Ercan Kumcu: Paralar geliyor, sorunlar çözülüyor (mu?)

Ercan KUMCU

BAZI konularda çok kararlı bir milletiz. Üç yıldır, IMF'den 10-15 milyar dolar alacağız diye kafamıza koyduk. Stand-by düzenlemesi yaptık. İstediğimiz parayı vermediler. Biz 10-15 milyar dolar istedik, onlar ancak 4 milyar dolar vermeyi taahhüt ettiler.

Kriz çıkardık. IMF'den alacağımız parayı da 11 milyar dolara yükselttik. Dünya Bankası'ndan gelecek paralarla toplam alacağımız 15 milyar dolara yaklaşacak. Sonunda istediğimizi alıyoruz!

Şimdiye kadar IMF'den 900 milyon dolara yakın para aldık. IMF, stand-by düzenlemesinin üçüncü ve dördüncü dilimleri ile Ek Rezerv Kolaylığı'nın ilk dilimini bugün serbest bırakacak. Gelecek paranın toplamı yaklaşık 2.8 milyar dolar.

NE OLUYOR?

Yaratılan izlenimin aksine, IMF'den gelecek paraların piyasadaki likidite sıkışıklığını gidermede hiçbir faydası olmayacak. Gelecek paralar IMF'nin Merkez Bankası'ndaki mevduatı olacak. Döviz rezervlerimiz artacak. Moralimiz düzelecek.

Dünya Bankası'nın Yönetim Kurulu da bugün toplanıyor. Finansal Sektör Reformu Kredisi'nin ilk dilimini serbest bırakılacak. Gelecek paranın toplamı 390 milyon dolar. Para Hazine'nin kasasına girecek.

Bunların yanında bir de ticari bankaların Türkiye'ye verecekleri altı ay vadeli 1 milyar dolarlık bir kredi var. Nedense, bu krediye ‘‘köprü kredisi’’ adı verildi. Halbuki, köprü kredisiyle hiçbir alakası yok.

Köprü kredisi çok yakın bir tarihte alınması kesin olan bir para karşılığında alınan çok kısa vadeli kredilere denir. Köprü kredisi yoluyla gelecek para erken alınmış olur. Altı ay vadeli köprü kredisi olmaz.

Kriz nedeniyle panikledik. Uzun vadeli dış borçlanmanın kriz nedeniyle artan maliyetinden korktuk. Ticari şirketlerimizin ve bankalarımızın bir yıldan kısa vadeli borçlanmak istemediği bir piyasada devlet olarak altı ay vadeli bir borçlanma yaptık.

Bu para da Hazine'nin kasasına girecek. Hazine borçlandığı dövizleri Merkez Bankası'na yatıracak. Merkez Bankası da Hazine'den gelen dolarlar kadar piyasaya TL verecek. Likidite artacak. Faizler düşecek. Bu şekilde, Hazine'nin yeni yılda yapacağı ilk ihalede faizler korkulduğu kadar artmayacak. Plan bu. Çok kısa vadeli bir bakış açısı.

Panikleyip kriz çıkardık. Panik geçmedi. Yanlış işler yapmaya devam ediyoruz.

IMF'den Ek Rezerv Kolaylığı almayacaktık. Amerikan ekonomisini takip etmeyen Amerikalılar dahi ‘‘Türkiye'yi IMF kurtardı’’ diyorlar. Halbuki, tam tersi. IMF kendisini kurtardı. Bize ne olacağı ise, daha belli değil.

İZLENİMLER

Senelerdir yanlış izlenimler yaratıyoruz.

Türkiye haşhaş yetiştirerek dünyaya uyuşturucu ihraç eder! Türkiye ekonomisini Ek Rezerv Kolaylığı vererek IMF kurtarmıştır! Bu izlenimler kolay kolay silinmiyor.

Yanlış izlenimler yarattığımızın farkında değiliz. Hálá, IMF'nin Türkiye'ye neden Arjantin'den daha az para verdiğini tartışıyoruz. Umarız, Arjantin'e benzemeyiz.

On dokuz milyar dolar döviz rezervlerimizle sorunları çözelim derken, orta vadede daha kalıcı sorunlar yaratıyoruz.