Polisiye roman nedir ve özellikleri nelerdir? Polisiye roman örnekleri ve önerileri
Güncelleme Tarihi:
Mensur eserler, olay, bildirme ve düşünce yazıları olarak üç ana başlıkta toplanır. Olay yazılarından biri olan romanlar ise üsluplarına ve konularına göre ikiye ayrılır. Konularına göre roman türleri şu şekilde sıralanabilir: 1- Gotik / Fantastik 2- Polisiye 3- Korku & Gerilim 4- Tarihi 5- Sürrealist & Pikaresk roman. Polisiye roman nedir ve özellikleri nelerdir tüm detayları ile derledik.
Türk Edebiyatında ilk polisiye roman, ''yazı makinesi'' lakabıyla bilinen Ahmet Mithat Efendi tarafından kaleme alınmıştır. Esrar-ı Cinayat (Cinayet Sırları) adlı roman 1884 yılında yayımlanmıştır.
Polisiye roman, suçlularla dedektiflerin anlatıldığı, gizem ve merak unsurunun ön planda tutulduğu kurgusal metinlerdir. Gotik edebiyatın en önemli temsilcilerinden biri kabul edilen Edgar Allan Poe'nun yazdığı Morgue Sokağı Cinayetleri, ilk polisiye roman kabul edilir.
Dünya genelinde en çok okunan polisiye roman yazarları ise Agatha Christie ve Jean-Christophe Grangé'dir.
Polisiye Romanın Özellikleri Nelerdir?
1- Polisiye romanları, genellikle gizemli bir cinayeti araştıran polislerin ya da kayıp birini arayan dedektiflerin gözünden anlatılır.
2- Genellikle polisiye romanların giriş bölümünde bir cinayet işlenir. Cinayeti işleme ihtimali bulunan şüpheliler okura tanıtılır. Gelişme bölümünde birçok cinayet daha işlenir. Sonuç bölümünde ise cinayetlerin gizemi çözülür.
3- Polisiye türündeki birçok eser sinemaya uyarlanmıştır. Örnekler:
Kitap: Patricia Highsmith - Trendeki Yabancılar
Yönetmen: Alfret Hitchcook
Yapım Yılı: 1951
Kitap: James M. Cain - Çifte Tazminat
Yönetmen: Billy Wilder
Yapım Yılı: 1944
Kitap: Patricia Highsmith - Yetenekli Bay Ripley
Yönetmen: Anthony Minghella
Yapım Yılı: 1999
4- Sherlock Holmes türündeki polisiye romanlarda mizah ön plandadır. Bazı romanlarda ise korku, gizem ve gerilim unsurları birlikte kullanılmıştır.
5- Polisler, hırsızlar, katiller ve dedektifler, polisiye türündeki romanların ana karakterleri arasında yer alır.
6- Ülkemizde birçok yazar takma isimle polisiye romanlar yazmıştır. Bunların başında Server Bedi adını kullanan Peyami Safa gelmektedir. Bir dedektifin maceralarının anlatıldığı Cingöz Recai serisi toplam 14 kitaptan oluşmaktadır.
7- Bu tür romanlarda olaylar ön olanda olduğu için karakterlerin duygu ve düşüncelerine çok fazla yer verilmez.
8- Polisiye romanlarda amaç okurun ilgisini son sayfaya kadar canlı tutmaktır. Bu nedenle metnin içinde okurların başka kişilerden şüphelenmesini sağlayacak ifadelere yer verilir. Katilin kimliği ise genellikle son sayfada belli olur.
9- Bazı romanlarda, insanı suç işlemeye iten sosyolojik ve psikolojik nedenler ayrıntılı bir şekilde analiz edilmiştir.
10- Polisiye türündeki eserlere, dedektiflik romanı ve muamma romanı da denir.
Polisiye Roman Örnekleri ve Önerileri
Türk Edebiyatından Polisiye Roman Örnekleri ve Önerileri
1- Cüneyt Ülsever - Hisarüstü Cinayetleri, Azrail'in Aynası, Efendi ve Köle
2- Ahmet Ümit - Sis ve Gece, Sultanı Öldümek, Beyoğlu'nun En Güzel Abisi
3- Algın Sezgintüredi - Katilin Meselesi, Katilin Uşağı
4- Peyami Safa - Şeytani Tuzak, Zeyrek Cinayeti, Tiyatro Baskını
5- Celil Oker - Rol Çalan Ceset, Beyaz Eldiven Sarı Zarf
Dünya Edebiyatından Polisiye Roman Örnekleri ve Önerileri
1- Patricia Highsmith - Tuzun Bedeli, Derin Sular
2- Trevanian - İnfazcı, Yirminci Mil, Kentte Sıcak Gece, Hesaplaşma
3- Jean-Christophe Grangé - Sisle Gelen Yolcu, Kurtlar İmparatorluğu
4- Stephen King - Yeşil Yol, Hayvan Mezarlığı, Cinnet, Billy Summers
5- Agatha Christie - Şark Ekspresinde Cinayet, Ölüm Sessiz Geldi
6- Tess Gerritsen - İkiz Bedenler, Sona Kalan
7- Arthut Conan Doyle - Dörtlerin İşareti, Kayıp Dünya, Mavi Yakut