Bol çiçekli ‘Bahar’

Bir metafor olarak ‘Bahar’ kavramını serginizin başlığına nasıl ve hangi yönleriyle taşıdınız?
Çiçek ve anlamı sanat serüvenimin başladığı, nakkaşlık pratiğimin ana temasını oluşturuyor. Bu sergimin temasında belirlediğim bahar dallarını yorumlarken hayallerle, beklentilerle, umutlarla hazırlanan formları; devrin estetik anlayışını, zevkini, hatta hayata bakışını yansıtıyor. Hazırlanış amacını aşan bir anlam ve güzellik var. Baharda nasıl doğa bir değişim dönüşüm içerisindeyse, benim motiflerim de sürekli bir değişimin ortasında bulunuyor.

Çalışmalarınız sergi mekânına nasıl bir kurgu içerisinde yerleştirildi; birbiriyle iletişim halinde mi?

Sergiyi gezerken başlangıç noktasında nakkaşlık pratiklerine bağlı kalarak yaptığım altı kâğıt işten başlıyoruz. Hemen yanında karşılıklı iki duvarda, motifleri yeniden analiz edip ‘op art’ tekniği ile tuvale aktardığım işlere geçiyoruz, bunlar birbiriyle konuşan işler. Daha sonra çiçeklerin detayına girerek, yapraklarını yorumladığım altı büyük iş var. En sonda bir fotoperformans ile bitiriyorum. Bu performansta resmini yaptığım çiçeklerden birini vazoda yaşayan çiçek olarak sergiliyorum. Bu çiçeği her gün sergi alanında tıpkı bir empresyonist gibi aynı saatte instax’la fotoğraflıyorum. Polaroid çıktıların altına kaç gün yaşadığını not ediyorum. Böylelikle bir çiçeğin yaşam sürecine hep birlikte tanık olurken, izleyiciyi kalıcı olanla geçici olan kavramları üzerinden sorgulamaya davet ediyorum.

Farklı disiplinleri nasıl harmanlıyorsunuz? Üretim sürecinizden bahsedelim mi?
Hem geleneksel süsleme sanatlar hem plastik sanatlar eğitimi almam farklı medyumlar kullanmamda esneklik sağlıyor. Aslında geleneksel sanatlardaki sıkı sıkıya bağlılık ile Op Art’taki hataya yer vermeyen netliği ve bir matematiği olma durumu açısından, felsefe olarak benzemese de disiplin olarak benzerlikleri olduğunu söyleyebilirim. Teorideki bu benzerlik benim işlerimde her zaman zanaatı ön planda tutmama da yardımcı oluyor.
mOptik sanat ve geleneksel sanat arasındaki benzerlikleri, ayrışan noktaları ve işlerinizde sizin nasıl konumlandırdığınızı dinleyebilir miyiz?
Az önce değindiğim disiplin ve kurallara bağlılığın benzerliğinden bahsedebiliriz. Aslında işlerimde kurallara sıkı sıkıya bağlılığı da sorguluyorum. Geleneksel sanatlardaki tüm işler iki boyutludur, üçüncü boyut yasağı vardır. Benim işlerimde ise üçüncü boyutu da ekleyerek bu duruma bir gönderme yapıyor ve estetik mirasımızı yeniden sorgulamaya davet ediyorum. Daha önce MERKUR’de düzenlediğim ‘Saklı Çeyiz’ ve ‘Face Book’ sergisinden sonra ‘Bahar’, bu bütünün bir sonraki parçası gibi düşünebiliriz. ‘Saklı Çeyiz’de sandıklarda saklanan kültürel belleğimizin formlarını öne çıkarmaya çalışarak çeyiz sergileme gibi geleneksel ritüelleri tekrar sorgulamaya ve düşündürmeye çalıştım. ‘Face Book’ta bu formların detayına girerek kadına etkisi ile Selçuklu döneminde kadın ve portre temalarını kadın başlıkları üzerinden sorguladım. ‘Bahar’ sergisinde ise döneminin çağdaşı olarak anılan sernakkaş Kara Memi’nin bahar dalları ekolünden çıkarak benimsediği natüralist üslubunu op art pratikleri ile yeniden soyutlanan işler ile yarı üsluplaştırılmış çiçekler yaparken aynı zamanda geleneksel süsleme sanatları pratiklerini yeniden sorgulamaya davet ediyorum. Özetle estetik değerlere yaklaşmaya çalışırken bir estetik mirasımızın oluşmasını ve sanat tarihi literatüründe daha başat akım olarak yer almasını ve daha çok insana ulaşmasını arzuluyorum.
Zeynep Çilek Çimen’in ‘Bahar’ başlıklı sergisi 3 Haziran’a kadar MERKUR Galeri’de.