Haydi çocuklar okula!

Gizem: Gülay ben iş seyahatinde olduğum için Lorin sömestirden önce bir hafta boyunca annemdeydi, şimdi üzerine tatille iki hafta daha eklendi. Bizde ne düzen kaldı ne de okula dair bir heves. Nasıl gidecek bu çocuk okula tekrar, gerçekten merak ediyorum?

Gülay: Bizim öyle bir derdimiz kalmadı şükür mü desem, ne yazık ki mi desem bilemiyorum... Bu yıl LGS yılı olduğu için sadece bir hafta tatil yaptı Bilge, ona da tatil denirse... Yazık, elinde test kitabı, bir çanta deneme sınavıyla çıktık tatile. Her yılın, her yaşın ayrı bir derdi var işte. Ama geçen yıllarda tatil dönüşleri epey zorlandık biz de.

Gizem: Üzüldüm Bilge’ye, öyle tatil mi olurmuş? Çocuk hiç dönmek istemese okula ben çok hak veririm. Hatta şu an Lorin’e bile hak veriyorum (gülüyor). Ama kimse bana hak vermiyor, 15 gün tatil mi olur Gülay Allah aşkına? Okul açılır açılmaz kasımda bir hafta ara tatil, sonra
iki hafta sömestir, sonra nisanda tekrar bir hafta ara tatil. E, yazın üç ay zaten tatil. Bu nedir? Ben de dönmek istemem okula, orası ayrı da çalışan anne-babalar ne yapsın, soruyorum sana?

Gülay: Zaten bu ara tatil meselesi bizim sisteme hiç uygun değil bana kalırsa. Duyduğuma göre de kaldırılması konuşuluyormuş zaten. Ara tatilsiz sisteme dönülürse sömestirin iki hafta olmasına itiraz etmem ama dediğin gibi ardı ardına ara tatillerle hem çocukların hem ebeveynlerin işi zor. Çocukların dikkatini toplamak zaten gittikçe güçleşiyor. Bir de böyle bol bol ara vermek motivasyonlarını iyice bozuyor.

Gizem: İşte beni anlayan biri. Tam düzen oturttuk derken ne uyku saati kaldı ne yemek yeme alışkanlığı. Bir de öğrenmiş, “Ama okul tatil anne, daha çok televizyon izleyebilirim” deyip duruyor. Bu 5 yaş da az değilmiş hani… Sen ne dersen de bildiğini okuduğu bir dönemden geçiyoruz iki aydır. Lütfen okul perileri gelip bir daha kapanmamak üzere açabilir mi şu kapıları?

Gülay: Ama Lorin haklı (gülüyor)... Biz yetişkinler de zevkli ve konforlu olana hemen alışırız. Hele o minikler erken kalkmaktan, evde herkes eğlenirken (ki sen o sırada çalışsan da ona uyanık olmak eğlenmek demek) erkenden uyumak zorunda olmaktan hiç hoşlanmıyorlar. Ama önerim okul açılmadan birkaç gün öncesinden sanki açılmış gibi bir düzen tutturmak. Normalde uyuduğu saatte uyutup okul saatinde uyandırmak.

Gizem: Keşke bunu geçen hafta konuşsaymışız Gülay, o zaman bu tavsiyene kesin uyardım. Zira biz İstanbul’dan yarın dönüyoruz, hem de akşam uçağıyla (gülüyor)! Muhtemelen okuldaki kahvaltıya yetişemeyiz, biz bu hafta okula gide gele ancak bir düzen oturtabiliriz diye düşünüyorum. Şaka bir yana ilkokul çocukları için bu durum hayli zorlu. Bak, çocuk ve ergen psikoloğu Gamze Gülsoy’la konuştuk, bana bu konuyla ilgili pek çok şey anlattı...

‘Somut bir program, işleri kolaylaştıracaktır’
Çocuk ve ergen psikoloğu Gamze Gülsoy

◊ Tatilde belli rutinlerimiz değişip gönlümüzce hareket edebildiğimiz için tatil dönüşleri hepimizi zorlayabiliyor. Çocuklar da aynı yetişkinler gibi okula dönüşte değişen rutinlerin sona ermesi nedeniyle duygusal olarak etkilenebiliyor. Ancak uyum sürecini zorlanmadan yürütmek mümkün.
◊ Uyum süreci çocuğun mizacı, yeni durumlarla başa çıkma biçimi, bağlanma biçimleri ve okul ortamı gibi birçok faktöre bağlı. Çocuğunuz ister anaokuluna ister yeni bir sınıfa başlasın, korkularını, kaygılarını kontrol etmek, onları fiziksel ve duygusal olarak hazırlamak için yapılacak pek çok şey var.
◊ Çocukların okul hakkında akıllarında yer alabilecek soruları düşünün. Neler aynı, neler farklı olacak, orada neler yapacak vb… Bunlar hakkında onlarla iletişim kurmanız yaşadıkları stresi ciddi ölçüde azaltabilir. Okulla ilgili belirsizliklerle baş edebilmeleri için detaylı bilgi verilmelidir. Bilin-
mezlik veya belirsizlik herkeste olduğu gibi çocuklarda da önemli ölçüde kaygı yaratır.
◊ Çocuğunuz okula yeniden başlarken gergin hissedebilir. Okul konusunda heyecanlı olmaları önemlidir. Bu heyecanı oluşturmak için birlikte hazırladığınız bir alışveriş listesiyle ikinci dönem için eksiklerini beraber alışverişe çıkarak giderebilirsiniz.
◊ Sürekli bilgisayar, tablet başında olan bir çocuğun zihninin tamamının sanal dünyayla meşgul olması, tatil bittikten sonra gerçek dünyayla yüzleşmesi adaptasyon sürecini etkiler. Okullar açılmadan kullanım sürelerini minimuma indirerek, kontrollü bir rutin oluşturarak, özellikle yatmadan önce kitap okuma/dinleme alışkanlığını günlük rutininin bir parçası haline getirmeye çalışın.
◊ Okulların açılmasından en az 2-3 gün önce uyku ve yemek düzenini yeniden planlayın. Bu süreçte bir çizelge oluşturabilirsiniz, programın somut bir şekilde yazılmış olması işleri daha kolaylaştıracaktır. Örneğin; uyanma, kahvaltı, ders çalışma, teknoloji kullanımı, kitap okuma, diş fırçalama, uyku saatleri gibi.