Hayalet şehre döndü! Hızla terk ettiler, kimse kalmadı...

Bu terk edilmiş kasaba ve şehirler sanki devasa zaman kapsülleri gibiymiş gibi...

Şili’nin kuzeyinde bulunan eski potasyum nitrat rafinerisi. İki büyük şirketin ortaklaşa kurduğu 1930 ve 1940’lı yıllarda nitrat madenciliğinin merkezi sayılan kasaba 1958 yılından itibaren şirketlerin kapanması sonucu terk edilmeye başlandı.

1970 yılında hayalet kasaba haline geldikten sonra Şili hükümeti tarafından ulusal anıt olarak ilan edilmiş ve turizme açılmış. Kasabada orijinal sandalyeleri bulunan tiyatro, evler, gemi kabuğundan yapılmış dayanıklı bir yüzme havuzu bulunuyor. 2005 yılında UNESCO tarafından Dünya Miras Alanı olarak ilan edilmiş ve yıkılması engellenmiş.

MS 79 yılında Vezüv Yanardağı’nın patlaması sonucunda varlıklı, küçük, Roma sahil beldesi kül altında kalıyordu. Bölgeye yapılan keşifler sonucunda şehirde özel villalar, dükkânlar, günlük kullanılan eşyalar, hamamlar bulunmuş. Şehrin yüzde 75’i keşfedilememiş ya da gömülü bir şekilde yer altında kalmış. Napoli’nin güneyinde bulunan Hercaleneum’a şehirden otobüs ve trenle ulaşım sağlanıyor.

Arjantin'deki ‘boğulmuş kasaba’ olarak bilinen Villa Epecuén, 1985 yılında, yoğun yağışlar nedeniyle sular altında kaldı.

Ölüm olmamakla birlikte, çoğu insan bu olayla birlikte evlerini kaybetti. Daha sonra 2009'daki hava değişimiyle ölü ağaçlar ve tuzlu suyla solmuş kalıntılar ortaya çıktı.

Güney İtalya’nın Basilicata Bölgesi’nde çarpıcı bir şekilde kademeli bir tepede konumlanan bu ortaçağ köyü, toprak kaymaları ve deprem felaketlerinden dolayı son 50 yıldır terk edilmiş durumda. Oyulmuş kapı ve pencere görüntülerine sahip Matera ilinde bulunan Craco şehri, tabloyu andıran saray, kale ve kilise kalıntıları ile rehberli bir turda görülmeye değer nitelikte. Şehrin aziz koruyucusu St Vincenzo’yu ziyaret edip dua eden pek çok ziyaretçi bulunmakta.

1900'lerin başında elmas madenciliği, Namibya'daki Kolmanskop'u , daha sonra Alman Güney-Batı Afrika'sı olarak bilinen bir maden kasabası haline getirdi. Yine de elmas madenciliği sonsuza kadar sürmedi ve nihayetinde endüstri daha güneyde yeni fırsatlara taşındı.

Bunun sonucu olarak Kolmanskop, 1950’lerde terk edildi ve bu şehirden geriye sadece ıssız bir çöl kaldı. Hem de binaların üzerinden ve içinden yükselen kum kabarcıklarıyla...

Uzun ağaç kökleri, 12. yüzyıl tapınağı Ta Prohm'un üzerine sarkıyor , kapılarında sürünerek süslü oyulmuş taşlarını yavaşlatıyor. Kamboçya'daki diğer Angkor tapınaklarının çoğundan farklı olarak, Ta Prohm, Khmer İmparatorluğu'nun çöküşüyle terk edilmesinden bu yana çoğunlukla yüzyıllarca ormana bırakıldı.

Son yıllardaki koruma çabaları, tarihi alanın tamamen kaybolmasını önlemeye yardımcı oldu, ancak pamuk ağaçlarının ve incirlerin kök sistemleri kutsal yapıları tüketmeye devam ediyor.

2. Dünya Savaşı sonrasında kimyasal silah üretim tesisi kapatıldıktan sonra Japonya'nın Okunoshima adası tavşanlar tarafından istila edildi. Bu uzun kulaklı tavşan türlerinin, eski deneklerden geldiklerine dair teoriler ve bazılarının da serbest bırakılan evcil hayvan oldukları teorisiyle, şimdi adı “Tavşan Adası” olan bu yere nasıl geldikleri hala merak konusu...

Birçok Viktorya dönemi mezarlığına benzer şekilde, Philadelphia'daki Moriah Dağı, 1855'te kuruldu, bakımlı çimler, ağlayan melekler ve mermer anıtların etrafında huzurlu yollarla tasarlandı. Ama terk edilir edilmez doğa tüm bu planlara müdahale etmeye başladı.

Mezarlık derneğinin son üyesi 2004'te vefat etti ve 2011'de resmi olarak yönetecek kimse kalmadığı için kapatıldı. Bununla birlikte, Moriah Dağı Dostları adlı bir gönüllü grubu, geyikler yollara bağlanan ve aşırı büyümenin genellikle türbeleri ve mezarları tamamen gizlediği, kasıtsız kentsel ormanların altına gömülen binlerce kişiyi onurlandırmak için buranın bakımı üzerinde çalışıyor.

Tamamen yeşilliklerle kaplı evlerin görünümünden, Çin'in Houtouwan'ının yüzyıllardır terk edildiğini düşünürsünüz. Ancak Shengshan Adası'nda sadece eski bir balıkçı kulübesi bulunuyor. Yosun ve sarmaşıklar, hayalet kasabayı ve dolambaçlı sokaklarını neredeyse yemyeşil bir örtüyle kaplamış durumda...

"Yüzen orman" olarak adlandırılan, Avustralya'nın Sidney kentinin batısındaki Homebush Körfezi'ndeki SS Ayrfield adındaki bu gemi, 1911’de inşa edilen ve 2. Dünya Savaşı sırasında Amerikan askerlerini ve mühimmatını taşımış.

1972'de hurdaya çıkan geminin içinde kocaman bir orman oluştu. Gerçek olduğuna inanılmayan masalsı bir görünüme sahip. Bir zamanlar savaşlarda kullanılan 102 yıllık geminin içinde yıllar içinde ağaç yetişmesi de her zaman görülmeyen nadir bir olay.

Hindistan'ın Ross Adası yavaş yavaş ağaçlar tarafından saklı kente dönüşmeye başlıyor. 19. yüzyılda İngiliz idari binalarının terk edilmesiyle, binaların etrafı zamanla bu sarmaşıkların ağaçların kökleriyle çevrelendi.

Şimdilerde bu bölgede geyikler dolaşıyor ve harabeleri sarmaya devam eden ficus ağaçlarının arasından geçiyor.

Bir zamanlar Typhoid Mary'nin sürgün edildiği New York’taki bulaşıcı hastalıkların yer aldığı eski karantina adası, bugün balıkçıllara ve diğer kıyı kuşlarına ev sahipliği yapıyor.

Kuş popülasyonu son zamanlarda bir düşüş yaşamış olsa da kudzu ve diğer yapraklar yarım asır boyunca çürümeye bırakılan yapıların üzerinde yer alıyor ve kuşlar hala bu adada varlığını devam ettiriyor.

1872'den 1948'e kadar Kaliforniya'daki Año Nuevo Adası , tehlikeli sularda gemi enkazlarını önlemek için bir ışık istasyonu olarak hizmet etti.

Son bekçisi de ayrıldıktan sonra, 1950'lerde bölgeyi kuzey fokları bastı ve bu sürüye kısa bir süre sonra deniz aslanları ve deniz kuşları da katıldı. Ada şu anda resmi olarak vahşi yaşam koruma alanı olarak kabul ediliyor ve sadece bölgeye gelen araştırmacılara izin veriliyor.

Türkmenistan’ın Karakum Çölü’nde kurumuş bir arazide bulunan Merv, İpek Yolu güzergahındaki en muhteşem şehirlerden birisi. Merv, kütüphanelerin, tapınakların, bahçelerin ve kanallarla yeşillenmiş meyve bahçelerinin ev sahipliğini yapar. Onu yeterince çekici kılan eşsiz hazineleri ve ilk bakışta göze çarpan Merv’in çamur rengi duvarları ise Moğol istilasından kurtulmasına yardımcı olamamıştır. Kız Kala Kalesi'nin duvarları, yıkılmış kuleleri, geniş şehir duvarları, çökmekte olan sarayları, tapınakları ve kiliseleri, Merv’in tarihini anlatmaya yetiyor.

Japonya'daki 2011 Fukushima nükleer erimesinde olduğu gibi, binlerce yaban domuzu, vaşak ve geyik gibi diğer hayvanlar terk edilmiş topluluklardaki nüfuslarını ikiye katladı, Ukrayna'nın Pripyat kentindeki 1986 Çernobil nükleer kazası ekolojinin afet bölgesine hızla tepki verdiğini görüldü.

Çernobil başlangıçta arazilerini tahrip etti ve bir ormanlık alana, ölmekte olan ağaçların kızıl iğneleri nedeniyle ‘Kızıl Orman’ takma adını kazandırdı.

2008’deki Büyük Sichuan Depremi’nden sonra, çoğu korkunç bir duruma gelen ve sadece beşte bir binanın ayakta kaldığı Beichuan, anılarda yaşamak üzere ve bir daha inşa edilmemek üzere 20 bin nüfusu ile terk edilmeye karar verilmişti. Zamanda dondurulmuş bir açık hava müzesi konumunda olan Beichuan’ın bozulmuş binaları, felaketlerde hayatını kaybetmiş pek çok kişi anısına ya terk edilmiş ya da çelik direklerle desteklenmiş. Burası mutlaka görülmesi gereken bir yer.

1879 yılında altın madenciliğinin kalbi olarak bilinen kalabalık bir kasabaydı. 5-7 bin arasında değişen bir nüfusa sahip olan kasabada o yıllarda yaklaşık 200’e yakın bina olduğu söyleniyor. 1940’lara kadar yaşayan insanların olduğu kasabada, günümüze kadar yaklaşık 110’a yakın bina hâlâ sağlam-yarı sağlam olmak üzere ayakta ve bir zamanlar canlı olan kasabanın ıssız sokaklarında ziyaretçiler yürüyebilme imkânı bulabiliyor.