İthalat arttığına göre büyüyoruz
Yılın ilk üç ayında, geçen yılın aynı dönemine göre, ihracat yüzde 24.2, ithalat yüzde 17.7 arttı. Dış ticaret açığı 11.7 milyar dolara yaklaştı.
Yıllık bazda ihracat 91 milyar dolara, ithalat 143.5 milyar dolara ulaştı. Son on iki ayda dış ticaret açığı 52.5 milyar dolar oldu. Geçen yıl sonuna göre, 700 milyon dolar kadar artmış görünüyor.
Dış ticaret açığının artış hızında belli bir gerileme gözleniyor. 2004 yılı sonlarına doğru yıllık bazda yüzde 60’lara varan artış gösteren dış ticaret açığı hız kesti. Geçen yılın ilk yarısında yeniden hızlanma eğilimi gösterirken, geçen yıl ortasında piyasalarda yaşanan çalkantılarla dış ticaret açığındaki artışın yavaşlaması devam etti.
Mart sonu itibariyle dış ticaret açığındaki yıllık artış yüzde 14.8 oldu. Son dört yılın en düşük dış ticaret açığı büyümesi gözlendi.
![/images/100/0x0/55eaec66f018fbb8f89f5fb9]()
YATIRIM VE TÜKETİM DURGUN
Dış ticaret açığındaki büyümenin yavaşlaması büyük ölçüde ihracat artışından kaynaklanıyor. İthalat artıyor. Özellikle ara malları ithalatı geçen yıldan daha hızlı artıyor. Geçen yılın tümünde ara malları ithalatındaki artış yüzde 20 olmuştu. Yılın ilk üç ayında ara malları ithalatındaki artış, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25’e yaklaştı.
Ham petrol hariç ara malları ithalatı neredeyse yıllık bazda toplam ihracatımıza eşit hale geldi. Buna karşılık yatırım malları ithalatındaki büyüme neredeyse durdu. Geçen yılın tümünde yüzde 14’e yakın artan yatırım malı ithalatı bu yılın ilk üç ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yalnızca yüzde 2.2 arttı. Bu veriler Türkiye’de yatırım artışının çok yavaşladığını, buna karşılık, üretim artışının devam ettiğini gösteriyor.
Tüketim malları ithalatındaki artış da durdu. Geçen yılın tümünde, yıl içinde giderek yavaşlayan bir eğilim içinde, tüketim malları ithalatı yüzde 14.6 artmıştı. Bu yılın ilk üç ayında, geçen yılın aynı dönemine göre, tüketim malları ithalatı yüzde 1.4 düştü. Bu veriler iç talepte bir durgunluğa işaret ediyor olabilir. En azından, ithal tüketim mallarına yönelik iç talepte de bir düşme söz konusu.
KATMA DEĞER DÜŞÜYOR
Yurt içindeki üretimin, ihraç malları da dahil olmak üzere, ithal girdi kullanma eğilimindeki artış devam ediyor. Grafikte tarım dışı ihracat rakamları ile ham petrol dışı ara malları ithalatı gösterilmektedir. 2004 yılı ikinci yarısında kadar oldukça paralel giden bu iki büyüklük 2005 yılının başından itibaren hızla farklılaşmıştır. Ham petrol dışı ara malları ithalatı tarım dışı ihracattan çok daha hızlı artma eğilimi içindedir. Yurt içindeki üretimde katma değerin düştüğü izlenimi güçlenmektedir.
Dış ticaret açığının artış hızında belli bir gerileme gözleniyor. 2004 yılı sonlarına doğru yıllık bazda yüzde 60’lara varan artış gösteren dış ticaret açığı hız kesti. Geçen yılın ilk yarısında yeniden hızlanma eğilimi gösterirken, geçen yıl ortasında piyasalarda yaşanan çalkantılarla dış ticaret açığındaki artışın yavaşlaması devam etti.
Mart sonu itibariyle dış ticaret açığındaki yıllık artış yüzde 14.8 oldu. Son dört yılın en düşük dış ticaret açığı büyümesi gözlendi.
YATIRIM VE TÜKETİM DURGUN
Dış ticaret açığındaki büyümenin yavaşlaması büyük ölçüde ihracat artışından kaynaklanıyor. İthalat artıyor. Özellikle ara malları ithalatı geçen yıldan daha hızlı artıyor. Geçen yılın tümünde ara malları ithalatındaki artış yüzde 20 olmuştu. Yılın ilk üç ayında ara malları ithalatındaki artış, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25’e yaklaştı.
Ham petrol hariç ara malları ithalatı neredeyse yıllık bazda toplam ihracatımıza eşit hale geldi. Buna karşılık yatırım malları ithalatındaki büyüme neredeyse durdu. Geçen yılın tümünde yüzde 14’e yakın artan yatırım malı ithalatı bu yılın ilk üç ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yalnızca yüzde 2.2 arttı. Bu veriler Türkiye’de yatırım artışının çok yavaşladığını, buna karşılık, üretim artışının devam ettiğini gösteriyor.
Tüketim malları ithalatındaki artış da durdu. Geçen yılın tümünde, yıl içinde giderek yavaşlayan bir eğilim içinde, tüketim malları ithalatı yüzde 14.6 artmıştı. Bu yılın ilk üç ayında, geçen yılın aynı dönemine göre, tüketim malları ithalatı yüzde 1.4 düştü. Bu veriler iç talepte bir durgunluğa işaret ediyor olabilir. En azından, ithal tüketim mallarına yönelik iç talepte de bir düşme söz konusu.
KATMA DEĞER DÜŞÜYOR
Yurt içindeki üretimin, ihraç malları da dahil olmak üzere, ithal girdi kullanma eğilimindeki artış devam ediyor. Grafikte tarım dışı ihracat rakamları ile ham petrol dışı ara malları ithalatı gösterilmektedir. 2004 yılı ikinci yarısında kadar oldukça paralel giden bu iki büyüklük 2005 yılının başından itibaren hızla farklılaşmıştır. Ham petrol dışı ara malları ithalatı tarım dışı ihracattan çok daha hızlı artma eğilimi içindedir. Yurt içindeki üretimde katma değerin düştüğü izlenimi güçlenmektedir.
