Yerel kumaÅŸların peÅŸinde üç bin kilometre kat ettiler

Damat Tween, yeni sezon koleksiyonunun hazırlıklarıyla birlikte, belgesele dönüşecek bir çalışmaya da baÅŸladı. Kasım ayında yola çıkan Tween ekibi, ‘‘Anadolu'nun KumaÅŸları Tr Tour’’ isimli proje için kumaÅŸ ve dokumalarıyla ünlü yörelere gitti. Ama geleneksel kumaÅŸ ve dokuma üretimi kaybolmaya yüz tuttuÄŸundan, çalışmayı yürüten ekip, kimi yörelerde araÅŸtırdıkları kumaÅŸların orijinallerine bile ulaÅŸamadı. Tokat'ın yazmalarının, Gaziantep'in kutlu bezinin dokunduÄŸu ev atölyeleri, hanları çoktan kapanmıştı. Anadolu'nun kendine has birçok dokuması, kumaşı, motifi artık sadece kitaplarda yer alıyor. Tüm bunlara raÄŸmen, Tween ilkbahar yaz koleksiyonunu, ulaÅŸabildiÄŸi ölçüde bu kumaÅŸlarla hazırlayarak, bu desenlerden esinlenerek Anadolu tipi bir etnik koleksiyon yarattı.Anadolu KumaÅŸları Tr Tour projesi çok yönlü bir çalışma olarak tasarlandı. Projenin sonuçları, hem Damat Tween'in ilkbahar yaz koleksiyonuna temel olacak, hem de bir belgesel ve kitapçığa dönüşecek kadar kapsamlı olacaktı. Projenin lideri Damat Tween'in yanında Mercedes, KVK, A-tel, Fuji, CNN Türk de projeye destek verdiler. Uzun bir masa başı araÅŸtırma süresinin sonunda kendine has dokumaları, kumaÅŸları olan yöreler belirlendi. Kasım ayında 20 kiÅŸilik iki ekip, yola çıktı. Yirmi beÅŸ günde 3 bin kilometre yol kattettiler. Tuz Gölü, Harran, Pamukkale, Halfeti, Nemrut, Kapadokya, Mardin, MuÄŸla, Tokat, Gaziantep ve Hasankeyf'e gittiler. Kimi bölgelerde kumaÅŸların izini sürdüler, kimilerinde muhteÅŸem doÄŸadan yararlanarak katalog çekimleri yaptılar.ORÄ°JÄ°NALLERÄ° BULDULARMidyat, yüksek taÅŸ duvarlı taÅŸ evlerle süslü dar sokaklarıyla çekimlere mekan oluÅŸturan yerlerden biriydi. Batman'ın birçok antik kenti barındıran ilçesi Hasankeyf binlerce yıllık mimarisi ile ekibi ÅŸaÅŸkınlığa uÄŸrattı. Gaziantep'in Belkıs ilçesindeki Zeugma antik kenti, Fırat Nehri'nin iÅŸgali altındaki ÅŸehirlerden biri olan Halfeti, gecenin bir yarısı tırmandıkları Nemrut Dağı, bembeyaz travertenleri son günlerde kurtarılmaya çalışan Pamukkale ekibin çekimler yaptığı yöreler.Damat Tween, ilkbahar yaz koleksiyonunu bazılarının ustalarından dinlemekle yetindikleri, bazılarının orijinalini bulma ÅŸansına sahip oldukları kumaÅŸ ve dokumalar ile bunların içerdiÄŸi renk ve motiflerden esinlenerek hazırlamış. Ana temasını etnik çizgilerin oluÅŸturduÄŸu koleksiyonda tozlu renkler, mercan, adaçayı, çöl kumu gibi renkler ve tonları kullanılmış. El iÅŸi, el dokuması, aÄŸaç baskılar ise diÄŸer öne çıkanlar. Batikler, kaygan materyaller, ince ham etekler, eskitilmiÅŸ kumaÅŸlar da koleksiyonda yer alıyor. Jean’lerde el boyaması, kumaÅŸlarda Anadolu motifleri, ÅŸal desenleri, gömleklerdeki iÄŸne oyaları Anadolu KumaÅŸları Tr Tour'dan Damat Tween koleksiyonuna yansıyanlar. ANADOLU'NUN KUMAÅž SANATI REHBERÄ°DASTAR DOKUMASI (MuÄŸla) On yıl önce ortadan kaybolan bu dokumalar MuÄŸla'nın Ãœzümlü adındaki küçük bir köyünde evlerde ayakta tutulmaya çalışılıyor. Dastar dokuması kalın ve ince olarak ikiye ayrılıyor. Bölgede kirkitli dokuması adı verilen bir baÅŸka tür daha var. Kirkit adı verilen tarakla sıkıştırıldığı için bu adı taşıyor.BULDAN BEZÄ° (Denizli) Bugün olduÄŸu gibi eskiden de Denizli önemli bir tekstil merkeziydi, tüm evlerden dokuma tazgahlarının tıkırtıları yükselirdi. Buldan bezi, yalnızca kadınların kendi gereksinimlerini karşılamak amacıyla dokuduÄŸu bir kumaÅŸ. Ãœretimi devam ediyor. Ancak, turistik amaçlı üretim yapılması nedeniyle özgün halinden oldukça uzaklaÅŸmış. KÖK BOYAMA (Kapadokya) Bu bölge, birçok dokumanın hayat damarı olan kök boyama tekniÄŸi ve ipek böceÄŸi yetiÅŸtiriciliÄŸiyle ünlü. Kök boyama kullanılan en eski ip boyama tekniklerinden biri. Ceviz kabuÄŸu, indigo otu, çivit ve runas kökü gibi çeÅŸitli bitki ve minerallerin birleÅŸiminden elde ediliyor. Bugün ip boyamada kök boyası kullanımı az da olsa sürüyor. Bir zamanlar Kapadokya'da bahçelerinde dut aÄŸaçlarının olduÄŸu evlerde ipek böcekçiliÄŸi yapılırmış. Artık, bu yöreye ipek Bursa'dan geliyor. Kapadokya'da bu iÅŸi sürdüren yalnızca bir iki kiÅŸi kalmış. Zahmetli bir iÅŸ: Bir kazandan 1500 metre lif elde ediliyor. Yani on binlerce kelebekten küçük bir halı.KAZZAZLIK SANATI (Urfa) Bölgede eski dokuma sanatı kazzazlıktan hiçbir iz bulunamadı. Tek iz, 1562'den beri ayakta olan Kazzazlar Çarşısı'ydı. Ä°pliÄŸin elle bükülerek iÅŸlendiÄŸi kazzazlık sanatı çarşıdaki tek bir dükkanda sürdürülüyor. Urfa'da uzun zamandır ipekböcekçiliÄŸi yapılmadığından, ipek iplikleri Bursa'dan geliyor. Cülhacılık da Urfa'ya has dokuma sanatlarından biri. Cülhacılar Çarşısı'nın da sadece adı kalmış. Yün ve pamuk ipliÄŸi cakarlı ve çekmeli adı verilen tezgahlarda dokunurmuÅŸ. YaÅŸmah, puÅŸu, erham gibi baÅŸ ve boy örtülerinin Urfa'ya özgü olanlarına cülha deniyor.YAZMA (Tokat) Bu ÅŸehirde eskiden üretilen yazmalar kadar renkli, cümbüşlü atölyeler varmış. Tokat yazmaları Hititler zamanında doÄŸan, ıhlamur aÄŸacından oyulan motifli tahta kalıplar kullanılarak çeÅŸitli boyalarla ham pamuklu ve keten kumaÅŸa baskı yapma iÅŸlemiyle üretilirmiÅŸ. Önceleri 300 yıllık bir handaki atölyelerde çalışan ustalar bugün artık hanı terk etmiÅŸ. Åžimdi Tokat yazmaları serigrafi tekniÄŸi ve kimyasal boyalarla üretiliyor.KUTLU BEZÄ° (Gaziantep) Bu kent, kutlu adı verilen yerel kumaÅŸlarıyla ünlüymüş. Kutlu, parlak renklere boyanan ipek ipliklerden, el tezgahlarında, kadınların ve erkeklerin bellerine sarması için dokunurmuÅŸ. Tuzlu Han Antep'te kutlunun üretildiÄŸi ve Orta DoÄŸu'ya yayıldığı yer. Ancak, geriye kalan son kutlu ustaları da hanı terk etmiÅŸ. Kutlu üretimi yapılmadığı için, bu kumaşın orijinalini bulmak neredeyse imkansız. Â