Türkiye’nin en lezzetli 10 şehri

Bu coğrafyada yüzlerce yıl yaşamış insanların yaratıcılığının doğanın bereketi ve mutfak kültürlerinin harmanlanmasıyla oluşan zengin mutfaklara sahibiz. Vedat Milor, “Lokantalar evlerdeki lezzetleri tam olarak yansıtmıyor. Nedeniyse ev yemeklerinin çok çok zahmetli olması. Evlerde daha zengin bir mutfak var. Bu da ciddi bir sorun” değerlendirmesini yapıyor. Belki şimdilik size en iyi yemekleri tadabileceğiniz evlerin adreslerini veremezsek de bu konudaki en iyi illerin listesini hazırladık. İşte jürimizin seçtiği yemekleri için bile yola çıkmaya değecek en iyi mutfağa sahip şehirlerimiz…

Fotoğraflar: Alamy

JÜRİ
Vedat Milor – Gurme, TV programcısı
Mehmet Yaşin – Hürriyet Seyahat yazarı, gurme
Sahrap Soysal – Hürriyet yemek yazarı
Mehmet Gürs- Şef
Yrd. Doç. Dr. Dilistan Shipman – İstanbul Bilgi Üniv. Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Başkanı

Aylin Yazıcıoğlu - Şef
Zeynep Kakınç - Mutfak Dostları Derneği Başkanı
Didem Şenol – Şef
Müge Akgün – Yeme-içme kültürü yazarı
Ufuk Kaan Altın – Gurme, yazar

10- ‘Kuzey’in incisi : TRABZON
Kış sezonunun yaklaşmasıyla Karadeniz’den çıkan başta hamsi olmak üzere lezzetli balıkları tatmak için bile Trabzon’a gidilir.

Kuzey’in en güzel mutfağında sarımsakla yapılan Akçaabat köftesi, karalahana sarması, kahvaltının vazgeçilmezi muhlama,

lahana çorbası, Trabzon pidesi, laz böreği ve Hamsiköy sütlacı mutlaka tadılması gereken lezzetler. Köy tereyağı,

Vakfıkebir ekmeği ve kolot peyniri almadan da dönmeyin.

9- Mezopotamya lezzetleri: MARDİN
Mezopotamya Ovası’nın uçsuz bucaksız manzarasına bakan eski kent merkezinde yörede yetişen hayvanların etleriyle yapılan tatlara bayılacaksınız.

Yemeklerde kullandıkları zengin baharat çeşitleriyle başka yerlerde tadamayacağınız aromalar sunuyor.

Dilistan Shipman, “Kültürleri birleştiren zengin ve ilginç yemekleri nedeniyle benim favorim Mardin” diyor.

Kuzu kolla hazırlanan ‘dobo’, kemikli kuzu eti ve yeşil erikle yapılan ‘alluciye’, basit ama etkileyici ‘zingil tatlısı’ ve birkaç kez demlenerek yapılan acı kahve ‘mırrayı’ tatmadan dönmeyin.

8- Mevlevi geleneği: KONYA
Kentin mutfağı oldukça zengin... Geçmişinin 8 bin yıl öncesine kadar uzandığı öne sürülüyor. Buna dayanak olarak da, Çatalhöyük kazılarında bulunan yemek kaplarındaki mercimek ve bulgur kalıntıları kanıt olarak gösteriliyor. Günümüzde pişen tandır çorbası, mercimekli bulgur pilavı ve mercimek yemeğinin köklerinin Çatalhöyük’e dayandığı söyleniyor.

Etli ekmek, bamya çorbası, tirit, fırın kebabı ve patlıcan közleme… Bunlar akla ilk gelen kente özgü lezzetler. Selçuklu saraylarında şekillenen ve Mevlevi gelenekleriyle olgunlaşan mutfak geçmişi günümüze taşıyan özgünlüğünü halen koruyor.

Müge Akgün, Mevlevilik felsefesinin ruhunu yansıtan bölgeye özgü malzemeleri yalın bir biçimde kullanıldığı dengeli bir mutfak” değerlendirmesini yapıyor.

7- Kebap diyarı: ADANA
Torosların nimetleri, Çukurova’nın bereketi ve hünerli ustaların elleriyle var olan Adana tam bir kebap diyarı. Burada ete doyacaksınız.

24 saat yemekle yaşayan kentte ciğer, efsane sakatat çorbası şırdan, mumbar, şalgam, bağırsak dolması ailesinin bir ferdi olan ‘kırkkat’, ince bulgur ve sarımsakla yapılan fellah köftesi, Çukurova’nın sıcağına kalkan olan serinletici bici bicisi ve ünlü Adana kebabını yerinde tatmak gibisi yok.

Zeynep Kakınç, “Adana Çok zengin bir yemek kültürüne sahip. Özellikle sokak lezzetlerinin çeşitliliği ile rakiplerine fark atıyor” diyor. Son yıllarda giderek meşhur olan bol peynirli ve tereyağlı tepsi böreklerini de unutmayın.

6- Dolmanın her türlüsü: MALATYA
Tarhanası, semizotu, yeşil mercimek ve nohutla yapılan vitamin deposu pirpirim çorbası, dolmaları, kayısılı kavurması, analı-kızlısı, tandır ekmekleri, kuruları ve pestilleri çok lezzetli olan kent özellikle vejetaryen beslenenler için belki de en bol seçeneği sunan kent. Burası aynı zamanda Anadolu’nun dolma şampiyonu.

Kiraz yaprağından tutun da kuru patlıcana ve ıhlamur yaprağına kadar neredeyse her yapraktan dolma yapılıyor.

Malatya, Anadolu’da bulguru en iyi kullanan mutfaklardan birine sahip.

5- Sağlıklı lezzetler: İZMİR
Tabiatta yetişen her türlü otu ve deniz ürünlerini çok iyi tanıyan ve lezzetle pişiren Egeliler aynı zamanda zeytinyağı kullanımıyla da sağlıklı mutfağın öncüsü.

Yaprak sarması, kıymasına tuzdan başka baharat katılmayan, uzun şişlere ince ve yuvarlanmış şekilde takılarak odun ateşinde pişirilen ‘tire köftesi’, ‘midye dolması’, ‘balık yemekleri’, uykuluk ve kabuklularla baş döndürüyor.

Aslında İzmir demek yerine güney Ege dememiz gerekiyor. Çünkü bu mutfağı ağırlıklı olarak Ege kasabaları Tire, Alaçatı, Söke ve Seferihisar temsil ediyor.

4- Dillere destan: DİYARBAKIR
Tarihi şehirde etin her çeşidini büyük bir ustalıkla yapıyorlar.

Binlerce yıl Türk, Kürt, Ermeni, Süryani ve Arap’ların eseri olan mutfakta kahvaltıda yenilen ciğer kebabı, hem göze hem mideye hitap eden, dillere destan yumuşacık eti, nefis iç pilavı ile ‘kaburga dolması’, düğünlerden sonra duvak açma merasimlerinde yapılan bir pilav olan ‘duvaklı pilavı’ ve burma kadayıfı gibi sayısız lezzet var.

Vedat Milor, “Çok zahmetli ve özen isteyen yemekleri büyük bir hünerle yapıyorlar. Eti işleme tarzları, lahmacunları, sakatatları ve dolmaları çok lezzetli” yorumunu yapıyor.

3- Coğrafyanın özeti: İSTANBUL
Mega kent sadece Asya ile Avrupa’yı birbirine bağlamakla kalmıyor, aynı zamanda birçok kültürün de birbirine karışmasına neden oluyor.

İki yaka arasında imparatorluklara başkentlik yapan şehir kozmopolit ve kültür zenginliğiyle tarih boyunca kültürlerin olduğu gibi mutfakların da buluşma noktası olmuş.

Osmanlı saray mutfağı, balık çeşitleri, Çerkez, Seferad, Boşnak, Rum ve Ermeni mutfaklarına ait lezzetlerin en iyilerini burada tatmak mümkün. Mehmet Gürs’e göre Türkiye’nin her yerinden en iyiler de buraya geliyor. Ayrıca Boğaz’da lüfer yemenin de tadı bir başka.

Zira eşsiz Boğaz’ı ve lüferi dünyanın herhangi bir yerinde bir araya getirmek mümkün değil.

2- Mezeler diyarı: ANTAKYA
Kente baktığınızda sadece tarihi, insanların samimiyetini görüyorsanız eksik görüyorsunuz demektir.

Bir yanı Anadolu, bir yanı Ortadoğu, bir yanı Asya’ya bağlı bu coğrafya muazzam bir doğal zenginliğe sahip… Akdeniz, Karadeniz, Bozkır, yarı çöl iklimlerinin getirdiği bitki ve canlı çeşitliliği yüzlerce yıldır kentte yaşayan Arap, Türk, Ermeni ve Musevi kültürlerinin de iç içe geçmesi ile ortaya eşsiz bir mutfak çıkarıyor. Nohut ve tahine limon suyu, sarımsak, tuz, kimyon, kırmızı biber ve zeytinyağı eklenerek yapılan Humus, zahter (kekik) salatası, döğme ve kemikli etle yapılan aşur ve ceviz parçaları, bayat ekmek içi, acı biber salçası, domates salçası ve baharatlar ile hazırlanan muhammara gibi zengin meze çeşitlerini tadacaksınız.

Didem Şenol, “Kasaplarda hazırlanan, karşı fırında pişirilen tepsi kebabı, ufak humus dükkânları ve ağır kömür ateşinde pişen künefesiyle eşsiz bir diyar” yorumunu yapıyor.

1- Dünyaca ünlü: GAZİANTEP
İpek Yolu’nun üzerindeki konumu farklı kültürlerin harmanlanmasıyla Türkiye’nin en zengin mutfağının ortaya çıkmasına neden olmuş.

Öyle ki kent, UNESCO tarafından 2016’da gastronomi başkenti ilan edilip bu listede ‘Yaratıcı Şehirler Ağı’na dahil edildi. Kıyma, pirinç ve irmikle hazırlanan minik köftelerin yuvarlanması ile yapılan ‘yuvalaması’, bahara aylarında yapılan ve içinde taze sarımsak ve soğan nedeniyle adeta doğal antibiyotik olan ‘şiveydizi’, şifa çorbası olarak da nitelendirilen ‘beyranı’, kuzu sırtının ortasından, bel kemiğinin iki tarafından kesilen ‘küşlemesi’, ince bulgur, kıyma ve haşlanmış nohutla yapılan ‘analı kızlı çorbası’, hamurun yaklaşık 2 mm kalınlığında açılıp arasına yağ, haşhaş, tahin ya da Antep fıstığı konularak saçta pişirilen ‘katmeri’ ve dünyaca ünlü baklavası akla ilk gelen lezzetler.

Sahrap Soysal, “Antep baklava ve kebap memleketi olarak bilinir. Ancak en çok meyveli yemekler ve meyveli kebaplar Antep mutfağında vardır.

Tatlı, ekşi ve tuzlu uyumunu çok dengeli yapıyorlar” diyor. Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in açıklamasına göre Antep mutfağında 500 çeşit lezzet var.