İşverenin eşit davranma borcu ve eşitliğe aykırılık tazminatı

Eşitlik ilkesi, hem anayasada hem de İş Kanunu’nda düzenlenmiş olup işverenin işçileri arasında ayrım yapmamasına dayanır. İş Kanunu’nun 5. Maddesinde ayrıntılı olarak açıklanan bu ilke, eşit durumdaki kişilere eşit muamele yapılmasını amaçlamaktadır.

Haberin Devamı

Anayasa’nın “Kanun önünde eşitlik” başlığından ve Uluslararası Çalışma Örgütü Sözleşmesi'nden dayanağını alan bu ilke gereği, iş ilişkisinde dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım yapılamaz.

Bir işyerinde işveren, işçileri arasında ayrım yapıyor ve eşit davranmıyor ise işçiler iş sözleşmelerini haklı nedenle feshedebilir, buna bağlı olarak tazminatlarını almaya hak kazanabilirler. Bu noktada işçi, hem kıdem tazminatını hem de eşit davranma borcunun ihlaline dair verilecek tazminatı almaya hak kazanacaktır.

Eşit davranma ilkesi tüm hukuk alanında geçerli olup, iş hukuku bakımından işverene işyerinde çalışan işçiler arasında haklı ve objektif bir neden olmadıkça farklı davranmama borcu yüklemektedir. Bu bakımdan işverenin yönetim hakkı sınırlandırılmış durumdadır. Başka bir ifadeyle işverenin ayrım yapma yasağı işyerinde çalışan işçiler arasında keyfi biçimde ayrım yapılmasını yasaklamaktadır. 

Haberin Devamı

Emsal işçiler için tanınan yan ödemeler, prim ve ikramiye ödemeleri, sosyal yardım ve haklardan uzaktan çalışma yapan işçilerin de ayrım gözetilmeksizin faydalandırılması gerekmekte olup aksi halde eşit davranma borcuna aykırılık nedeniyle işverenin tazminat sorumluluğu doğacaktır. 

İşverenin eşit davranma borcuna aykırı davranmasının yaptırımı değinilen Kanun'un 5. maddesinin altıncı fıkrasında düzenlenmiştir. Anılan hükme göre işçinin dört aya kadar ücreti tutarında bir ücretten başka yoksun bırakıldığı haklarını da talep imkânı bulunmaktadır. Söz konusu fıkra metni emredici nitelikte olduğundan, anılan hükme aykırı olan sözleşme kuralları geçersizdir. Geçersizlik sebebiyle ortaya çıkan kural boşluğu eşit davranma ilkesinin gereklerine uygun olarak doldurulmalıdır.

Yazarın Tüm Yazıları