Yargıtay'dan olsun

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı yeni anayasa değişikliğindeki Hâkimler ve Savcılak Yüksek Kurulu’nun (HSYK) yapısına ilişkin önerisini TBMM Anayasa Komisyonu’na sundu. HSYK’nın 14 üyeden oluşması, kurul başkanının adalet bakanı değil Yargıtay birinci başkanı olması, Adalet Bakanlığı müsteşarının yanı sıra Yargıtay Cumhuriyet başsavcısının da kurula tabi üye alınması, 5 üyenin cumhurbaşkanı, 6 üyenin TBMM tarafından belirlenmesi önerisi yapıldı. Başsavcılığın sitesinden açıklanan HSYK önerisi ve gerekçesi özetle şöyle:

SEÇİMİN TERK EDİLMESİ YERİNDE
“Yaşanan tecrübeler mevcut sistemin hâkim ve savcıları delege yapan, seçim yarışına sokan, meslektaşlarını potansiyel seçmen olarak görmelerine ve çeşitli nedenlerle kamplaşma ve kutuplaşmalara yol açtığını göstermiştir. Bu durum, mesleğin objektif, tarafsız, bağımsız ve önyargısız olarak icra edilmesine, evrensel meslek ve etik ilkelerine uygun davranılmasına engel oluşturduğundan, hâkim ve savcıların Kurul’a üye seçimine doğrudan katılımı sakıncalı görülerek, mevcut uygulamanın terk edilmesinin yerinde olacağı düşünülmüştür.

GENİŞ KATILIMLI DİNAMİK YAPI
Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi, ‘egemenliğin kaynağının millet olması’ ilkesinin bir tezahürü olduğundan hareketle, kurul üyelerinin belirlenmesi sürecine cumhurbaşkanlığı makamının katılımının da demokratik meşruiyeti güçlendireceği değerlendirilmiştir. Halkın oyları ile seçilen milletvekillerinden oluşan TBMM’ye kurula üye seçme imkânı tanınmış, yasama organının yargı ve yürütme organlarının yanında sürece katılımı sağlanarak, Kurul’un demokratik meşruiyeti güçlendirilmiş, hâkim ve savcı sınıfından olmayan üyelerin mevcudiyeti korunmak suretiyle Kurul’un geniş katılımlı, gelişmelere açık ve dinamik bir yapıya kavuşturulması amaçlanmıştır.

Yargıtay birinci başkanı ve Yargıtay Cumhuriyet başsavcısının kurula doğal üye olarak katılımları ile Yüksek Yargının Kurul’da en üst düzeyde temsili ve bu suretle yargı bağımsızlığının güçlendirilmesi hedeflenmiştir. Yukarıdaki açıklamalar ışığında, HSYK aşağıdaki şekilde tasarlanmıştır: HSYK, mahkemelerin bağımsızlığı ve hâkimlik teminatı esaslarına göre kurulur ve görev yapar. HSYK 14 üyeden oluşur. Kurulun başkanı Yargıtay birinci başkanıdır. Katılmadığı hallerde kıdemli birinci başkanvekili kurula katılır. Yargıtay Cumhuriyet başsavcısı ve Adalet Bakanlığı Müsteşarı kurulun tabii üyesidir. Yargıtay Cumhuriyet başsavcısının katılamadığı hallerde başsavcıvekili katılır. Yargıtay’dan ve Danıştay’dan seçilecek üyeler Yargıtay ve Danıştay genel kurullarının kendi üyeleri içinden göstereceği adaylar arasından seçilir. Üyeler dört yıl için seçilir. Süresi biten üyeler bir kez daha seçilebilir.”