Mustafa Bahçeci
Selin Irmak KAÇMAZ
Ayşegül DOMANİÇ YELÇE
EGFR nedir? EGFR değeri kaç olmalıdır? Düşüklüğü ile yüksekliği nedenleri ve belirtileri
EGFR değeri kan tahlilleri yapılarak ölçülen bir değerdir. Bu testin yapılmasında ve değerin belirlenmesinde asıl rol ise böbrek rahatsızlıklarına dayanmaktadır. Yani EGFR değerleri kişilerde böbrek rahatsızlıklarının ortaya çıkması sonucunda yapılan bir testtir. Bu değerin yüksek ya da düşük çıkması bireylerde ciddi sonuçları da ortaya çıkarabilir. Yazımızda EGFR değerinin ne olduğu, ne olması gerektiği ve değer aralıkları hakkında detaylı bilgileri derledik.
EGFR değerinin ölçümlerinde genellikle böbrek rahatsızlığının bulunması gerekir. Bu testin yapılmasındaki amaç ise kişilerin böbreklerin nasıl çalıştığını belirlemektir. Eğer kişide bir böbrek rahatsızlığı ve çalışmama durumu varsa yapılan bu test sayesinde anlaşılmaktadır.
EGFR testi, bireylerin böbreklerinin sağlığını belirlemek ve genel kontrolünü yapmak için tercih edilen bir test türüdür. EGFR testinin yapılmasıyla böbreklerin süzme fonksiyonları doğrudan ölçülür ve değerlendirir. Kişilerin böbrek fonksiyonları ölçülmeden ve EGFR testi yapılmadan önce mutlaka kişinin idrarı bir gün boyunca biriktirilmelidir. Ayrıca EGFR değeri ile beraber kişilerden kreatinin ile üre değerleri de istenir. Böylece kişinin böbrek rahatsızlığı belirlenebilir. EGFR testi yalnızca böbrek rahatsızlığı olan kişilere değil aynı zamanda da böbrek nakli geçirmiş kişilere de uygulanmaktadır.
EGFR kaç olmalıdır?
Kan değerlerinin ölçümünden sonra eğer kanda bulunan kreatinin seviyesi yüksek değerlere sahip olursa böbrekler uygun şekilde filtreleme görevlerini yapamazlar. Bu nedenle kandaki EGFR değerleri ile kreatinin değerleri çok önemlidir. Bu değerlerin hepsi hem kişinin durumuna hem de yaşa göre değişebilir. Sağlıklı bir yetişkin bireyde EGFR değeri 90 mLdk ve bu değerin üstünde bulunur. Genellikle daha yaşlı kişilerde ve çocuklarda bu değer 60-89 mL/dk şeklinde seyreder. Eğer kişide bir böbrek yetmezliği varsa değer 15-60 mL/dk şeklinde olur. Böbrek hastalığının ilk evresinde EGFR değeri ise yetişkin bireyler için 60-89 mL aralığında yer almaktadır.
Düşüklüğü ile yüksekliği nedenleri ve belirtileri
EGFR değerinin yüksek olmasındaki nedenlerin başında böbreklerin idrar tutamaması gelir. Özellikle idrar yollarının tıkanması nedeniyle böbrekler idrarı tutamaz. Bu sebeple de böbreklerde bir şişme meydana gelir. Tüm bu sebeplerden ötürü de EGFR değeri yüksek çıkmaktadır. Böbreklerin şişmesi nedeniyle öncelikle kişilerde kreatinin yüksekliği başlamaktadır. Böbreklerin sağlıklı çalışması için görevli olan yapıların bu sebepten dolayı iltihaplanması halinde de böbrekler hasar görür ve böbrek yetmezliğine ortaya çıkar. Bu durumların tümü EGFR yüksekliğinin bir nedeni sayılmaktadır. EGFR yüksekliğinin belirtileri arasında;
- Kişinin idrarını tutamaması,
- Böbreklerde bir ağırlık ve sancı hissetme,
- Sürekli tuvalete çıkma isteği gibi durumlar yer alır.
EGFR düşüklüğünün en önemli nedenleri arasında genellikle böbreğin çok ciddi şekilde hasar görmesi vardır. Böbrekler doğrudan bir hasar görürse EGFR değeri de düşük çıkmaktadır. EGFR değerinin düşük çıkmasındaki belirtiler ise şu şekildedir;
- Vücut sürekli su tutmaya başlar.
- Bulantı ve kusma hali yaşanır.
- İdrar isteğinin olmasına rağmen idrarda bir azalma mevcuttur.
- Ten ve cilt kuruluğu başlar.
- Çarpıntı gibi günlük hayatı etkileyen belirtiler bulunmaktadır.
EGFR değerindeki düşüklüğün belirtileri ayrıca EGFR değerinin düşüklüğüne de neden olur. Bu sebeple aslında EGFR değerindeki her belirti bu değerin düşük çıkması için bir nedendir. Böylece EGFR değerlerinin düşük çıkmasındaki nedenler arasında da;
- Kansızlık,
- İdrar yapamama,
- Kalp rahatsızlığı,
- Sürekli halsizlik ve aşırı yorgunluk,
- Sürekli terleme gibi durumlar yer almaktadır. Ayrıca böbreklerin doğru şekilde çalışmaması nedeniyle de EGFR değeri düşük çıkacaktır. Çünkü böbrekler görevlerini yerine getirmezse böbrekler ciddi şekilde hasar görebilir.