Virüslerde mutasyon ne anlama geliyor?

Bir virüs ne kadar çok dolaşır ve çoğalırsa o kadar çok mutasyon oluşarak virüste değişikliğe neden olur. Bu değişiklikler bazen, orijinal virüse kıyasla ortamına daha iyi adapte olan bir virüs varyantına neden olabilir. Bazı mutasyonlar ise virüslerin bir takım özelliklerinde değişime neden olabilir. Örneğin, daha kolay yayılabilir veya daha şiddetli hastalığa neden olabilir hale gelebilirler.

Bazı virüsler hızlı, bazıları ise daha yavaş değişir. COVID-19'a neden olan virüs olan SARS-CoV-2, HIV veya influenza virüslerine göre daha yavaş değişme eğilimindedir. Bu, kısmen virüsün kendi kopyalarını çıkardığı zaman "hataları" düzeltebilen "yeniden okuma mekanizması" ile açıklanabilir.

SARS-CoV-2’de görülen mutasyonlardan endişelenmeli miyiz?

SARS-CoV-2 dahil tüm virüslerin zaman içerisinde değişimi beklenen bir durumdur. Ancak önemli sonuçlar doğurabilecek değişimler açısından bu virüsler yakından izlenmektedir. Şu ana kadar bu virüsün yüzlerce varyasyonu dünya çapında tanımlandı.

Virüste meydana gelen mutasyonların virüsün özelliklerinde bazen hiçbir etkisi olmayabilir ya da çok az etkisi vardır. Mutasyonların virüsün genetik materyalinde nerede bulunduğuna bağlı olarak, virüsün bulaşma veya klinik şiddeti (daha ciddi hastalığa neden olabilir) gibi bir takım özelliklerini değiştirebilirler. İngiltere’de ortaya çıkan varyant diğer varyantlara göre daha kolay ve hızlı yayılıyor gibi görünüyor. Bu varyant ilk olarak Eylül 2020'de tespit edildi ve şu anda Londra ve güneydoğu İngiltere'de oldukça yaygın olarak görülmektedir. O zamandan beri dünyanın birçok ülkesinde de tespit edildi. Güney Afrika'da, İngiltere'de tespit edilen varyanttan bağımsız olarak başka bir varyant daha ortaya çıktı. İlk olarak Ekim ayı başında tespit edilen bu varyantın bazı mutasyonlarının İngiltere’de tespit edilen varyantla ortak olduğu görüldü. Bu varyant da daha kolay ve hızlı yayılıyor gibi görünüyor.

Şu ana kadar SARS-CoV-2 varyantlarının daha şiddetli hastalığa veya artmış ölüm riskine neden olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur.

SARS-CoV-2 ile ilgili hangi konular takip edilmektedir?

Bu yeni varyantların ne kadar yaygınlaştığı, daha faklı bir hastalığa neden olup olmadığı, aşıların etkinliğinde değişikliğe neden olup olmadığı ve mevcut testlerle tespit edilip edilemediği gibi konular bilim insanları tarafından izlenmektedir.

Aşının etkinliğinde değişikliğe neden olduğuna dair şu ana kadar bir kanıt yoktur ve virüse karşı bağışıklık yanıtının doğası nedeniyle bunun meydana gelmesinin zor olduğu görünmektedir.