6 soruda azospermi ile ilgili merak edilenler

AZOSPERMİ NEDİR?

Erkek hastaların 3 günlük cinsel perhiz sonrası günde bir boşalma sonrası ejekülat sıvısında hiç sperme rastlanmamasına azospermi denir. İnfertil olan çiftlerin %10-15’inde görülmektedir. Tüm erkeklerin ise yaklaşık %1’inde azospermi vardır.

Azospermi tıkayıcı ve tıkayıcı olmayan azospermi olmak üzere iki çeşit azospermi bulunmaktadır. Spermin üretildiği testislerden penisten dışarı boşaltılmasını sağlayan tüm kanallar boyunca, herhangi bir yerde tıkanıklık olması nedeniyle spermde azalma görülebilmektedir.

Bu tıkayıcı nedenler ya doğuştan ya da sonradan oluşan enfeksiyon, travma, ameliyat gibi nedenlere bağlı olarak olabilir. Tıkayıcı olmayan azospermi de ise herhangi bir darlık bulunmayıp spermin üretilememesi halidir.

AZOSPERMİ NEDEN OLUR?

Azospermi oluşmasını sağlayan birçok neden bulunmaktadır. Bunlar testis öncesi (pre-testisküler), testis kaynaklı ve testis sonrası (post-testiküler) nedenler olarak üç ana kategoride değerlendirilir.

• Pretestiküler nedenler; Üremeyi etkileyen, sperm üretimini engelleyen hormonların üretiminde bozukların olması durumudur. Beyinde yer alan hipotalamus ya da hipofiz bezi üreme sistemi ile ilişkili hormonların üretilmesini sağlar. Bu hormonlar testislerden sperm üretilmesini sağlar. Hipotalamus ve hipofiz ilişkili hastalıklar olması sperm üretiminin olmaması yani azospermi ile sonuçlanabilmektedir.
• Testisküler nedenler; Spermin üretildiği organ olan testislerde herhangi bir bozukluk olması durumlarında azospermi görülebilir. Doğuştan olan inmemiş testis, testis travması, kemoterapi, radyoterapi alınması, varikosel testiküler nedenler arasında sayılabilir.
• Posttestiküler nedenler; Sperm testisten çıktıktan sonra, taşınması sırasındaki problemlerin olması olarak ifade edilebilir. Testis ile penis arasında spermin taşınmasında görevli olan duktus deferens adlı organa ait yani taşıyıcı kanal bozuklukları ve penise kadar ulaşan spermin penisten dışarı atılamaması yani boşalma bozuklukları olarak iki grupta değerlendirilirler. Anejakülasyonda sperm olsa bile hasta boşalamadığından menide sperme rastlanmayabilmektedir.

AZOSPERMİ GÖRÜLME RİSKİ YÜKSEK OLAN KİŞİLER KİMLERDİR?

• Vaz deferens iki taraflı doğuştan olmayan hastalar
• Testis travması olması
• Genetik Sendromların varlığı (Klinefelter sendromu)
• Kromozom bozuklukları, Y kromozom mikrodelesyonları varlığı
• İki taraflı doğuştan testis yokluğu
• İki taraflı inmemiş testis varlığı
• Kemoterapi ya da Radyoterapi alınmış olması

AZOSPERMİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Azospermi nedeni eğer tıkayıcı bir neden ise, bu bozukluğun medikal ya da cerrahi tedavilerle düzeltilmesi gereklidir. Eğer azospermi nedeni tıkayıcı bir neden değilse medikal yöntemler öncelikli olup hormonal ilaçlar kullanılabilir. Eğer bu tedavilerle başarı sağlanamazsa mikrotese denilen yöntem ile testislerin içinden sperm aranabilmesi ve hastaların çocuk sahibi olma şansı olabilmektedir.

AZOSPERMİ SORUNU YAŞAYAN BİREYLER İÇİN ÖNERİLER NELERDİR?

• Azospermi sebebinin araştırılması için doktor muayene ve kontrolü
• Beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi
• Uyku düzeninin sağlanması
• Çevresel toksinlerden uzaklaşılması
• Sigara, alkol, uyuşturucu gibi maddelerden uzaklaşılması
• Obezite ile mücadele
• Düzenli egzersiz
• Yaşam tarzı alışkanlıklarının yeniden düzenlenmesi
• Etkili ve uzmanı tarafından takip edilen ilaç kullanımı
• Psikolojik açıdan iyileşme ile ilgili tam bir motivasyon
• Çeşitli ilaç kullanımlarının sınırlandırılması

AZOSPERMİDE TÜP BEBEK ŞANSI NASILDIR?

Azospermik hastada en önemli nokta sperm elde edilebilmesidir. Bu sperm spontan boşalma ile elde edilebileceği gibi menide sperm bulunamaması durumunda testisin içi açılarak mikroTESE yöntemi ile de elde edilebilir. Azospermi yapan durumlar çok farklı sebepler olduğundan her biri için ayrı ayrı ele almak ve tüp bebek şansını da ona göre değerlendirmek gerekir. Tedavide başarıyı etkileyen faktörler

• Genetik faktör
• Hasta yaşı
• Azospermi oluşturan sebep
• Testis hacmi
• Başlangıç FSH miktarı
• Testosteron düzeyidir