Erdal Sağlam: Bir bankacıdan IMF’ye faiz ihbarı

Erdal SAĞLAM

Bazı bankalar, IMF'nin son ziyaretini fırsat bilip, ‘‘Faiz seviyesini biraz yükseltelim’’ çabasına girdiler. Ancak bu çabaların, en azından şimdilik sonuç vermediğini söyleyebiliriz.

Bu çaba kapsamında bazı bankacıların IMF Türkiye Masası Şefi Carlo Cottarelli ile temasa geçip, onu ikna etmeye çalıştıkları öğrenildi.

Bankacıların Cottarelli ile tamasa geçerek, bu tür bir çaba içerisine girdiklerinin haberi alınmıştı. Tam o sıralarda, yani geçen haftaki IMF temaslarının öncesinde bir bankacı da Ankara'ya gelip, bazı bankacıların bu yöndeki temaslarını ihbar edince, bu yöndeki çabalar teyit edilmiş oldu.

İhbarı yapan bankacı, ‘‘Faiz lobisi yeniden harekete geçti’’ dedi ve bürokratlara, hangi bankacıların Cottarelli ile konuşup, faizlerin yükseltilmesini istediklerini anlattı.

Peki bu bankacı neden ihbarda bulunmuştu?

Çünkü faizlerin yükselmesi bu bankacının daha doğrusu bankalarının işine gelmiyordu. Faizlerin yükselmesi, Hazine káğıtlarıyla yoğun alım satım yaparak, yüksek kárlar elde eden bu bankacının kárını azaltacaktı. Bu bankacının yıldızı Tansu Çiller döneminde parlamış, zamanın üst düzey politikacılarının yakınları ve üst düzey bir bürokratla iş ilişkisi içinde olduğu bile söylenmişti.

Ancak o dönemki çıkışıyla belli bir birikim elde eden, sonradan bir bankaya daha sahip olan bu bankacı, özellikle hazine káğıtları konusunda uzman olmuştu.

NİSAN'DA FAİZ DÜŞÜŞÜ

Son dönemde ise artık kendisine ayrıcalık tanınmayacağını anlayan bu bankacının, bazı cinlikler ve yasal spekülasyonlarla yine káğıttan iyi kárlar elde ettiği, piyasada söyleniyor. Bu bankacı, hem aldığı yüklü miktarda düşük faizli káğıtlar, hem de şirin görünmek için, belki de şimdi böyle bir yol buldu, kim bilir...

Peki, ekonomi yönetimi, bu bankacının yaptığı ihbara göre mi hareket etti?

Buna, ‘‘Kesinlikle hayır’’ yanıtı verebilirim. Çünkü bu ihbardan önce de aynı yöndeki söylentiler kulaklarına geliyordu. Ve, daha Cottarelli gelmeden önce, ‘‘piyasa ile ilişkileri’’ konusunda Cottarelli'yle konuşma kararına varmışlardı.

Cottarelli'nin net içvarlık hedefi konusunda konuşacağını öğrenmiş, bu nedenle de zaten bunun yumuşak bir uygulama ile götürüldüğünü, önceden söylemişlerdi.

Bir yandan Cottarelli'yi uyarırken, öte yandan da net içvarlık uygulaması konusunda IMF uzmanlarının çekimser bir biçimde, ‘‘Acaba’’ diye yönelttikleri sorulara, ‘‘Biz zaten esnek uyguluyoruz’’ yanıtı verip, işi uzatmadan kapattılar.

Bankacılar işi üslubunca yapsalardı, belki daha iyi tartışılabilirdi, ama olmadı...

Peki ekonomi yönetimi faizler konusunda ne düşünüyor?

Bu seviyenin korunacağını düşünüyorlar. Hatta, Merkez Bankası'nın önümüzdeki nisan ayında, 2001'in ilk üç ayındaki kurları açıklamasının ardından, faizlerin bir basamak daha alta ineceğini tahmin ediyorlar. Çünkü 2000 Mart-2001 Mart arasındaki kur artışı, bu kez yüzde 20'nin de altına inmiş olacak...