İnteraktif tokat

Olay biraz da bizim alanımıza girdiğinden müdahil yazarlık yapalım dedik. Yok tokat değil, o bizim uzmanlık alanımız dışında. Kıta sahanlığımıza tecavüz eden işin interaktif uzantısı.Olayı biliyorsunuz. Tiyatro oyuncusu Ülkü Duru seyirciyle etkileşimli (interaktif) bir oyun sergilemeye kalkmış, bir seyirciye üç tokat atmış, karşılığında bir tokat yemiş, sonunda da seyirciyi salondan kovdurtmuş. Tokatların şiddeti anlatana göre değişiyor. Oyuncuya bakılırsa üç yanak okşamaya karşılık okkalı bir tokat yemiş. Seyirci kalmayan Atilla Yerlikaya'ya göre ise her birinin şiddeti gittikçe artan üç seri tokata bir hafif tokatla karşılık vermiş. Anlaşılan tokat, atana hafif, yiyene ağır geliyor.Biz tokatların şiddetini bir kenara bırakıp, işin interaktif kısmına bakalım. ‘‘Oyunculuk nevrotik dürtülerin dışa vurumudur’’, diyor Marlon Brando: ‘‘Bir serserinin yaşamıdır. Oyunculuğun bana kazandırdığı tek şey psikanalistime giden paralar oldu’’.Bizim oyuncularda, bildiğim kadarıyla, psikanaliste gitmek gibi bir alışkanlık yok. Bizimkilerin fukarası olduğu bir başka alışkanlık ise sahne sanatçısı olmaya çalışmayıp, oyuncu olmakla yetinmeleri. Alıyorlar bir tiyatro oyununu, oynamakla yetiniyorlar. Oyunculuktan sanatçılığa terfi etmek içinse çok daha fazlası gerekiyor.Örneğin etkileşimli bir tiyatro oyununu, layıkıyla sahnelemek için önce o tiyatro akımına yol açan kültürel ve sosyal akımları takip etmek, kavramak gerekiyor. Etkileşimli tiyatro, eski örneklerine rastlansa da yeni sayılabilecek bir akım. İnternet kullanımının getirdiği etkileşim kültürüyle birlikte özellikle son yıllarda yaygınlaşan, seyircinin giderek artan dozajlarda katılımcı olduğu, hatta seyirci katılımının giderek daha da özendirildiği bir akım.Sara Marshall, Brezilyalı yazar Roberto Athayde'nin eseri ‘Miss Margarida’s Way'i 15 yıl önce sahnelemişti. Marshall aynı oyunu 1997 yılı sonunda, Washington Studio tiyatro salonunda bir kez daha sahnelemeye başlamış ve 29 Ocak 1998'de rolünü Madeline Burke'e devretmişti. 15 yıl arayla aynı rolü iki kez sergileyen Marshall, Washington Post gazetesine aradan geçen 15 yılın seyirciyi değiştirdiğini, daha katılımcı yaptığını söylüyor. ‘‘Seyirci her akşam farklı bir karakteri canladırıyor’’, diyor Marshall.Washington Post'un yorumuna göre de, Marshall seyirciyi kendi manyak karakteri gibi davranmaya teşvik ediyor, bu davete uyan seyirciler sahneye çıkıp karatahtaya ağza alınmayacak kelimeler yazıyor, kaba sözler sarfediyorlardı.Atilla Yerlikaya tokata karşılık vermek yerine sahneye çıkıp karatahtaya kaba sözler yazsa bu kez de sanatçıya küfür eden maganda olacaktı. Sahne oyuncularımızın, seyircimizin düzeyine erişmesi için bir fırın ekmek yemeleri gerekiyor anlaşılan.yurtsan@hurriyet.com.trSarah Marshall, ‘‘Miss Margarida's Way’’ isimli oyunu 15 yıl aradan sonra tekrar sergilerken.