Bilinmeyen Tokat seramikleri

Yeşilırmak havzası üzerinde kurulmuş olmasının sağladığı imkânlarla 6000 yıllık tarihi boyunca önemli bir ticaret ve kültür merkezi olan Tokat, 1400 yılında Osmanlı topraklarına katıldığı zaman Sivas, Kayseri, Amasya ve Ankara gibi şehirlerden daha büyük bir alana ve nüfusa sahipti. Osmanlı öncesi dönemde kara ticaretinin önemli noktalarından biri olan kent, Gürcistan-Rusya ve İran gibi önemli ticaret yollarının yanında, Arap vilayetlerinden gelen kervan yollarının da üzerinde yer aldığı için bilhassa İstanbul-İran ticaretinin ana damarını oluşturuyordu.

Başta Tokat şeriyye sicilleri olmak üzere, dönemin çeşitli kaynaklarına yönelen araştırmacılar bu belgelerdeki kiremitçi, çanakçı ve çömlekçilerin kayıtlarından hareketle ulaştıkları seramik ürünlerden Tokat’ın 20. yüzyılın başına kadar seramik üretiminin devam ettiği bir şehir olduğunu ortaya koyuyor Erez-Marçelli ikilisi. Tokat’ın etkin bir ‘pişmiş toprak’ endüstrisine sahip olduğunu ortaya koyan araştırmada; şehirde üretilen ‘sırlı ve renkli’ kiremitlerin, Sinop üzerinden Rusya’ya ihraç edildiği belirtiliyor. Erez ve Marçelli tarihsel toplumsal sürecin izinden giderek seramiğe ulaşıyorlar çalışmalarında. Bugüne dek gözden kaçan veya bilinmeyen bir gerçeği su yüzüne çıkartıyorlar. ‘Tokat Seramikleri’ kitabı, Tokat’ın aslında Anadolu’nun önemli, kendine özgü tekniği–üslubu olan seramik merkezlerinden birisi olduğunu ortaya koyuyor...

Tokat Valiliği tarafından, zengin kaynakça ve görsel malzemeyle, Türkçe-İngilizce çift dilli yayımlanan kitap, dünyanın en büyük kütüphanesi Amerikan Kongre Kütüphanesi koleksiyonuna ve Ecole Normale Supereure (Paris) Kütüphanesi’ne dahil edilmiş. Amerika ve Fransa’daki bu iki kurumun önerisiyle Erez ve Marçelli, alanlarında ‘uluslararası otorite’ ilan edilmiş durumda.