Bütçede 1.5 milyar YTL’lik bir kalem oyunu daha

MALİYE Bakanlığı’nın "kalem oynatma"ları bitmek bilmiyor. Maliye Bakanlığı şimdi de 1,5 milyar YTL’yi bulan bir harcamayı daha bütçe dışına alma hazırlıkları yapıyor.

Böylece bütçe dışı harcamalara bir yenisi daha eklenirken, Hükümet de bütçe dışından yapılan harcamaları artırarak IMF tanımlarından, Faiz Dışı Fazla (FDF) hesabından bu harcamaları kaçırmış oluyor. İşin daha da vahimi bütçe dışı harcamalar arttıkça, piyasaların ileriye görmek için baktıkları en önemli metinlerden biri olan, borçlanma programı da belirleyiciliğini yitiriyor. Yani borçlanma programında yer almamasına karşılık, Hazine bu kadar harcamayı da ek olarak borçlanmak zorunda kalıyor. Bunun Merkez Bankası’nın enflasyon hedeflemesi hesaplarını olumsuz etkilemesi, faiz oranlarına yapacağı etki de cabası...

Maliye Bakanlığı’nın giriştiği kalem oyunları giderek artmaya başladı ve böylece mali disiplin ve mali hesapların şeffaflığı da giderek daha fazla tehlikeye giriyor.

Son olarak, önceki gece TBMM Genel Kurul gündemine gelen "Emekli Sandığı, SSK ve Bağ-kur’dan emekli aylık veya gelir almakta olanlara ek ödeme yapılması ile SSK ve Bağ-Kur’dan aylık veya gelir almakta olanlara ödenen gelir ve aylıklarda 2006 yılında yapılacak artışlar ve bazı kanunlarda değişiklik yapılması hakkındaki Kanun Tasarısı"na Plan ve Bütçe Komisyonunda da eklemeler yapıldı. Geçici 1. maddeye "2978 sayılı vergi iadesi hakkında kanunun 4’üncü maddesi uyarınca 2004 ve 2005 yıllarında vergi iadesi avansı olarak ödenmiş ancak mahsubu yapılmamış olan tutarlar, bütçe ile ilişkilendirilmeksizin mahsup edilir. Mahsup işlemlerine ilişkin usul ve esasları belirlemeye gerekli işlemleri yapmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir" ibaresi eklendi.

2006 yılı bütçesine, 2004 ve 2005 yıllarında ödenmiş ama mahsubu yapılmamış vergi iadelerinin bütçeleştirilmesi için 1,5 milyar YTL ödenek konmuştu. Madde, bu şekliyle yasalaşırsa, 2006 bütçesinde yeralan bu ödenek böylece boş kalmış olacak. Bu kalemin ne kadarı 2004 ve 2005 yıllarında ödenen vergi iadelerine ilişkindi, 2006’da ödeneceklere ilişkin bir tutar bu kalemin içinde yer alıyor muydu, bilmiyoruz.Ancak söylenen o ki; bu 1,5 milyar YTL’lik ödeneğin tümü geçmiş yıllarda ödenenlerin bütçeleştirilmesi içindi.

Bildiğimiz bir şey var ki; vergi iadelerinin en azından bir bölümü daha bu yasa sayesinde bütçe dışına çıkarılmış olacak. Yani "bir buharlaştırma oyunu" daha oynanmış olacak.

ENFLASYON TEHLİKEDE

Belki de buradan doğacak boşluğu, yani bu ödeneği "aktarma" ile, daha önce harcaması yapılıp da bu yıla ödenek yazılmayan sağlık harcamalarına ayıracaklar. Belki de, onun için de hiç ödenek koymadan harcama yapmaya devam edip, bu boşalan vergi iadesi ödeneğini, yeni bir harcama kalemine dönüştürecekler. Ne yapacakları şimdilik bilinmiyor.

Maliye Bakanlığı bu tür kalem oyunlarına giderek daha fazla başvurur oldu. Kamu Mali Yönetim ve Kontrol yasasında bu nedenle geçtiğimiz yıl değişiklikler yapıldı. Yaşanan krizden sonra getirilen yasanın amacı, "ödeneği olmayan harcama yapılmaması" idi. Ama Hükümet bu ilkeyi delerek, her geçen gün yeni bir bütçe dışı harcamayı gündeme getiriyor.

Sadece bütçede değil görev zararlarında da aşırı büyüme söz konusu. Her geçen gün görev zararlarına yenileri ekleniyor. Sonunda ne olacağı belli... Bu kalemler bütçede görünmüyor ama bu harcamalar bütçe dışında da kalsa harcanıyor, yani bu harcamaların finansmanı zaten yapılıyor. Kısacası; bunun için de Hazine borçlanıyor ve bütün bunlar enflasyonla mücadele politikasına hiç mi hiç uymuyor....

Şimdi sıra, "Enflasyonu o kadar dert etmeyip, Hükümetin bu yollarla deldiği mali disiplin nedeniyle enflasyon üzerinde oluşacak baskılara ses çıkarmayacak bir Merkez Bankası Başkanı atama"ya geldi. Yani bağımsız bir merkez bankası başkanı bütün bu oyunlar, buharlaştırmalar nedeniyle enflasyon hedefi tehlikeye girince faizleri artırarak dengelemeye çalışırdı. Şimdi gelecek Merkez Bankası bunlara rağmen ses çıkarmayacak biri olur, herhalde.

Maliye çok tehlikeli bir oyun oynuyor ve tehlikenin boyutları her geçen gün artıyor.
Yazarın Tüm Yazıları