‘Menbiç’te beraber çalışıyoruz’

ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Antony Blinken, resmi temaslar için geldiği Ankara’da CNNTürk muhabiri Büşra Arslantaş’ın sorularını yanıtladı. Blinken özetle şunları söyledi:

SINIR SALDIRGANLAR İÇİN KULLANIYOR

(Türkiye’nin ABD’ye Suriye’de ortak bir operasyon düzenlenmesi teklifinin reddedilmesi): “Aslına bakarsanız Menbiç’te beraber çalışıyoruz ve bu çok önemli bir operasyon. Türkiye ile Suriye arasındaki sınırın bir süredir DAEŞ’in kontrolü altında bulunan bir kısmı var. DAEŞ bu bölümü yabancı savaşçıları Suriye’ye sokmak ve savaşçı tedarikini tazelemek için kullanmanın yanında, eğitimlerini tamamlayan söz konusu savaşçıları ve teröristleri Türkiye’de, Avrupa’da ve ABD’de saldırılar düzenlemek üzere Suriye’den çıkarmak için kullanıyor... Operasyon gerçek anlamda başarı elde ediyor ve ABD ile Türkiye arasındaki koordinasyon ve işbirliğinin bir sonucu.”

(ABD’nin PKK bağlantılı YPG ile işbirliği yapması): “DAEŞ’i (IŞİD) mağlup etmek güçlü ve ortak menfaatimiz ve Suriye’de bu menfaati paylaşan çeşitli gruplarla çalışmaktayız. DAEŞ tehdidini ortadan kaldırma konusunda olabildiğince etkili olmaya çalışıyoruz. Türkiye’nin PKK konusundaki endişelerine karşı son derece hassasız; Türkiye’nin çabalarını destekliyoruz, bilhassa da PKK’ya terör eylemlerine son vermesi, silahlarını bırakması ve maalesef kalkmaya karar verdiği müzakere masasına geri dönmesi yönünde defalarca çağrıda bulunduk. Yani, PKK konusunda Türkiye ile dayanışma içerisinde hareket ediyoruz.”

(YPG’nin çekileceği güvencesi verildi mi?): “Suriye’de ağırlıklı olarak Suriyeli Arap kuvvetleriyle çalışıyoruz. Bizim ve Türkiye için kritik nokta ve müşterek menfaatimiz, DAEŞ’i mağlup etmekte mümkün olduğunca etkili ve hızlı olabilmek. Bu konuda büyük başarı elde ettik. Tehdit ortadan kaldırıldığında, güvenlik durumu her iki taraf için de çok çok daha iyi hale gelecek.”

(Kürt devletine izin verilecek mi?): “Hiçbir grubun Suriye’nin doğasını değiştirip kendi siyasi çıkarlarını ilerletmek adına Suriye’deki durumdan yararlanmasını desteklemiyoruz. Birleşik, toprak bütünlüğü korunan ve kendi birleşik milli egemenliğine sahip bir Suriye’den yanayız. Hedeflediğimiz amaç bu.”

SURİYE’DE KRİTİK ZORLUK

(Menbiç operasyonunun ardından YPG kuvvetleri burayı terk edecek mi?): “En önemlisi, ilk olarak, Suriye’de yürütmekte olduğumuz operasyonların DAEŞ’in yenilgisi ve ortadan kaldırılmasıyla sonuçlanması. Zorluklardan biri bu ve üstesinden gelmek için birlikte çalışıyoruz. Ancak Suriye’de kritik bir başka zorluk daha var, o da Esad rejiminden uzak bir siyasi geçiş dönemi için gerekli koşulları yaratmak... Tüm halkının menfaatlerini temsil eden, ancak toprak bütünlüğü bozulmamış birleşik bir devlet olmayı sürdüren, tamamen egemen, kurumları işlevlerini hala yerine getirebilen bir Suriye’ye bu şekilde ulaşabiliriz. Türkiye ile de ortak hedefimiz bu ve her iki zorlukla da aynı anda uğraşmak zorundayız.”

PKK SON DERECE YANLIŞ KARAR ALDI

(Türkiye’nin PKK ile mücadelesi): “PKK’ya teröre son vermesi, silahları bırakması ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın müzakere masasında çözüm aramaya dair ileri görüşlü liderliğiyle oluşturulan sürece geri dönmesi yönünde açık çağrılarda bulunduk. Maalesef, PKK bu süreci terk etme ve şiddete dönme yönünde son derece yanlış bir karar verdi.”

“Türkiye yakın bir dost, yakın bir ortak ve NATO üzerinden bir müttefik. En yakın ortaklar arasında bile farklılıklar olacaktır ve var da... Farklılıklarımız olduğunda açık davranıyoruz. Bugünkü görüşmelerimiz de böyle bir mahiyete sahipti. Türkiye’nin ABD hakkında düş kırıklığına uğradığı zamanlar vardır; ABD’nin de Türkiye’ye dair düş kırıklığı yaşadığı zamanlar vardır. Temelde yatan unsur, hakkında çok güçlü duygular beslediğimiz bir ortaklık, dostluk ve ittifaktır.”

İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ EN BÜYÜK ANLAŞMAZLIK

(İki ülke arasındaki en büyük anlaşmazlık): “Konuşma özgürlüğü, ifade özgürlüğü, toplanma özgürlüğü konularıyla ilgili olarak Türkiye’nin son dönemde yöneldiği istikamete ilişkin endişelere sahip olduğumuzu söylemeliyim. Türkiye gibi güçlü bir demokrasinin temelinde bu temel haklara saygı yatar ve sadece görüşlerini ifade ettikleri için tutuklanan veya kovuşturmaya uğrayan insanlar gördüğümüzde bu bir sorun teşkil eder. Son aylarda gördüklerimiz bu endişeye neden oluyor. Türkiye’nin demokrasisi büyük bir güce sahip. Ülkenin gücünün temelinde yatan şey gerçekten bu, ve işte bu nedenle, bizler hükümetin bunu gözden kaçırmamasını ümit ediyoruz.”

(Başkanlık sistemi tartışması): “Bu bizim yorum yapacağımız bir konu değil, Türk halkının vereceği bir karar. Biz kendi sistemimize değer veriyoruz ve bu sistem bizim için iyi bir şekilde işliyor. Ancak her ülke kendi kararını kendisi vermek durumundadır ve bu gerçekten Türk halkına bağlı bir konu.”

(Fethullah Gülen’in olası iadesi): “Varsayımsal durumlar veya sorular üzerine spekülasyon yapmayacağım. ABD’den herhangi bir konuyla veya Türkiye’nin herhangi bir endişesiyle ilgili olarak hukuki kanallar yoluyla bir talepte bulunulursa, buna büyük ciddiyetle yaklaşırız ve son derece dikkatli şekilde ele alırız.”

Bilgi Notu:

Suriye’de Rakka’ya yönelik operasyonda ABD’nin PYD ile işbirliği yapmasını eleştiren Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, 29 Mayıs’ta yaptığı açıklamada “Oysa (ABD ile) güçleri birleştirsek, onların özel güçleri var, bizim özel güçlerimiz var. Cerablus hattından bir cephe açılsa aşağıya doğru temizlenip Menbiç cebi kapatıldıktan sonra rahatlıkla Rakka’ya doğru gidilebilir” demişti. Bu açıklamadan birkaç gün sonra ABD’nin desteklediği YPG’nin ana unsur olduğu SDG güçleri Menbiç’e harekât başlatmıştı.