Başçı kendini ve ekonomiyi ‘aslanlar gibi’ tehlikeye attı

Açık söylemem gerekir ki; bu sözler ilk duyduğumda bana ekonomik krizler öncesi “döviz tutanın eli yanar” diyen ve kurların zıplaması üzerine istifa etmek zorunda kalan eski Merkez Bankası başkanlarını hatırlattı.
Umarım Erdem Başçı’yı da böyle bir gelecek beklemiyordur.
Dünkü söylemleri bende, piyasaya sert mesajlar vererek, çaresizlik içinde son kozunu oynayan bir Başkan algısı yarattı. Bu kadarına gerek olduğunu da düşünmüyorum ve bilmediğimiz bir şey olabilir diye düşünüyorum ama bulamıyorum. Gördüğüm kadarıyla piyasa da bulamıyor.
Erdem Başçı özetle; faizlerin 6.75 ile 7.75 arasında seyredeceğini, kesinlikle faiz artışı yapmayacaklarını, bu arada döviz rezervlerini de eritmeden kurları birkaç gün içinde düşüreceklerini söyledi. Dolar kuru 2.03 iken Başçı, yıl sonunda dolar kurunun 1.92’ye ineceğini de söyledi.
Piyasa oyuncularının tümü bu iddialı çıkışın ardındaki temel dayanağın ancak “Eylül ortası FED’den iyi karar çıkması” olabileceğini söylüyorlar. Aksi takdirde tüm gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi, Türkiye’de de yerel paranın değer kaybetmesinin devam edeceğini, bundan daha fazla değer kaybetmese bile, dalgalı seyirle bu seviye etrafında dolanacağını söylüyorlar.

MUNZAM KARŞILIK VE ROK DÜZENLEMESİ

Piyasa oyuncuları Başkan Başçı’nın pazartesi gününden itibaren Merkez Bankası’nın kurlarda “ofansif oyuna” geçeceğini söylemesinin ardında ne olabileceğini de tartışıyor. Genel kanı pazartesi günü Merkez Bankası’nın döviz cinsinden tutulan munzam karşılık oranlarını düşürmesi ve rezerv opsiyon katsayısı (ROK) uygulamasında oran değişiklikleri yaparak piyasaya döviz likiditesi vermek olabileceğini tahmin ediyorlar.
“Faizi kullanmaya-cağım” dediği için de başka bir ofansif oyun düşünülemiyor.
Piyasa oyuncuları bu takdirde dövizi alan bankanın bunu satıp açık pozisyona düşmek istemeyebileceğini, satsa bile dengelemek için swap yapacağını, bunun da buradaki faizleri yükselteceğini kaydediyorlar.
Özetle; munzam karşılık ve ROK uygulamasını değiştirmesi halinde, bir ara düşse bile, kurların yeniden yükselişe geçeceğine kesin gözüyle bakılıyor. Piyasa oyuncuları Merkez Bankası yönetiminin bu trendi hala geçici olarak gördüğünü halbuki mevcut faiz ve döviz seyrinin yukarı olduğunu belirtiyorlar.

“TEK KOLLA PİYASAYI YENERİM”

Bir bankacı durumu şöyle özetledi: “Başkan mücadeleye girerken faizi yani bir kolunu kullanmayacağını söyledi. Dolayısıyla piyasaya ‘tek kolla sizi yenerim’ demiş oldu. Şimdi piyasa da ‘hadi bakalım nasıl yeneceksin görelim’diyor ve kurlar yükselmeye devam ediyor. Bu mücadele bir süre daha devam eder.”
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın “bana inanın ve kazanın” diyerek, dövizin belini kıracaklarını söylemesi, yanı sıra dünkü söyleminin tümünün alışıldık biçimin dışına çıkıp, bu kadar iddialı olması piyasayı gerçekten şaşırttı.

BİR DE SURİYE RİSKİ VAR

Bir bankacı “Biri konuşunca görüşlerine, planlarına katılmayabilir, öyle olmadığını düşünebilirsiniz ama mantığını anlayabilir, o nedenle makul görebilirsiniz. Şimdiye kadar Merkez Bankası’yla ilgili böyle durumlar olmuştu. Ancak şimdi neyi, niye ve nasıl yapacağını da anlamadık” şeklinde konuştu.
Küresel konjonktürün böyle iddialı bir konuşmayı gerektirmediği belirtilirken, bunun dışında Türkiye’ye özgü risklerin çoğaldığının da görülmesinin, bu konuşmayı iyice geçersiz kıldığı belirtiliyor. Piyasa oyuncuları “Birkaç gün içinde müttefiklerin Suriye’yi vuracağı, bunun için hazırlık yapıldığı, katılmasa bile Türkiye’nin bu durumda büyük güvenlik riskine gireceği konuşulurken, Merkez Bankası Başkanının konuşması çok daha iddialı hale geliyor” dediler.
Özetle, dünkü konuşmasıyla Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı hem kendi itibarını hem de ekonomiyi iyice tehlikeye atmış oldu. Bunun da ötesinde siyasetten sonra ekonomide de çatışma havasını artırdı.