Düz kafa sendromunun tedavisi var mı?

Bebeklerde kafanın arka kısmında genellikle pozisyonel olarak gelişen düzleşmeye ‘düz kafa’ veya tıp dilinde ‘plagiyosefali’ denir. Genelde anne karnındaki pozisyon veya doğum sonrası bebeğin yatış pozisyonu ile alakalı bir durumdur. Başın aynı bölgesine sürekli uygulanan basıncın etkisi ile o bölgede düzleşme görülür. Başın belli bir bölgesindeki düzleşme nadiren kafa kemiklerinin arasındaki açıklıkların erken kapanması ile de ilişkili olabilir. Bu duruma da ‘kraniosinostoz’ denir.

Bir başka düz kafa sebebi ise ‘tortikolis’tir. Genelde doğum travması sonucu boyun kasının içinde kanama olması, boyunda eğrilik ve başın bir yöne doğru eğilmesi ile sonlanabilir. Tortikolis olarak adlandırılan bu durum da düz kafa sendromuna yol açabilir.

Neden çocukların kafası farklı şekillerde doğar?

Kafa şeklini belirleyen unsurlardan en önemlisi genetik faktörlerdir. Ancak bir diğer faktör de bebeğin anne karnında bulunduğu pozisyondur. Özellikle çoğul gebeliklerde karın içindeki sıkışık ortam bebeklerin kafa şekillerinde bozukluklara, belli bölümlerde düzleşmelere yol açabilir. Bebeğin sezaryen veya normal doğum ile doğması bile baş şeklini etkileyebilir. Ancak pozisyonel olan bu durumlar doğum sonrası doğru yatırma teknikleri ile düzelebilir.

Düz kafa sendromunun tedavisi var mıdır?

Pozisyona bağlı gelişen düz kafa sendromunun tedavisi yapılabilir. Öncelikle bu durumu tanımak ve altta yatan başka bir patoloji olup olmadığını ayırt etmek gerekir. Her doktor muayenesinde bebeğin kafa şekline ve yatış pozisyonuna dikkat edilmelidir. Genelde tanı ilk 6 aylık dönemde konulabilir. Erken tanı konursa tedavi çok daha kolay ve kısa süreli olur. Tanıdan sonra aylık tetkiklerle baş şeklinin düzelip düzelmediği kontrol edilmelidir.

• Öncelikle bebeğin yatış pozisyonu düzeltilmeli, başının hep aynı yöne yatması engellenmelidir.
• Başının düz olduğu yerin tersine yatması için o tarafa ilgisini çekecek oyuncaklar asılmalıdır.
• Başını diğer tarafa çevirmek için boyun egzersizleri ve masaj da uygulanabilir.
• Düz Kafa sendromunda, bebeklerin başına kontrollü basınç uygulayan bir “kask” takılarak yapılan tedavi Amerika’da yaygın bir tedavi yöntemi olarak kullanılmaktadır ancak ülkemizde kullanımı sınırlıdır.
• Kafa şekli bozulmuş olan bebeklerde ortası delik özel bir yastık kullanılarak da kafanın tekrar şekillenmesi sağlanabilir.

Türkiye’de bu konuda neler yapılıyor?

Türkiye’de düz kafa sendromunu genelde pediatristler, fizik tedavi uzmanları ve tortikolis, kraniosinostoz gibi özel durumlar da varsa çocuk nörolojisi ve beyin cerrahisi uzmanları takip eder. Yatış pozisyonunu düzeltme, boyun egzersizleri ve masaj tedavisi, tedavinin temelini oluşturur. Çok seçilmiş vakalarda altta yatan patolojiye göre cerrahi tedavi de gerekebilir.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Dr. Gökçe Günbey Elemen