Tüylü düşmanlar
Milyonlarca yıl gökyüzünün tek hakimi kuşlardı. Ve bir gün insanoğlu çelik kuşları yaparak gökyüzünde tüylü kanatlıların hakimiyetine son verdi. Buna karşılık kuşlar da uçaklara savaş açtı. İstatistiki bilgilere göre ilk defa 1912 yılında bir askeri uçak kuş çarpması nedeniyle düştü. O günden bu güne kuşları bir tehlike olarak gören havacılar küçük görünüşlü bu tehlikeyle mücadele ediyorlar. Özellikle alçak irtifalarda kuş tehlikesi çok fazla. Uçakların iniş ve kalkışlarında motorlara kuş girmesi büyük tehlike oluşturuyor. Yeni nesil motorlarda kuş çarpması sonrasında motor yine çalışmaya devam ediyor. Ancak motor içinde hava akımını sağlayan bir fanın zedelenmesi bile 100 bin dolarlık tamir masrafına neden olabiliyor.
Havalimanlarının çevrelerinin açıklık olması nedeniyle kuşlar buralara yuva yapıyor. Özellikle havalimanı yakınlarında deniz, nehir veya çöplük gibi kuşların beslenebileceği alanlar varsa çevredeki tüm kuşlar buralara toplanıyor. Yerde kuşlarla mücadele etmek amacıyla çeşitli önlemler alınmakta. Kuşları öldürmek meydan civarındaki ekolojik dengeyi bozması açısından çok zararlı. Kuşlarla mücadelede en etkili yolların başında özel ses çıkaran sistemler geliyor.
AGS Elektronik ve Güvenlik şirketi tarafından Türkiye'ye getirilen Phonix Wailer cihazı, 94 çeşit ses çıkartabiliyor. Bir ünitesi 20 bin dolar olan bu cihazlardan havalimanının büyüklüğüne göre 10-15 adet yerleştirilince kuşlar uzaklaşıyor. Toplam 1 kilometre karelik alanda etkili olabilen sistemde çeşitli kuş sesleri yayını yapıyor. Kuşların panik veya saldırıya uğradıkları anlarda çıkarttıkları bu sesler, kuşların uzaklaştırılmasında oldukça etkili. Ayrıca ses varyasyonları fazla olduğu için zamanla kuşların bu seslere alışmaları da önlenmiş oluyor.
Havalimanlarında ses yayını dışında başka önlemler de var. Top patlatılması, flaş çakılması bunlardan bazıları. Ancak bu önlemler ya bazı kuşları etkilemiyor, ya da diğerleri üzerinde zamanla alışkanlık oluşturuyor.
İlginç bilgiler
En yüksekteki kuş çarpması 10 bin metre yükseklikte oldu.
1975'ten beri 5 yolcu uçağı kuş çarpması nedeniyle düştü.
Kuşlar daha çok büyük yolcu uçaklarına çarpıyor.
Kuşlar uçakların en çok burun, kokpit camına ve motorlarına çarpıyor.
En tehlikeli kuşlar arasında martılar ve Kanada kazları var.
Kuş çarpmaları daha çok sabah
10:00-12:00 ve öğleden sonra 14:00-15:00 arasında oluyor.
Temmuz, Ağustos ve
Eylül kuş çarpması için en tehlikeli aylar.
Çarpmalar en çok 0-200 metre yükseklikte gerçekleşiyor.