’Tartışılsın’ niyetiyle konuştu ’harcama çeki’ beklentisi zirve yaptı

2008’in ikinci yarısında harekete geçtik. Bütçeden ekstra 10.7 milyar TL’yi Karayolları’ndan GAP’a, KEY ödemelerinden memur maaş iyileştirmesine kadar aktardık. Bu para bir şekilde piyasaya girdi. 2009’da da bu rakamı 15.9 milyar TL’ye yükselttik.

Ekren’e ısrarlı sorular yöneltildi:

Başta otomotiv olmak üzere birçok sektör "can simidi" bekliyor. Yeni başka neler yapacaksınız? Bu söylediklerinizin önemli bölümü zaten yapmanız gereken harcama ve ödemeler...

Haklısınız. Ancak, bizim rezerv para (dolar, Euro) gibi bir şansımız yok. Mali dengeleri çok bozmadan hareket etmek zorundayız. Ayrıca, gelişmiş ülkeler trilyon dolarlar döktü, hatta vatandaşının cebine para koydu, yine de etkisi hissedilmedi. İnsanlar ceplerine konulan parayı harcamadı.

Sabah’tan Meliha Okur araya girdi:

Sayın Bakan, Tunceli’de çamaşır makinesi dağıtacağınıza bütün vatandaşların cebine para koymaya bakın.

Nazım Ekren, Okur’un sorusu üzerine renk vermedi:

Şartlarımız elverdikçe, elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz. Bunları yaparken de kesinlikle beklenti oluşturmak istemiyoruz.

Sohbet toplantısı sonrası birlikte Pire’ye gittik. Bakan Nazım Ekren’in bulunduğu masaya Türkiye’nin Atina Büyükelçisi Oğuz Türkkol, AKP İstanbul Milletvekili Mehmet Müezzinoğlu, Ziraat Bankası Genel Müdürü Can Akın Çağlar ve Uğur Gürses’le birlikte oturduk.

Ekren, ABD’de halka dağıtılan çeklerin harcanmadığına dair saptamasını yineledi. Bunun üzerine, yöntem üzerinde durdum:

Çeklerin beklenen hızda piyasaya yansıması için harcama süresi konulabilir.

Elbette olabilir.

Konu bununla kapandı. Dünkü Vatan Gazetesi’nde Gülümhan Gülten’in "6 milyon işçi, memur, emekliye harcama çeki" haberi yayınlandı. Erken saatlerde Ankara Temsilcimiz Enis Berberoğlu aradı:

Bu konu TEPAV’ın (Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı) önerisi. Merve Erdil’in, TEPAV’ın önerdiği ’harcama çeki’ haberini geçmiştik ama kullanamadınız.

Sonra Ekren’in Basın Danışmanı Erkan Durdu’yla konuştum. Durdu, Bakan Ekren’den bilgi aldıktan sonra yanıt verdi:

Arkadaşımız Sayın Bakanımıza sonradan ayaküstü "vatandaşa çek dağıtma" konusunu yeniden sormuş. Sayın Bakanımız da, "Bu konu tartışmaya açılabilir" yanıtı vermiş. Ayaküstü söylediği için de yazılacağına ihtimal vermemiş. Yani, bugünden yarına, kısa vadede gündemde olan bir çalışma değil. Ortada kesinleşen bir şey de yok.

Durdu, bir ayrıntı daha ekledi:

Bu konuyu bir ay kadar önce TEPAV Sayın Bakanımıza önermişti.

Ekren, toplu sohbet sırasında 1.5 saat konuştu, sorularımızı yanıtladı. İki gün boyunca Atina ve Gümülcine’de kendisini izledik. Her zamanki gibi, flaş sözler söylememeye özen gösterdi, ketum davrandı. Beklenti yaratacak sözler söylememeye çalıştı...

Ama...

Ekren’in, Vatan’daki, "Vatandaşa ’harcama çeki’ni tartışıyoruz" sözleri yeteri kadar beklenti yarattı...

Doğal olarak bütün yayın organları, konuyu gündemine aldı... Bakan Ekren, bunun üzerine dün Anadolu Ajansı ve bazı haber kanallarına "düzeltme" açıklaması yaptı.

Sonra da beni aradı:

Ben arkadaşımıza, ’köşelerinizde yazın, harcama çeki tartışılsın’ dedim, o kadar. Böyle bir dönemde, ’harcama çeki’ni gündeme getirmek, esas amaca hizmet etmez. Hemen ’seçim yatırımı’ olarak algılanır.

Öyle algılanmasından daha doğal bir şey olabilir mi?