Havayı kirletiyor, hayvanlara zarar veriyor
Güncelleme Tarihi:
Düğünlere heyecan katmak, şenliklerde coşkuyu arttırmak ya da takımımızın şampiyonluğunu kutlamak için havai fişek patlatıyoruz. Ancak ışıklı oyunlarla bizi büyüleyen bu görsel şölen hem sağlığımızı hem de doğayı tehdit ediyor. Üstelik yetkisiz kişilerce, izinsiz havai fişek patlatmak da yasak.
Geçen hafta Göksel’in Harbiye Açıkhava Tiyatrosu’ndaki konserinde iki seyirci havai fişek patlatıldığı sırada yaralandı ve hastaneye kaldırıldı. Bu kişilerin sağlık durumlarının iyi olduğu söylendi ancak aksi bir durum yaşanabilirdi. ABD ve Avrupa’nın birçok şehrinde havai fişek gösterileri yasak. Bilimsel çalışmalar da çevreyi kirlettiğini kanıtlıyor. Hayvanların huzurunu bozup kuşların ölmesine neden olan, zehirli madde salımıyla sağlığımızı tehdit eden bu ‘sevda’dan vazgeçmenin zamanı geldi.
‘YAŞLILAR VE ÇOCUKLAR İÇİN RİSKLİ’
Prof. Dr. Sebahat Genç
Türk Toraks Derneği Çevre Sorunları ve Akciğer Sağlığı Çalışma Grubu Başkanı Havai fişekler patladığında kimyasal maddeler açığa çıkıyor ve bu maddeler akciğer kanserine, kalp damar ve solunum hastalıklarına yol açıyor. Bilimsel çalışmalar havai fişek gösterilerinden sonra havadaki kirliliğin arttığını gösteriyor. Alüminyum, potasyum, titanyum gibi metaller çoğalıyor ve 12 saat civarında havada asılı kalıyor. Özellikle yaşlılar ve çocuklar daha çok risk altında.
‘KUŞLARIN ÖLMESİNE SEBEP OLUYOR’
Yücel Sönmez Hürriyet Ekler doğa yazarı
Çevrede havai fişek patlatıldığında gece uykuda olması gereken kuşlar büyük bir korkuyla, çığlık çığlığa havalanıyorlar. Hatta bir deyim vardır “Ödüm patladı” diye. İşte kuşların bazıları bu patlamaları duyunca gerçekten bunu yaşıyor ve ölüyor. Özellikle küçük türler bundan daha çok etkileniyor. Türkiye’de örnekleri de var. Toplu kuş ölümlerinin yaşandığı bölgeler araştırıldığında görülüyor ki bir gün öncesinde o çevrede havai fişekler atılmış.
‘PATLATMAK İÇİN İZİN GEREKİYOR’
Kemal Burak Karadeniz Avukat
Havai fişek gösterisi yapmak isteyenlerin gösteriyi planladıkları tarihten en az 10 işgünü öncesinde resmi başvuruda bulunmaları gerekiyor. Havai fişek satma izni yalnızca üreticileriyle satış izin belgesi olanlara verilir. Mülki İdare Amirliği’nden izin almış, 18 yaşından büyük, A sınıfı Ateşleyici Yeterlilik Belgesi olan kişilere satılabilir. İzinsiz havai fişek gösterisi yapan kişilere 1.1.2023 tarihinden itibaren 8 bin 624 lira idari para cezası uygulanacağı öngörülmüştür.