Balkan ülkeleri kızgın! 'Büyük bir rezalet, vaktimizi boşa harcıyoruz'
Güncelleme Tarihi:
Avrupa Birliği (AB) liderleri, AB Komisyonu’nun tavsiye kararını uygun görerek Ukrayna ve Moldova'ya “aday ülke statüsü” verilmesi üzerinden anlaştı. Ancak karar üyelik için yıllardır bekleyen Balkan ülkelerinde öfkeye neden oldu. Liderlerden peşe peşe sert açıklamalar gelirken Brüksel, Balkanlar'da ilerleme olmamasının bölgeyi Rusya ve Çin'e daha da yakınlaştıracağından endişe ediyor.
Moskova'nın 24 Şubat'ta ülkelerine başlattıkları işgal sonrası Avrupa'daki yerini sağlamlaştırmak isteyen Ukrayna Avrupa Birliği (AB) adayı olmak için başvuruda bulunmuştu.
Ukrayna'nın başvurusu ile ilgili tartışmalar aylardır devam ederken beklenen karar dün açıklandı. Ukrayna’nın AB üyeliği için dört ay önce yaptığı başvuruyu jet hızıyla değerlendiren AB Komisyonu’nun olumlu görüşü doğrultusunda karar veren liderler, yıllardır müzakere sürecine geçmek için bekleyen Arnavutluk ve Kuzey Makedonya’yı ise yine eli boş gönderdi.
UKRAYNA VE MOLDOVA'YA 'ADAY ÜLKE STATÜSÜ'
Belçika'nın başkenti Brüksel'de bir araya gelen Avrupa Birliği (AB) liderleri, AB Komisyonu’nun tavsiye kararını uygun görerek Ukrayna ve Moldova'ya “aday ülke statüsü” verilmesi üzerinden anlaştı. AB Konseyi Başkanı Charles Michel sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Anlaşma. Avrupa Konseyi, AB'nin Ukrayna ve Moldova'ya aday statüsü verilmesine karar verdi. Tarihi bir an. Bugün, AB yolunda önemli bir adım atılıyor” ifadelerini kullanarak, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ve Ukrayna halkı ile Moldova Cumhurbaşkanı Maya Sandu ve Moldova halkını tebrik etti.
Karar sonrası açıklama yapan Ukrayna lideri Zelenski Rusya’nın ülkesine saldırılarını sürdürdüğü 120 günü ve Ukrayna’nın bağımsızlığının 30. yılını işaret ederek, “Bu, Ukrayna ile Avrupa Birliği arasındaki ilişkilerde benzersiz ve tarihi bir andır. Ukrayna'nın geleceği AB'de. Bu bir zaferdir. 120 gün, 30 yıl bekledik” şeklinde konuştu.
GÜRCİSTAN SIRADA...
Michel ayrıca, AB Liderlerinin, Gürcistan'ın Avrupa perspektifini tanımaya karar verdiğini ve belirlenen öncelikler karşılanır karşılanmaz AB’nin Gürcistan’a “aday ülke statüsü” vermeye hazır olduğunu aktararak, “Gürcü halkını tebrik ediyorum. Bu, AB-Gürcistan ilişkilerinde tarihi bir andır. Gürcistan'ın geleceği AB'dedir” dedi.
BALKAN ÜLKELERİ KIZGIN
AB liderleri, zirve öncesinde Batı Balkan ülkeleriyle bir araya geldi. Bulgaristan’ın blokaj uygulaması nedeniyle süreçleri sürüncemede kalan Arnavutluk ve Makedonya, çıkış yolu bulamayan AB’ye çok sert tepki gösterdi.
AB toplantının iyi geçtiği mesajı vermeye çalışsa da bu iki ülke rahatsızlığını gizlemedi. Kuzey Makedonya Başbakanı Dimitar Kovaçevski, “AB için yeni sözler vermeden önce verdiği sözleri tutma zamanı gelmiştir” ifadelerini kullanırken Arnavutluk Başbakanı Edi Rama ise çok daha sert konuştu.
Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Makedonya Başbakanı Dimitar Kovacevski ve Sırbistan cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic/AFP
"BÜYÜK BİR REZALET! ZAMANIMIZI BOŞA HARCIYORUZ"
Ukrayna'nın adaylık kararını memnuniyetle karşıladığını belirten Arnavutluk Başbakanı, "Artık saymayı unutmadıysam Kuzey Makedonya 17 yıl, Arnavutluk ise 8 yıldır aday. Ukrayna aramıza hoşgeldi. Aday olmaları elbette güzel bir şey ancak umarım çok fazla büyük hayallere kapılmazlar" dedi.
Rama, üyelik süreçlerine Bulgaristan'ın vetosuna da değinerek "NATO üyesi Bulgaristan'ın, diğer iki NATO ülkesini, yani Arnavutluk ve Kuzey Makedonya'yı, Avrupa'nın arka bahçesindeki sıcak savaşın ortasında rehin alması ve diğer 26 üye ülkenin de bunu aciz bir şekilde izlemesi büyük bir rezalet. Şu anda yaşananlar ciddi bir sorun ve Avrupa Birliği'nin güvenilirliğine ciddi bir darbe. Kuzey Makedonya Başbakanı Dimitar Kovacevski ile değerli zamanımızı boşa harcıyoruz" dedi.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen/AP
AB'DEN ELEŞTİRİLERE PEŞ PEŞE YANITLAR
Balkan ülkelerinden gelen tepkilere cevap veren AB üyelerinden Almanya Başbakanı Olaf Scholz "Batı Balkan devletleri ve vatandaşları, Avrupa Birliği'ne üye olma olasılığını yaklaşık 20 yıldır bekliyorlar. Bana göre bu vaadin inandırıcı hale gelmesi son derece önemli” dedi.
AB Başkanı Charles Michel, Balkan ülkelerinin katılım sürecinin yeniden canlandırılması gerektiğini belirtirken Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Bulgar ablukasının "gerçekten adil olmadığını" söyledi.
Brüksel, Balkanlar'da ilerleme olmamasının bölgeyi Rusya ve Çin'e daha da yakınlaştıracağından endişe ediyor. Bu nedenle de keskin açıklamalar yapmaktan çekiniyor.
OLAF SCOLZ DAHA ÖNCE DE UYARMIŞTI
Almanya Başbakanı Olaf Scholz Ukrayna'nın AB üyeliğine ilişkin daha önce yaptığı açıklamada Kiev'e ayrıcalık tanımanın üyelik için yıllardır bekleyen diğer ülkelere haksızlık olacağını belirtmişti.
AB üyesi bazı ülkeler Ukrayna için süreci hızlandırmak istiyor. Bazı ülkeler ise Doğu Avrupa ülkelerine daha fazla güç vererek AB'nin dengesinin değişeceğinden korktukları için Ukrayna'nın veya Batı Balkan ülkelerinin birliğe katılmasını hiç istemiyorlar.
Ukrayna'nın sürecinin hızlandırılmasını isteyen ülkeler Rusya ile yakınlaşan Sırbistan gibi üyelerin AB'ye uyum sağlayamadıklarını belirtip ayrıcalığın Ukrayna gibi uyum sağlayan ülkelere verilmesini istiyor.
ÜLKELER AB'YE NASIL KATILIYOR?
AB'ye üye olmak isteyen ülkeler için ilk olarak Avrupa Komisyonu değerlendirme yapıyor. Ülkede istikrar, demokratik bir hükümet, insan haklarına saygı ve serbest piyasa ekonomisinin olup olmadığına bakılıyor.
Ukrayna'nın resmen AB'ye aday olması için birliğe üye 27 ülkenin de onayı gerekiyor. Eğer tüm ülkeler onay verirse, Ukrayna AB'nin tüm kanun ve düzenlemelerini kabul etmek zorunda. Bu genellikle birkaç yıl alıyor. Son olarak da ülke, diğer tüm üyelerin onaylaması gereken bir katılma anlaşması imzalıyor.
AB'YE ÜYELİK KAÇ YIL SÜRÜYOR?
Bulgaristan, Romanya ve Hırvatistan gibi son katılan ülkelerin tüm üye olma süreci 10 ila 12 yıl sürmüştü. Arnavutluk, Kuzey Makedonya, Karadağ ve Sırbistan yıllardır adaylar ancak başvuruları henüz sonuçlanmadı.
AB'NİN YENİ KATILAN ÜYELERE KATKISI
15 yıl önce AB'ye üye olduğundan bu yana Romanya'nın milli geliri üç katına, Bulgaristan'ınki ise iki katına çıktı.
AB, her iki ülkeye de 10 milyarlarca Euro'luk yapısal ve uyum fonları sağladı. Bu da örneğin yeni yol ve liman yapımı inşaatları için ekonomik gelişimlerine destek oldu.
2014 ve 2020 yılları arasında Bulgaristan 11,2 milyar; Romanya ise 35 milyar euro aldı.
Yine de Uluslararası Şeffaflık Örgütü yolsuzluk nedeniyle bu paranın büyük bir miktarın kaybedildiğini tartışıyor.
Bulgaristan hala listenin en altında yer alırken, Romanya ikinci en fakir ülkelikten sondan altıncılığa yükseldi.
10 aylık kocasının kadın olduğunu öğrendi!