Kurucu yıldız

Adını Nâzım Hikmet’in Kuvâyi Milliye Destanı’ndaki “Bıraksalar / İnce, uzun bacakları üstünde yaylanarak / ve karanlıkta akan bir yıldız gibi kayarak / Kocatepe’den Afyon ovasına atlayacaktı” dizelerinden alan serginin hazırlıkları yedi yıl sürmüş.

‘Karanlıkta Akan Bir Yıldız: Mustafa Kemal Atatürk’ sergisinde Türkiye’de ilk kez kamuoyu ile paylaşılan 150 adet yayımlanmamış fotoğrafıyla birlikte, Atatürk’ün kullandığı, bilinmeyen birçok obje de bulunuyor. Bu objeler arasında Atatürk’ün sigara tabakaları, bastonu, kravatı gibi örnekler yer alıyor. Atatürk’ün bazı kişilere imzaladığı fotoğraflarla birlikte yerli ve yabancı fotoğrafçıların çektiği fotoğraflar, özel yazışmalarının orijinalleri, el yazması mektupları, madalyalar, en kritik anlardaki telgrafları tarihi değiştiren kararların belgesi niteliğinde.

Sergide annesi Zübeyde Hanım’ın mektubu, Atatürk ile ilgili dönem afişleri, belgeler ve birçok dönemsel gazete ve dergi örnekleri, yüz yıl önce kullanılan Cumhuriyet ve Atatürk için üretilmiş çok özel objeler de bulunuyor.

10 Eylül 1922, Gazi Mustafa Kemal İzmir’de balkonda.

CUMHURİYETE GİDEN YOL

Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa’nın ‘hasta adamı’ diye nitelendirilip, 1918 yılı sonlarında neredeyse ölüm döşeğinde olarak tanımlandığı bir dönem ile çok zor koşullarda sürdürülen Kurtuluş Savaşı sonrası Cumhuriyeti’mizin kuruluşunun ilk yılları arasındaki büyük serüveni, görsel bir bütünlükle yansıtılıyor.

Mustafa Kemal Atatürk’e ait çok özel eşya ile Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyetin kuruluşuna ait pek çok orijinal belge harmanlanarak sunuluyor sergide. Dönemi ve Atatürk’ü anlamak için kaçırılmayacak bir fırsat.

Proje Direktörlüğü’nü Folkart Gallery Genel Koordinatörü Fahri Özdemir’in yaptığı serginin küratörü ise Özdemir Erdem. Yakın zamanda kaybettiğimiz tarihçi Prof. Dr. Zafer Toprak’ın da sergide büyük emeği var. Ne yazık ki sergiyi ve hazırladığı kitabın basımını göremeden aramızdan ayrıldı.

İzmir’de ücretsiz olarak Nisan 2024’e kadar devam edecek olan ‘Karanlıkta Akan Bir Yıldız: Mustafa Kemal Atatürk’ sergisi daha sonra Ankara ve İstanbul’da da açılacak.

Atatürk’ün vasiyetinin noter onaylı hali.

ATATÜRK’Ü CANSIZ GÖRÜNCE BAYILDI

Heykel eğitimini Atatürk’ün açtığı kültür ve sanat seferberliği kapsamında Münih’te alan Kenan Yontunç hem Atatürk’ün hem de İsmet İnönü’nün poz vererek büstlerini yaptırdıkları ilk Türk heykeltıraş.

Atatürk’ün özel isteği üzerine, öldüğünde yüzünün maskını alma görevi de Yontunç’a verildi. Atatürk’ün vefatından 55 dakika sonra görevi yerine getirmek için odaya giren Yontunç fenalaşınca maskı alma işini Hıfzıssıhha Müdürü Dr. Nuri Hakkı Aktansel yerine getirdi. Ancak heykeltraş değildi.

Yontunç daha sonra Aktansel’in aldığı kalıp üzerine çalışarak Atatürk maskını yapabildi. Bu tek mask Yontunç’un imzasıyla sergide yer alıyor.