varlığını bilelim, evlerinizi havalandıralım, eğer yapabiliyorsak radon gazı tahliye aspiratörü bulalım ve zaten her yönden sağlıksız ortamlar ve gıdalarla yaşarken bir de radon gazından zarar görmeyelim.