Sakıp Sabancı ile bir müze ziyareti

SAKIP SABANCI MÜZESİ'ndeki sergileri Sakıp Sabancı ile birlikte gezmenin ayrı bir zevki, coşkusu vardır.Serginin öyküsünü öyle tatlı bir dille anlatır ki, fikrin ilk doğuşundan eserlerin panolara asılışına, platformlara yerleştirilişine kadar, her aşamanın içinde bulursunuz kendinizi.Çünkü o, başarının tadını dostlarıyla bölüşerek çıkarır.Geçen cuma günü öğleden sonra, Doğada Güç Birlikteliği - İnsan ve At sergisini birlikte gezerken, özel müzelerin önemi, işlevi, çoğalması konusunu konuştuk.Atlı Köşk, Boğaz'a nazır ender güzellikte mekánlardan biri. Hayatının sonuna kadar o buranın sefasını sürebilirdi. Ama sağlığında bir müze yapmanın gereğini bildi, İstanbul güzel bir müze kazandı.Özel müzelerle devlet müzeleri arasındaki anlaşmalar, sergilenen objelerin, eserlerin daha çok kişiye ulaşmasını sağlar. Sakıp Sabancı'nın katalogdaki çağrısına, umarım bütün girişimciler kulak verecektir:‘‘Müzelerimizdeki eserlerin zaman zaman bu tür özel başlıklar altında sergilenmesi, onları hem daha yaşanır kılacak hem de sanatseverlere daha bir yaklaştıracaktır.’’Sergide; İstanbul Arkeoloji Müzesi koleksiyonunda bulunan bazı eserler yer alıyor. At ve insanın birlikteliği, sanat tarihi içindeki en önemli örnekleriyle burada.Müzenin kapısından gireceksiniz, eserlere baka baka yukarıya doğru çıkacaksınız, bir katalog aldıktan sonra, bir de kahve molası verebilirsiniz.Atın sizde yaptığı çağrışımları, tarihi bir perspektif içinde zenginleştirebilirsiniz. İnsan hayatındaki yerinin yüzyıllar boyu değişimini, vazgeçilmezliğini bu sergide görebilirsiniz.* * *KÜLTÜR ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu da, özel-devlet müzeleri arasındaki işbirliğine değinmiş:‘‘Gelecekte kurumlar arası dayanışma ve ortaklığın devam etmesiyle bu tür kültür olaylarına yapılacak katkıların artacağına inanıyorum.’’At, nice eserin konusu olmuştur, her çağda, bütün serüvenlerde onun yeri vardır. Tarihi film seyretmeyeniniz yoktur, oradaki kahramanla at adeta özdeşleşmiştir. Atın insan yaşamındaki konumunu bu sergide gördükten sonra, okuduğunuz edebiyat kitaplarında, hayran olduğunuz tablolarda yalnız ve insanla birlikte at figürüne artık prizmatik bir anlayışla yaklaşırsınız.Halil Özek, atın tarihteki ve edebiyattaki önemini şöyle özetliyor:‘‘Anadolu'da M.Ö. I. bin yılda Frig krallığı yöneticileri at yetiştiren soylular olarak tanımlanmaktadır.At, Homeros destanlarında kahramanların vazgeçilmez arkadaşı gibi gösterilmiştir.’’Türk edebiyatı at-insan odağında incelendiğinde, ilgi çekici sonuçlar çıkacağı kanısındayım. At yetiştiren bölgeler özellikle anılır, at yetiştiren, atı iyi süren de övgüye değer kişilerdir. İskender Lahdi'ndeki atlı savaş sahnesi, birçok meraklının belleğindedir. İnsan ve at, sadece savaşta, yaşarken değil, ölümden sonra da birlikteliğini değişik eserlerde sürdürmektedir.Sergiyi daha iyi anlayabilmek için, kataloğu okumanız gerekiyor.* * *VEYSEL DONBAZ'ın dediği gibi; ‘‘Netice olarak at ve insan tabiatta birbirini tamamlayan iki önemli unsur olmuştur.’’Sergi de bunu kanıtlıyor.