Son dakika haberleri: Ortadoğu'da tansiyon zirvede! Guterres'den barış çağrısı: Dünya başka savaş kaldıramaz
Güncelleme Tarihi:
İsrail ablukasındaki Gazze'den ve bölgeden sıcak haberler gelmeye devam ediyor... Dünya ise nefesini tutmuş Ortadoğu'dan gelen haberleri takip ediyor. Günlerdir beklenen 'intikam saldırısı'na dün gece imza atan İran, İsrail'i hedef aldı. IDF, İran'ın gece boyunca İsrail'e ateşlediği 300 kadar füzenin %99'u durdurulduğunu duyurdu. BM Genel Sekreteri Guterres BMGK Olağanüstü Toplantısı'nda barış çağrısı yaparak, "Ortak bir sorumluluğumuz var. İşgal altındaki Batı Şeria'yı kurtarmak. Küresel barış şuan zarar görmekte. Ne bölge ne de dünya bir savaşı daha maalesef kaldıramaz" dedi.
İsrail - Hamas savaşında yaşanan son dakika gelişmeleri...
İran'ın BM Temsilcisi, BMGK Olağanüstü Toplantısı'nda şu ifadeleri kullandı:
Konsolosluğa saldırının ardından İran'ın harekete kendini savunma hakkına uyumlu olarak yapıldı. Bu eylemler gerekli ve ölçülüydü. Sadece askeri bölgelere düzenledik saldırıyı. Konsey'de İsrail'in saldırısını kınayanlara teşekkür ediyorum. Belirli üyeler şu an bulunduğumuz durumun kök sebeplerini görmezden geldi. Yok edici bir oyuna girdiler. Suçlu kim oyununa girdiler. İran'ın haklı cevabını kınadılar. 6 aydır özellikle ABD İsrail'in Gazze'deki katliamdan sorumlu tutulmasını engellediler. İran'ın kendini savunma hakkını da görmezden geliyorlar. İsrail'in Filistinlilere yöenlik soykırımlarını meşru görüyorlar. Korkunç eylemlerinin üzerini örtmek için bunu kullanıyorlar. Bu kullandıkları şey bizim kendimizi korumamız. İran'ın kendini savunma hakkı bulunduğunu söyledik. BM Genel Sekreteri ile görüşmemizde güçlü bir kınama yapılması gerektiğini söyledik. Gerekli önlemlerin alınarak sorumluların adalete teslim edilmesi gerektiğini söyledik. İran'a başka bir şans bırakılmadı ve hukuka uygun olarak cevap verildi. İsrail'in Gazze'dekilere açtığı savaş var. İsrail soykırımının büyümesi için cesaret verildi. İsrail'in sorumlu tutulmasının önüne geçiliyor burada. Yaptıklarının üstünü örttüler. Sözde İsrail'in kendi savunma hakkına işaret ederek bunu yaptılar. BM kararını İsrail görmezden geldi ve daha büyük suçlar işlemeye devam etti. Bu hukuksuz rejim korkunç çok suç işledi. İsrail sorumlu tutulmalı. İsrail bölgede bir tehdit oluşturuyor. İsrail'in politikası genişlemek ve gerilimi büyütmek. Bu konsey rejimin isteklerini yerine getirmesine izin vermemeli. İsrail'in dikkatsiz eylemlerine karşı cezai eylemler uygulanmalı.
İsrail'in BM Temsilcisi, BMGK Olağanüstü Toplantısı'nda şunları söyledi:
İran kendilerini kıtalar arası balistik füzelerle donatıyor. Siz sıradaki hedeflerisiniz. Hamaney rejimi Nazi gibi hareket ediyor. 'Yahudilere ölüm ABD'lilere ölüm' diye bağırıyor' bu barbarlar. Ukrayna'daki siviller de İran'ın silahlarıyla öldü. İran Hava Kuvvetleri Irak üzerinden İsrail'e saldırdı. İran aynı zamanda Portekiz ticaret gemisine de el koydu. İran deniz ticaretini de tehdit ediyor. İran sadece terör devleti değil korsan bir devlet. İran Nazi yetkilileri gibi sadece Yahudilere saldırmıyor tüm dünyaya tehdit oluşturuyor. İran terörü fonlamaya devam ediyor. Bunlar devam ederken dünyayı İran'dan korumak için neler yaptınız? İran halkı dahil dünyayı İran'dan koruyun. İran BM kurallarını yıllardır ihlal ediyor. Hizbullah'a silah sağlıyor. Bu BM kurallarına aykırı. Neden bu soykırımcı cihatçılara izin verdiniz? İran'ın stratejisi net. Artık İran kendisini saklamıyor. Blöf yapmıyorlar. İran terörün bir numaralı sponsoru. Dünya artık İran'ın suçlarını görmezden gelmeyi bırakıp harekete geçmeli. Maskeleri düştü. Suçlarına yönelik ağır bir bedel ödetmeliyiz. İran'ın saldırısını herkes kınamalı. İran artık yeni güçlere sahip. İran yakın zamanda nükleer imkanlara da sahip olacak. HAftalar kaldı buna ulaşmaya ancak somut bir adım atılmış değil. Hamaney bir nükleer bomba gönderseydi ne olurdu bunu düşünün. İran'a karşı tüm yaptırımları yapmalıyız.
Hamas İran'ın silahlarıyla en büyük katliamı gerçekleşti. Kadınlarımıza tecavüz etti. Topluluklarımıza saldırdı. Köyleri yok ettiler. Hizbullah 7 Ekim'den bu yana binlerce İran füzesiyle İsrail'e saldırdı. Şu an tüm cephelerden saldırılara uğruyoruz. Siz ne yapardınız İsrail'in yerinde olsaydınız? İsrail'in harekete geçmeyeceğini düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. İsrail tüm haklarını saklıyor. Biz sessiz kalmayacağız. Biz aslanlardan oluşan bir milletiz. Bu saldırıyı karşılıksız bırakmayacağız. İran'ın İHA'larının yüzde 90'ı biz ve müttefiklerimiz tarafından engellendi. Bu yüzden ABD'ye teşekkür ediyorum.
İran'ı BM komisyonlarından çıkarmalıyız. Hiçbir pozisyonda bulunmamalılar. Elimizden gelen tüm imkanlarla yaptırımlarda bulunmalıyız.
BM Rusya Temsilcisi BMGK Olağanüstü Toplantısı'nda şunları söyledi:
İsrail'in İran'daki Şam Konsolosluğu'na saldırısının ardından çağrıda bulunduk. Ortadoğu, Suriye ve dünyanın hiçbir yerinde bu kabul edilemez. Konsey'de İsrail'in bu dikkatsiz adımları tekrarlamaması gerektiğini söyledik. ABD ve Fransa uluslarası hukukuk temel değerlerine saygı duymadı. Bu Viyana Sözleşmesi'nde de yer alıyor ancak tüm devletlere saygı duymuyorlar. Bir Konsolosluğa saldırı savaş sebebidir. Bize yönelik gerçekleştirilseydi anında cevap verirdik. Kendilerine gelince bunu söylüyorlar. Başkalarına olunca bunu görmüyorlar. 'Yeterince bilgimiz yok diyorsunuz, teknik açıklamalara giriyorsunuz'. Bu ikiyüzlülüktür. İran tarafından atılan adımlar reaksyion olarak gerçekleşti. Bugün bir çoğunuz bunu söyleme cesaretine sahip değil. Çoğunuz 'İsrail'in Batı Şeria'daki adımlardan dolayı bunlar gerçekleşiyor' diyemezseniz.
Ocak ayında ABD tarafından Kasım Süleymaniye yönelik saldırının ardından herhangi bir eylem alınmadı. Bölgedeki egemenliği bağımsızlığı tehlikeye atan bu adımlar devam etti. Tüm taraflara ihtiyatlı davranma çağrısında bulunuyoruz. Bu çatışmanın büyümesinin riskinin de farkındayız. Daha fazla kanın dökülmesi engellenmeli. Bu yüzden BMGK gerilimi azaltmaya yönelik tüm önlemleri almasına yönelik çağrıda bulunuyoruz.
İran 'Harekatın devam etmeyeceğini' söyledi. Aynısı İsrail'den de bekliyoruz.
ABD tarafından BMGK Olağanüstü Toplantısı'ndan konuştu. ABD Temsilcisi şunları söyledi:
ABD en güçlü İran'dan İsrail'e yapılan saldırıları kınıyor. İran, İsrail'de çok büyük ölüme yol açabilirdi. İran'ın bu dikkat siz eylemleri bölgedeki BM üyelere de tehlike yarattı. İran'ın yaptığı cevapsız kalamaz. Uluslararası hukuk ihlallerinde bulundu. Hizbullah BM kararları ihlal etti. Ticari gemilere saldırı yaparak BM kararlarını ihlal etti. İran İHA araçlarını Rusya'ya gönderdi. Bunlar İsrail'e karşı kullandığı silahlardı. İran, uluslararası bölgelerde ticari gemilere saldırdı ve el koydu. İran, 7 Ekim'deki saldırılara da destek oldu. İran'ın uluslararası barışa karşı oluşturduğu tehdide karşı sorumluluğumuz var. Güvenlik Konseyi İran'ın saldırılarını kınamalı. İsrail liderleriyle yakın temasta bulunmaya devam edeceğiz. ABD gerilimi artırmak istemiyor. Şu ana kadarki eylemlerimiz savunmaya yönelik oldu. İran'ın bu benzeri görülmemiş saldırıları kınanmalı. Gazze'deki kriz çözülmeli ve rehineler serbest bırakılmalı.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres New York'ta BMGK Olağanüstü Toplantısı'nda konuştu. Guterres şunları söyledi:
Hep birlikte büyük sorumluluğumuz var. Bütün ortaklar bunun büyümesini engellemeli. Güç kullanarak cevap vermek uluslararası hukuka aykırıdır. Ortak bir sorumluluğumuz var. İşgal altındaki Batı Şeria'yı kurtarmak. Küresel barış şuan zarar görmekte. Ne bölge ne de dünya bir savaşı daha maalesef kaldıramaz.
İran’ın İsrail’e yönelik saldırısının ardından İsrail Savaş Kabinesi bir araya geldi. İsrail basının toplantıya yakın kaynaklara dayandırdığı haberlerde, Savaş Kabinesi toplantısının İran’a verilecek karşılık konusunda karara varamadan sona erdiği aktarıldı.
Savaş Kabinesi’nin İran’a karşılık verilmesi konusunda kararlı olduğu ifade edilen haberlerde, Savaş Kabinesi’nin zamanlama ve kapsam konusunda henüz bir karara varamadığı belirtildi. Haberde ayrıca İsrail ordusunun İran’a verilecek karşılık konusunda ek seçenekler üretmesi için görevlendirildiği ifade edildi.
İran’ın İsrail’e yönelik saldırısının ardından İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) Sözcüsü Daniel Hagari basın toplantısı düzenledi.
Hagari, İran’ın İsrail'e yaklaşık 350 füze ve İHA ile saldırdığını aktararak, saldırının toplam 60 ton patlayıcı içerdiğini ve bunun "muazzam hasara yol açabileceğini" söyledi.
İran’a verilecek karşılığa değinen Hagari, "Son birkaç saatte değerlendirmeler yaptık ve savunma ve saldırı planlarını onayladık" dedi.
İran’ın İsrail’e saldırısının ardından G7 ülkelerinin liderleri video konferans yoluyla bir araya geldi. Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, yaptığı açıklamada, “G7 liderleriyle birlikte İran'ın İsrail'e yönelik eşi benzeri görülmemiş saldırısını oybirliğiyle kınadık. Tüm taraflar itidalli davranmalıdır. Gerilimin azaltılmasına yönelik tüm çabalarımızı sürdüreceğiz. Gazze'deki krizin bir an evvel, özellikle de acil bir ateşkes yoluyla sona erdirilmesi fark oluşturacaktır. Lübnan da dahil olmak üzere Orta Doğu'daki durum önümüzdeki hafta Avrupa Konseyi'nde ele alınacak” dedi.
Dışişleri Bakanlığı'ndan konuya ilişkin yapılan yazılı açıklamada, İsrail’in Gazze’de sürdürdüğü savaşın "yayılma ve tırmanma riski barındırdığına" dair uyarıların uzun süredir tüm muhataplara hatırlatıldığı belirtildi.
Açıklamada, "İsrail’in, İran’ın Şam Büyükelçiliğine gerçekleştirdiği uluslararası hukuka aykırı saldırı, kaygılarımızı haklı çıkarmıştır. İran’ın bu saldırıya yaptığı misilleme ve takip eden gelişmeler, olayların hızlı biçimde bölgesel bir savaşa dönüşebileceğini bir kez daha göstermiştir." ifadelerine yer verildi.
Olay öncesinde İran ve ABD makamlarıyla görüşülerek "itidal çağrısında bulunulduğu" aktarılan açıklamada, tarafların karşılıklı beklenti ve mesajlarının da Türkiye üzerinden iletildiği ve tepkilerin orantılı olması yönünde gerekli girişimlerin yapıldığı vurgulandı.
Açıklamada, bugün de İranlı yetkililere ve "İsrail üzerinde etkisi olan Batılı ülkelere", tırmanmaya son verilmesi yönündeki mesajların "açık biçimde aktarıldığına" vurgu yapılarak şu ifadeler kullanıldı:
"Bölgemizin istikrarına kalıcı biçimde zarar verecek ve küresel düzeyde daha büyük çatışmalara neden olacak bir sürecin tetiklenmemesi için çabalarımızı sürdüreceğiz. Gelişmeler ilk dakikadan itibaren ilgili kurumlarımızla bilistişare, ülkemize yönelik güvenlik tehditleri bakımından da yakından takip edilmekte ve Sayın Cumhurbaşkanımız düzenli olarak bilgilendirilmektedir."
NATO, İran’ın İsrail’e yönelik saldırısını kınadı. NATO Sözcüsü Farah Dakhlallah, yaptığı açıklamada, “İran'ın bir gecede tırmandırdığı gerilimi kınıyor, itidal çağrısında bulunuyor ve gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Orta Doğu'daki çatışmanın kontrolden çıkmaması hayati önem taşımaktadır” dedi.
İran'ın İsrail'e yönelik saldırısının ardından uluslararası toplum harekete geçti. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, İran'ın İsrail'e yönelik saldırılarının ardından AB Dışişleri Bakanlarına olağanüstü toplantı çağrısında bulundu. Borrell, yaptığı açıklamada, "İran'ın İsrail'e yönelik saldırılarının ardından salı günü AB Dışişleri Bakanlarını olağanüstü video konferans toplantısına çağırdım. Amacımız gerilimin azaltılmasına ve bölgenin güvenliğine katkıda bulunmaktır" dedi.
Savaş Kabinesi üyesi Benny Gantz, "İran’a bizim için doğru tarih ve zamanlamada karşılık vereceğiz" dedi.
Gantz yaptığı açıklamada, İsrail'in dünkü İran saldırısına karşı koymasını sağlayan "stratejik ittifakı ve bölgesel işbirliğini" güçlendirmesi gerektiğini söyledi.
Gantz 'Bu olay henüz bitmedi; kurduğumuz ve önemli sınavını verdiğimiz stratejik ittifakın ve bölgesel iş birliği sisteminin şimdi tam olarak güçlendirilmesi gerekiyor. İsrail, Ortadoğu'da askeri ve teknolojik gücün ve güvenliğin çıpası olduğunu dün kanıtladı' dedi.
New York Times'ın haberine göre, ABD Başkanı Joe Biden, İran'ın dün gece İsrail'e yaklaşık 300 İHA ve füze fırlatmasının ardından Başbakan Benjamin Netanyahu'yu, İran'a karşı acil bir misilleme saldırısına yeşil ışık yakmaktan vazgeçirdi.
Habere göre, İsrail savaş kabinesinin birçok üyesi bir misilleme saldırısı başlatılmasından yanaydı ancak İran'ın ciddi hasar vermemesi ve Netanyahu'nun Biden'la görüşmesi, saldırının iptal edilmesine yol açtı.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, İran'ın İsrail'e düzenlediği “Ya Resulullah” kod adlı “Gerçek Vaad” operasyonunun ardından yaptığı yazılı açıklamada, İsrail'in İran'a herhangi bir saldırı gerçekleştirmesi durumunda “daha güçlü karşılık vereceklerini” söyledi.
Dışişleri Bakanı Hüseyin Amirabdollahian, İran'ın İsrail'e yönelik saldırısını komşularına 72 saat önceden bildirdiğini söyledi.
Amirabdollahian düzenlediği basın toplantısında, "Operasyonlarımızdan yaklaşık 72 saat önce bölgedeki dostlarımıza ve komşularımıza, İran'ın İsrail'e tepkisinin kesin, meşru ve geri alınamaz olduğunu bildirdik" dedi.
İran Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Birleşik Krallık, Fransa ve Almanya büyükelçileri çağrılarak, Tahran'ın İsrail'e yönelik saldırılarına ilişkin "sorumsuz tutumlarının" sorgulandığı kaydedildi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, İran’ın İsrail topraklarına gerçekleştirdiği misilleme saldırılarının ardından yayımladığı açıklamada, çatışmanın taraflarına itidal çağrısında bulundu. Rusya Dışişleri Bakanlığı, bölge ülkeleri İsrail, İran, Ürdün, Lübnan ve Suriye’deki vatandaşlarını da uyararak, “Bu ülkelerde bulunan Rus vatandaşlarını Rusya Dışişleri Bakanlığı'nın bilgisi ve Rus yabancı misyonlarının resmi sitelerindeki duyuru ve talimatlara uymaya çağırıyoruz” denildi.
Hamas, üç aşamalı ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasında İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekileceği konusunda "açık yazılı taahhüt" talep etti.
Ürdün Başbakanı Bisher Khasawneh, bölgede herhangi bir gerilimin “tehlikeli yollara” yol açacağını ve tüm tarafların gerilimi azaltması gerektiğini söyledi.
Kabineye yaptığı açıklamada Khasawneh, ülkenin silahlı kuvvetlerinin, krallığın güvenliğini tehlikeye atmaya çalışan herhangi bir tarafın girişimine karşı çıkacağını söyledi.
Güvenlik kaynakları, ABD'nin sadık müttefikinin hava savunmasının, ülkenin hava sahasında İsrail hedeflerine doğru uçan düzinelerce İran insansız hava aracını ve füzesini yakalayıp düşürdüğünü söylüyor.
Yarı resmi Mehr haber ajansının haberine göre, İran'ın başkenti Tahran'daki Mehrabad havaalanı ve diğer bazı İran şehirlerindeki havalimanları Pazartesi sabahına kadar iç hat uçuşlarını iptal etti.
İbrahim Raisi, "Siyonist rejime ders veren" Devrim Muhafızları'nın "cesur adamlarını" selamlayan bir bildiri yayınladı.
İran cumhurbaşkanı, "Dini liderin gerçek vaadi olan saldırganın cezalandırılması yerine getirildi" dedi.
Operasyonun İsrail'in saldırgan eylemlerine yanıt olarak "meşru meşru müdafaa hakları çerçevesinde" gerçekleştirildiğini ekledi.
Raisi ayrıca, İran'ın son altı ayda ve son haftalarda, İsrail'in uluslararası yasaları ihlal etmesi konusunda BM Güvenlik Konseyi'nin eylemsizliğinin “korkunç etkilerini” göstermek için her türlü aracı kullandığını söyledi.
İran, gece saatlerinde düzenlediği SİHA ve füze saldırısına İsrail'in yanıt vermemesi gerektiğini, aksi takdirde Tahran'ın atacağı adımların daha büyük olacağı uyarısı yaptı.
Devlet televizyonuna konuşan İran Genelkurmay Başkanı General Muhammed Bagheri, İsrail'in karşılık vermesi halinde Tahran'ın "çok daha büyük" bir karşılık vereceğini belirtti.
İran ayrıca, Washington'ın İsrail'in misillemesine yardımcı olması durumunda, bölgedeki ABD üslerinin hedef alınacağını kaydetti.
İran'ın BM Misyonu, BM Sözleşmesi'nin öz savunmayla ilgili 51. maddesine atıf yapmış ve "İsrail'e yapılan saldırı sonrası konunun kapandığını" belirtmiş ve İsrail'i "bir başka hata" yapmaması konusunda uyarmıştı.
Hamas'tan İran'ın İsrail'e yönelik saldırısına ilişkin açıklama geldi. Açıklamada 'Hamas olarak biz, İran İslam Cumhuriyeti tarafından gerçekleştirilen askeri operasyonu doğal bir hak olarak görüyoruz ve Şam'daki İran konsolosluğunun hedef alınması ve Devrim Muhafızları'nın birçok liderinin öldürülmesi suçuna karşı hak edilmiş bir yanıt olarak görüyoruz' denildi.
ABD Başkanı Joe Biden İran'ın saldırısına "ortak bir diplomatik tepki" vermek için G7 ülkeleri liderleriyle toplantı yapacağını duyurdu.
Toplantının öğleden sonra yapılması bekleniyor. İsrail'den gelen haberler, İran'ın gönderdiği füze ve SİHA'ların İsrail tarafından etkisiz hale getirilmesinde, ABD ve İngiltere'ye ait uçakların da rol oynadığını gösteriyor.
İran ordusu İsrail'e yönelik saldırının 'tüm hedeflerine ulaştığını' söyledi
İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, İran'ın füze ve insansız hava araçları yağmuruna karşı askeri savunmasını övdü.
İran'a karşı büyük bir tepki verilmesi çağrısında bulunan bakan.'Şu ana kadar etkileyici savunma; şimdi ezici bir saldırıya ihtiyacımız var' dedi.
Devlet televizyonu, Ürdün havacılık yetkililerine dayandırarak, İran'ın İsrail'e yönelik bir saldırıda insansız hava araçları ve füzeler fırlatmasının ardından Ürdün'ün Cumartesi günü geç saatlerde kapattığı hava sahasını yeniden açtığını bildirdi.
Çin dışişleri bakanlığı sözcüsü, Pekin'in İran'ın İsrail'e yönelik füze ve insansız hava aracı saldırısıyla ilgili "derin endişesini" dile getirdiğini söyledi.
İsrailli bir yetkili The Times of Israel'e, bu sabah yapılan durum değerlendirmesinde İran'ın füze ve drone saldırısına İsrail'in tepkisi konusunda herhangi bir karar verilmediğini söyledi.
Olası yanıt bugün saat 15.00'te yapılması planlanan savaş kabinesi toplantısında tartışılacak.
Başbakanlık Ofisi ve Mossad istihbarat teşkilatından yapılan açıklamaya göre Hamas, İsrail'in geçen hafta Kahire'de öne sürdüğü teklifi reddetti.
IDF Sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari, İran'ın bir gecede İsrail'e ateşlediği 300 kadar füzenin %99'unun hava savunma sistemleri tarafından durdurulduğunu söyledi. Hagari "Bu çok önemli bir stratejik başarıdır" dedi.
İsrailli bir savunma yetkilisi, İsrail'e ateşlenen yüzlerce en az 100 insansız hava aracının İsrail hava sahası dışında ABD tarafından durdurulduğunu söyledi.
İran’ın BM Misyonu tarafından yapılan açıklamada, “İran’ın BM Anlaşması’nın 51. maddesindeki meşru müdafaa hakkına dayanan askeri hamlesi, siyonist rejimin Şam’daki diplomatik binalarımıza saldırısına cevaptı. Mesele sonuçlanmıştır diyebiliriz. Ancak, İsrail rejimi bir hata daha yapacak olursa İran’ın cevabı daha sert olacak. Bu, İran ile İsrail rejimi arasında bir çatışmadır, ABD bundan uzak durmalı” ifadeleri kullanıldı.
Canlı Anlatım Özeti
