SSK’lının kazanılmış hakları bir bir geri alınıyor

Hangisi mi?

Hangisinden başlayalım o kadar çok ki...

EMEKLİLİK

Daha önce ayrıntılı olarak yazdık. SSK emeklileri, aylıklarını kestirip bir süre SSK’lı olarak çalıştıktan sonra emeklilik talep ettiklerinde, aylıklarında yüzde 43’ü bulabilen bir artış oluyordu.

SSK emeklileri bu avantajı öğrenince, bir milletvekilince "Aman kimse yararlanmasın" diye, jet hızı ile bir tasarı hazırlandı. 23 Ekim 2007 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 5698 sayılı kanunla, SSK emeklileri daha olayı kavrayamadan bu avantaj ortadan kaldırıldı.

DUL VE YETİMLER

18 Ekim 2006’dan bu yana, ölen SSK’lının, en az 5 yıl sigortalı ve 900 gün prim bildirilmiş olması koşuluyla, dul ve yetimlerine aylık bağlanıyordu.

Sosyal Güvenlikle ilgili yeni yasa tasarısında, sigortalının dul ve yetimlerine aylık bağlanması ile ilgili prim ödeme koşulu, süre 900 günden 1.800 güne çıkartılıyor. Buna göre, yeni yasa çıkana kadar ölen SSK’lıların eş ve çocuklarına, en az 900 gün; yeni yasa çıkınca en az 1.800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması halinde, "dul ve yetim aylığı" bağlanabilecek.

İnsanın dili varmıyor ama örneğin 1.000 gün pirimi bildirilen sigortalı, bugün ya da önümüzdeki bir-iki ay içinde ölürse, eş ve çocuğuna aylık bağlanacak. Daha sonra (yani yeni yasa çıkınca) ölürse, aylık bağlanmayacak.

İŞ KAZASI

Sosyal güvenlik ile ilgili yeni tasarıya göre; şu anda günlük ücretleri eşit, örneğin 30 YTL olan bir kamu görevlisi ya da işçinin, "iş kazası" geçirip 10 gün istirahatli olması durumunda, işçiye 180 YTL, kamu görevlisi olana 300 YTL ödenecek.

Bu arada iş kazası, hastalık ve doğum nedeniyle; çalışamayan sigortalıya, çalışmadığı günler için prime esas kazancın 2/3’ü oranında ödenen "geçici iş göremezlik" tutarı, 3/5’e indiriliyor.

KATILIM PAYI VE EMZİRME YARDIMI

Kamu görevlileri hastalanmaları durumunda, "katılım payı" ödemezken, işçiler ve bunların emeklileri ile dul ve yetimleri yatarak tedavi de dahil olmak üzere "katılım payı" ödeyecekler.

Sigortalını kendisine ya da eşine, asgari ücretin 1/3’ü oranında ödenen "emzirme yardımı" ise 1/10’a düşürülüyor.

YETİM ÇOCUK VE CENAZE YARDIMI

Daha önce yapılan bir düzenleme ile yetim aylığı alan erkek çocuğa evlenmesi durumunda, "evlenme yardımı" yapılması kabul edilmişti. Bu düzenleme yürürlüğe girmeden "evlenme yardımı" ödenmesine son veriliyor. Kızlara ise ödenmeye devam edilecek.

Cenaze yardımı ise, asgari ücretin 3 katından, 2 katına inecek.

EMEKLİ AYLIĞI DÜŞÜYOR

Yeni tasarının aynen yasalaşması durumunda, emekli olacak işçilerin aylıkları da azalabilecek. Tasarıya göre; sigortalı işçiler için halen uygulanmakta olan "alt sınır aylığını" kaldırılıyor. Böylece bugünkü asgari ücret üzerinden yapılacak hesaplamaya göre 521 YTL olan alt sınır aylığı, kademeli olarak tam aylıkta 292 YTL’ye, kısmi aylıkta ise 174 YTL’ye kadar düşebilecek. Ancak kamu görevlilerinin alt sınır aylığı 689 YTL olarak korunacak. Öte yandan TBMM üyeliği sona eren milletvekillerinden emekli aylığına hak kazanamayanlara, emekli aylığı bağlanana kadar çalışmamaları şartı ile 1450 YTL aylık ödenecek.

Milletvekilleri ise, iki yılı doldurduklarında, emeklilik koşullarını taşıyorlarsa, önce olduğu gibi, hem emekli aylığı (3.000 YTL), hem de milletvekili aylığını (8.500 YTL) aynı anda alabilecekler.

SSK’lı işçilerin, kazanılmış haklarını ellerinden alan ve bazı avantajlarını ortadan kaldıran ya da zorlaştıran düzenlemelerin, gözden geçirilmesinde yarar var.